Een veelheid aan ontwikkelingen doet de vraag opkomen naar de verenigbaarheid van de toenemende digitalisering van de maatschappij, en dus ook van de strafrechtelijke rechtshandhaving, met de waarden en beginselen die ten grondslag liggen aan onze strafrechtspleging. Het stimuleren van deze fundamentele reflectie was de belangrijkste drijfveer voor het samenstellen van dit nummer. Daarbij werd gepoogd een breed spectrum aan thema’s aan bod te laten komen.

Strafzaken draaien steeds meer om omvangrijke datasets die bestaan uit digitaal bewijs en geavanceerde technologische zoekinstrumenten zoals Hansken, een big data forensisch instrument. In deze context hebben advocaten en wetenschappers al aangevoerd dat geavanceerde zoekmachines de positie van het Openbaar Ministerie aanzienlijk versterken ten koste van de verdediging, die over het algemeen geen toegang heeft tot deze instrumenten. Met als gevolg dat de verdediging weinig invloed heeft op wat in een strafzaak als relevante informatie geldt en nauwelijks mogelijkheden geeft om ontlastend bewijs te vinden en de betrouwbaarheid van digitaal bewijs te toetsen. Dit leidt vervolgens tot een aanzienlijke machts- en kennisasymmetrie. Het beginsel van equality of arms in de zin van art. 6 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens biedt een goede basis voor de ontwikkeling van nieuwe of uitgebreidere rechten van de verdediging die nodig zijn in het digitale tijdperk. In dit artikel bespreek ik de bestaande rechten van de verdediging en bied ik suggesties voor een verdere uitbreiding van de rechten ten aanzien van omvangrijke datasets en geavanceerde zoekmachines in strafzaken. Deze suggesties kunnen ook worden gebruikt in het kader van de modernisering van het Nederlandse strafprocesrecht.

Door de coronacrisis heeft het gebruik van technologie in de rechtszaal een enorme vlucht genomen. In deze bijdrage wordt gereflecteerd op de vraag of – en zo ja, in hoeverre – videorechtspraak bepaalde fundamentele, rechtstatelijke beginselen van ons strafproces raakt. Hiertoe worden de (potentiële) effecten van remote justice besproken in het licht van het brede (niet strikt juridische) procedural justice perspectief waarbij de nadruk wordt gelegd op de deelaspecten participatie en zorgvuldigheid van besluitvorming.

In het artikel wordt inzicht geboden in nieuwe instrumenten die een risicotaxatie mogelijk maken met behulp van artificiële intelligentie. In het bijzonder wordt ook ingegaan op de talrijke fundamentele vragen die met het gebruik ervan gepaard gaan. Tevens gaan de auteurs na in welke mate AI-risicotaxatie accurater is – of kan zijn – dan de bestaande methoden van risicotaxatie.

This article considers why image-based sexual abuse (‘ibsa’) should be classified as a sexual offence. The article briefly considers harmfulness, and then moves to discuss the principle of fair labelling. Classification of offences should be informed by the wrongdoing they address. A conceptual analysis of sexual offences shows that sexual wrongs warrant labelling as sexual offences. The infringement of the right to sexual autonomy in ibsa means the nature of the wrong is sexual. Ibsa should be a sex crime.

Het witwasprobleem van cryptovaluta lijkt te zijn verschoven naar de niet gereguleerde markt. De strafrechtelijke jurisprudentie laat zien dat de handel in bitcoins geen vrijplaats is waar witwasnormen niet zouden gelden maar biedt vooralsnog geen inzicht in de rol van anonieme privacy coins. Wordt het tijd om de witwastypologieën aan te passen?