18797784_covr
Rss

Tijdschrift voor Religie, Recht en Beleid

Meer op het gebied van Algemeen

Over dit tijdschrift  

Meld u zich hier aan voor de attendering op dit tijdschrift zodat u direct een mail ontvangt als er een nieuw digitaal nummer is verschenen en u de artikelen online kunt lezen.

Aflevering 2, 2017 Alle samenvattingen uitklappen
Redactioneel

Religie en cultuur

Auteurs Maurits Berger

Maurits Berger
Artikel

Access_open ‘Hoezo christelijke waarden?’

Postseculier nationalisme en uitdagingen voor beleid en overheid

Trefwoorden PVV; VVD, joods-christelijk, Pasen, Nationalisme, Postsecularisme
Auteurs Dr. Ernst van den Hemel
SamenvattingAuteursinformatie

    This article discusses the way in which nominally liberal, secular political parties in the Netherlands refer to religion when describing Dutch national identity with particular emphasis on controversies surrounding the 2017 parliamentary elections. Focussing on the currently ruling liberal party VVD and the populist right-wing party PVV, appeals on ‘judeo-christian roots’ and the importance of christian symbols are analyzed against the backdrop of larger currents of religious-secular developments in (inter)national political discourse. The author suggest using the term ‘postsecular nationalism’ to describe this development. The article ends with speculation on the impact of postsecular nationalism for policy-makers.


Dr. Ernst van den Hemel
Dr. E. van den Hemel is onderzoeker aan het Meertens Instituut. Hij promoveerde in 2011 op een onderzoek naar de politiek-religieuze invloed van Calvijn en schreef sindsdien over religie, seculariteit, nationalisme en populisme. Hij publiceerde onder andere Calvinisme en Politiek: Tussen Verzet en Berusting (Boom uitgevers, 2009), Words: Religious Language Matters (Fordham University Press, 2016) en Heilig Ongeloof in Nederland (Amsterdam University Press, te verschijnen najaar 2017).
Artikel

Drie visies op traditie en de relatie tussen recht en religie

Trefwoorden recht en religie, Traditie, Tijdsbegrip, Intertekstualiteit
Auteurs Mr. dr. Carinne Elion-Valter
SamenvattingAuteursinformatie

    This article explores three perspectives of tradition and their consequences for the relationship between law and religion. A religious tradition can be seen either as a remnant of the past, separate from modern law, or as an authoritative source of moral prescriptions. The analysis of a literary tradition demonstrates that traditions influence each other and develop in a cyclical way. Tradition comes about as a construction by the present of the past. This third perspective shows the importance of the acknowledgment of law as an open platform for deliberation and recognition of religious values.


Mr. dr. Carinne Elion-Valter
Mr. dr. C. Elion-Valter is docent, onderzoeker en raadslid. Zij promoveerde bij prof. dr. W.J. Witteveen (†), prof. dr. L.H.J. Adams en mevr. mr. dr. M.G. IJzermans op het onderwerp recht & literatuur met het proefschrift De burger als ongelovige Thomas, geloofwaardigheid, legitimiteit en dialoog. Ze droeg onder andere bij aan de bundel Fundamentele verhalen, over recht, literatuur en film (Claudia Bouteligier & Afshin Ellian (red.), Boom uitgevers 2014) met een bijdrage over Victor Hugo’s roman Quatrevingt-treize.
Artikel

Islam, Europa en de ‘joods-christelijke beschaving’

Trefwoorden Islam in Europa, joods-christelijke beschaving
Auteurs Prof. dr. mr. Maurits Berger
SamenvattingAuteursinformatie

    The term ‘Judeo Christian civilization’ dates from the second half of the twentieth century, but has of recent gained in popularity with politicians and policy makers. It seems to be no coincidence that this has a direct correlation with the debates on the position of Islam in Europe. This article is a critical assessment of the meanings of the various elements of this term: what is so Christian about European civilization, what is Judaism’s part therein, and what role does the Islam play? It is notable that one often considers this Judeo Christian ‘culture’ or ‘civilization’ as an uninterupted historical proces, while the second half of the twentieth century shows a clear rupture when it concerns values or the experience of religion. Also remarkable is that one often fails to make the differentiation between religion as a theological cult and as a culture carrier, or between the principles and the practice of a religion. As a consequence, the term ‘Judeo Christian civilization’ or ‘culture’ is being used in a very sloppy or selective manner, often with the purpose to exclude Islam.


Prof. dr. mr. Maurits Berger
Prof. dr. mr. M.S. Berger is hoogleraar Islam en het Westen aan de Universiteit Leiden en directeur van de Leiden Islam Academie. Hij is afgestudeerd jurist en arabist, heeft drie jaar gewerkt als advocaat in Amsterdam, en heeft zeven jaar gewoond in het Midden-Oosten waar hij werkte als journalist en als onderzoeker op het gebied van islamitisch recht. Hij is senior research associate aan Instituut Clingendael, lid van de Adviesraad Internationale Vraagstukken van het ministerie van Buitenlandse Zaken, en hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Religie, Recht en Beleid.
Artikel

Access_open Maatschappelijk initiatief voor nieuwe scholen

Over een verruiming van het richtingbegrip

Trefwoorden vrijheid van onderwijs, Richtingbegrip, oprichting van scholen, bekostiging van scholen, richtingvrije planning
Auteurs Mr. Hansko Broeksteeg
SamenvattingAuteursinformatie

    The Dutch freedom to set up schools has become illusory. The foundation standards (the number of students) are high and the current interpretation of the concept of direction (religion or philosophy of life) does not seem to be sufficiently connected with today’s pluriform society. The alternative of direction-free planning of schools had practical and fundamental objections. Parent statements are insufficiently reliable and a school without direction does not have a foundation. An extension of direction is neither without disadvantages: the government will have to test whether there is a sufficiently coherent concept to be able to count as a direction.


Mr. Hansko Broeksteeg
Mr. J.L.W. Broeksteeg is universitair hoofddocent Staatsrecht aan de Radboud Universiteit. Hij was voorzitter van een commissie, ingesteld door de katholieke onderwijsbonden KBO en KBVO (inmiddels opgegaan in Verus), die in 2011 adviseerde over de toekomst van het Nederlandse onderwijsstelsel.
Artikel

Sluitstuk van de financiële gelijkstelling

Honderd jaar na de onderwijspacificatie van 1917 ook bekostiging voor GVO en HVO op openbare scholen

Trefwoorden openbaar onderwijs, geestelijke vorming, financiële gelijkstelling, Wet op het primair onderwijs
Auteurs Dr. Jurn de Vries
SamenvattingAuteursinformatie

    Recently the Dutch parliament passed a law that provides the subsidy for religious and humanist education in state schools. The law on primary education gives to the parents the right to ask for it. Religious education in state schools exists in the Netherlands since the beginning of the 19th century, optional and taught by representatives of the church. So it is appropriate for the state school which wish to be a school for everyone. And public funding is appropriate in the Dutch education system.


Dr. Jurn de Vries
Dr. J.P. de Vries (1940) was hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad en lid van de Eerste Kamer. In 2011 promoveerde hij op een proefschrift over theocratie en sindsdien is hij als postdoc onderzoeker publieke theologie verbonden aan de Theologische Universiteit in Kampen.
Jurisprudentie

De geest en de fles van de nieuwe EHRM-uitspraken inzake het Belgische boerkaverbod

Trefwoorden Boerkaverbod, EHRM, Mensenrechten, margin of appreciation, islam in Europa
Auteurs Prof. dr. mr. Maurits Berger
SamenvattingAuteursinformatie

    Two new rulings by the European Court of Human Rights confirm earlier jurisprudence regarding the ‘burqa ban’, as such ban is justified on the basis of the principle of ‘living together’. Still, two points stand out in these rulings that need discussion. The first is that this is an example of how the Court applies its new ‘qualitative, democracy-enhancing approach’ that pays more consideration to domestic decision-making in the field of human rights. These rulings show the flipside of this laudable endeavour, however, as the Court sees no reason to evaluate, let alone critically assess, the outcome of these domestic decision-making processes. Second, the remarkable ‘concurring opinion’ by the president of the ruling judges, in which he states in very stern wordings that the ruling should not be considered a cart blanche for burqa bans elsewhere. Given the elaborate considerations why such ban would not be admissible, it is surprising that the Court has failed to elaborate why the burqa bans in France and Belgium are admissible.


Prof. dr. mr. Maurits Berger
Prof. dr. mr. M.S. Berger is hoogleraar Islam en het Westen aan de Universiteit Leiden en directeur van de Leiden Islam Academie. Hij is afgestudeerd jurist en arabist, heeft drie jaar gewerkt als advocaat in Amsterdam, en heeft zeven jaar gewoond in het Midden-Oosten, waar hij werkte als journalist en als onderzoeker op het gebied van islamitisch recht. Hij is senior research associate aan Instituut Clingendael, lid van de Adviesraad Internationale Vraagstukken van het ministerie van Buitenlandse Zaken, en hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Religie, Recht en Beleid.