De Embryowet werd in 2012 voor de tweede keer geëvalueerd. Veel van de in de eerste evaluatie gesignaleerde knelpunten zijn nog niet opgelost, en er zijn nieuwe bijgekomen. Het zijn met name de verbodsbepalingen die tot discussie (blijven) leiden. Zo beperkt het verbod om embryo’s voor andere doeleinden dan zwangerschap tot stand te brengen nog steeds de mogelijkheden voor onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van nieuwe voortplantingstechnieken. Een nieuwe discussie betreft het maken van mens-diercombinaties als mogelijke bron van menselijke organen. De Embryowet verbiedt dergelijke ‘chimaeren’ langer dan veertien dagen te kweken, maar dat verbod is zo geformuleerd dat de huidige techniek voor het maken van chimaeren er niet onder valt. De auteurs bespreken in hun bijdrage nog diverse andere technologische ontwikkelingen, geven aan welke implicaties die hebben voor de Embryowet en plaatsen kanttekeningen bij de door het kabinet in reactie op beide evaluaties ingenomen standpunten.

Nadat de KNMG medio 2011 had vastgesteld dat het tot de professionele taak van de arts behoort de nodige palliatieve begeleiding te geven aan mensen die besluiten hun leven te beëindigen door te stoppen met eten en drinken, heeft de organisatie in een recente concepthandreiking gedetailleerd beschreven waaruit deze taak bestaat. Uit het overzicht van beschikbare onderzoeksgegevens blijkt dat dit voor oude en zieke mensen een begaanbare route naar de zelfgekozen dood is. Volgens de handreiking is dan geen sprake van zelfdoding, maar de voor die stelling aangedragen argumenten schieten tekort. Begeleiding en verzorging van de betrokkenen moeten niettemin niet als een ex artikel 294 Sr strafbare vorm van hulp bij zelfdoding worden beschouwd: voor artsen valt dat handelen onder de medische exceptie, voor intimi wordt het beschermd door het grondrecht op een privé- en gezinsleven. Terecht stelt de handreiking dat als artsen tegen deze hulp gewetensbezwaar hebben, dit moet worden gerespecteerd, zolang zij er zorg voor dragen dat die hulp door een collega wordt verleend.

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft een nieuwe leidraad gemaakt voor de omgang met meldingen die aan de IGZ worden gedaan. Anders dan in de vorige leidraad (uit 2007) wordt een onderscheid gemaakt tussen verplichte en onverplichte meldingen. Voorts worden meer concreet de stappen die moeten worden gevolgd benoemd. Het gaat dan in het bijzonder ook om de wijze van handelen die de IGZ verwacht van de zorgaanbieder op wie de melding betrekking heeft. De nieuwe leidraad laat nog veel vraagpunten over, in het bijzonder ook de vraag welke (persoons)gegevens een zorgaanbieder aan de IGZ dient te verstrekken. Zowel met betrekking tot het verstrekken van persoonsgegevens van patiënten, als met betrekking tot persoonsgegevens van personeel/medewerkers bestaat geen sluitende wettelijke regeling.

Aan bod komt de jurisprudentie van 1 maart 2012 tot 1 januari 2014. In deze kroniek wordt stilgestaan bij uitspraken betreffende het medisch beroepsgeheim en het verschoningsrecht, in het bijzonder bij de doorbreking van het beroepsgeheim wegens ‘zeer uitzonderlijke omstandigheden’. In het verlengde daarvan bespreekt de auteur jurisprudentie naar aanleiding van AMK-meldingen en de aan die meldingen te stellen voorwaarden. Ook wordt aandacht besteed aan de verantwoordelijkheid van de al dan niet regievoerende specialist en het verschil tussen een tuchtrechtelijke en een strafrechtelijke beoordeling van die verantwoordelijkheid.

Cardioloog; bevel IGZ; bevelsduur gekoppeld aan moment van oordeel tuchtrechter; beroep ongegrond

Bevel; artikelen 87a, 86 en 40 Wet BIG; geen preventief bevel

MediRisk; MaatPolis verzekering zorginstellingen; doorlopende verzekering; faillissement; onderhandelen dekking uitlooprisico’s

Klacht tegen voorzitter Raad van Bestuur; geen directe zorgrelatie; terughoudende toepassing tuchtrecht; klaagster niet ontvankelijk

Deskundigenrapportage; marginale toetsing conclusies; aanscherpen criteria

Cardioloog; succesvol beroep tegen waarschuwing in eerste aanleg; informed consent; art. 7:450 en 7:452 BW