Vanuit VN-verband is aangegeven dat de regulering van dwangpsychiatrie zoals die in Nederland bestaat in het kader van de Wet Bopz en haar beoogde opvolgster, de Wvggz, strijdig is met het door Nederland geratificeerde VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (VPH). Deze strijdigheid is vanuit het kabinet echter ontkend. Bij beide visies worden kanttekeningen geplaatst, waarna twee varianten voor een mogelijke alternatieve dwangregeling bespreking vinden. In de bedoelde varianten bestaat minder wrijving met het VPH en de noties die aan dit verdrag ten grondslag liggen, doordat het begrip ‘geestesstoornis’ daarin geen deel uitmaakt van de juridische criteria ter rechtvaardiging van dwang, te weten 1) wilsonbekwaamheid of 2) gevaar ‘sec’.

Sinds 2 juni 2016 kan bij geschillen over zorgcontractering mediation, bindend advies of arbitrage worden aangevraagd bij de Onafhankelijke Geschilleninstantie voor geschillenoplossing en -beslechting zorgcontractering, ondergebracht bij het Nederlands Arbitrage Instituut (NAI). Dit artikel bespreekt de totstandkoming, werking en voor- en nadelen van deze nieuwe manier van geschillenbeslechting.

In december 2016 werd een wetsvoorstel ingediend dat strekt tot wijziging van de Wet BIG. Het voorstel bevat een aantal wijzigingen dat tot doel heeft de klachtinstroom en -afhandeling bij de regionale tuchtcolleges voor de gezondheidszorg te verbeteren, zodat het tuchtrecht beter in staat is om zijn kerntaken te vervullen. In dit artikel is aan de hand van interviews met de voorzitters en secretarissen van de regionale tuchtcolleges onderzocht of het wetsvoorstel naar verwachting tot de beoogde verbetering zal leiden. Geconcludeerd wordt dat waarschijnlijk enkel de tuchtklachtfunctionaris en de voorzittersbeslissing een verbetering vormen en dat de introductie van het griffierecht, de kostenveroordeling en de mogelijkheid voor de klager om zijn klacht tot twee weken voor de terechtzitting te wijzigen, wellicht beter achterwege kunnen blijven.

De mogelijkheid bestaat dat een patiënt die een mentor of curator heeft op enig moment wilsbekwaam is met betrekking tot beslissingen over medisch handelen. Wie beslist dan: de patiënt of zijn wettelijk vertegenwoordiger? Over het antwoord op die vraag wordt in het gezondheidsrecht verschillend gedacht. In dit artikel wordt betoogd dat voor de mentor of curator alleen een rol is weggelegd op momenten dat de patiënt wilsonbekwaam is.