De Hoge Raad heeft in Rabobank/Reuser bij de overdracht onder eigendomsvoorbehoud het eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde erkend en wel als goederenrechtelijk werkende recht (werking jegens derden). Hij schept duidelijkheid en maakt daarmee de toepassing van het eigendomsvoorbehoud en overdracht onder voorwaarden beter hanteerbaar voor de praktijk. Wel zal aan de hand van het arrest nog nadere invulling moeten worden gegeven aan de inhoud van de bevoegdheden van het eigendomsrecht onder opschortende voorwaarde.

Valérie Tweehuysen heeft met Het uniciteitbeginsel in het goederenrecht een fraai proefschrift geschreven. Als het uniciteitsbeginsel – één goederenrechtelijk recht heeft slechts één rechtsobject – wordt losgelaten kan bijvoorbeeld een zekerheidsrecht op een onderneming of een assurantieportefeuille worden gevestigd. Tweehuysen concludeert dat het loslaten van het uniciteitsbeginsel geen praktische voordelen zal opleveren.

Van der Plank heeft een mooi proefschrift geschreven over onroerende natrekking. Zij stelt het probleem aan de orde dat twee verschillende maatstaven (namelijk art. 3:3/5:20 BW en art. 3:4/5:3 BW) tot onroerende natrekking kunnen leiden en stelt een oplossing voor om deze samenloop te voorkomen. Tevens schrijft zij over de natrekking tussen naast elkaar gelegen grondstukken.

De Hoge Raad heeft in zijn arrest Coface/Intergamma een uitgangspunt bij de uitleg van contractueel overeengekomen overdraagbaarheidsbedingen (art. 3:83 lid 2 BW) geformuleerd. In dit artikel wordt ingegaan op de achtergrond van art. 3:83 lid 2 BW, alsmede op de mogelijkheid om de overdracht van een erfpachtrecht of opstalrecht contractueel te beperken. Komt de uitspraak van de Hoge Raad overeen met de bedoeling van de wetgever?

Dit artikel gaat in op de vraag hoe ver de bijzondere zorgplicht van de bank strekt bij het aangaan van een particuliere borgtocht. Moet de bank de draagkracht van de borg onderzoeken? En moet de bank de borg informeren over de financiële toestand van de hoofdschuldenaar?

In de financieringspraktijk komen ‘overwaardearrangementen’ regelmatig voor. Omdat executie van zekerheden zich veelal in faillissement afspeelt, is het van groot belang dat de opzet van het overwaardearrangement ook in faillissement standhoudt. In twee recente arresten heeft de Hoge Raad hierover duidelijkheid gegeven.

In de zaak ABN Amro/Marell heeft de Hoge Raad een streep gezet door het oordeel dat bij verpanding van een met een pandrecht gesecureerde vordering materieel sprake zou zijn van herverpanding. De Hoge Raad heeft daarnaast uitsluitsel gegeven over de grondslag van de uitwinningsbevoegdheid van de pandhouder.

In het belangrijke arrest HR 3 april 2015, ECLI:NL:HR:2015:831 grondt de Hoge Raad de ministerieplicht van de notaris op de civielrechtelijke positie van zijn cliënt. Daaruit valt de zorgplicht jegens derden af te leiden. De auteur verheldert de betekenis van het arrest, behandelt het verband met het tuchtrecht en ziet onder ogen wat de betekenis van het arrest is voor andere casusposities.

In een reeks vastgoedtransacties werden koopsommen betaald onder de feitelijke waarde. Het hof nam aansprakelijkheid van de betrokken BV en haar bestuurder aan wegens schuldeisersbenadeling; de pauliana-vordering werd afgewezen. De Hoge Raad onderschrijft dit. Met het stranden van een pauliana-vordering is dus niet meteen de kans op een succesvolle onrechtmatige-daadactie verkeken.

In deze bijdrage wordt de botsing tussen het retentierecht en de oudere gerechtigde op de zaak – in het bijzonder de hypotheekhouder – onderzocht. De conclusie is dat het retentierecht wellicht minder snel tegen de oudere hypotheekhouder kan worden ingeroepen dan wel wordt gedacht.

Bij vastgoedtransacties wordt regelmatig een groot aantal registergoederen overgedragen. Wat zijn de consequenties van een beslag op een deel van de registergoederen? De auteur betoogt dat de zorgplicht van de notaris vereist dat deze aandacht besteedt aan de mogelijkheid dat op een deel van de registergoederen beslag wordt gelegd.

De Hoge Raad komt terug van eerdere jurisprudentie en ziet oneigenlijke (contractuele) lossing thans als een vorm van uitwinning.

Sommige contractuele afspraken hebben vergaande goederenrechtelijke gevolgen. De precieze formulering van contractuele afspraken met goederenrechtelijke gevolgen is noodzakelijk, aangezien kleine aanpassingen in de tekst van het contractuele beding belangrijke goederenrechtelijke gevolgen kunnen hebben. In dit artikel wordt aan de hand van drie in de praktijk belangrijke situaties ingegaan op de goederenrechtelijke werking van contractuele afspraken: (1) het onoverdraagbaarheidsbeding, (2) het eigendomsvoorbehoud, en (3) het overwaardearrangement. Deze drie situaties zijn van belang binnen de commerciële contractspraktijk en voor de financiering van bedrijven.

In deze bijdrage wordt ingegaan op de uitleg van notariële akten. Ingegaan wordt op het toepasselijke uitlegcriterium voor onder meer registergoederenakten, grossen, huwelijkse voorwaarden, uiterste wilsbeschikking, statuten en schenkingen, mede in het uitlegkader van het arrest DSM/Fox.

In de Rifgat-beschikking van 19 december 2014 (ECLI:NL:HR:2014:3677) heeft de Hoge Raad niet alleen bevestigd dat herroeping van een ontbindingsbesluit mogelijk is, maar ook de daarvoor geldende voorwaarden bepaald. De Hoge Raad geeft daarbij aan dat hij daarmee een leemte vult in de wetgeving en dat het eigenlijk aan de wetgever is om te voorzien in een afgewogen regeling. De door de Hoge Raad geformuleerde voorwaarden lijken echter niet aan te sluiten bij het beoogde doel. Daarnaast blijken deze bij toetsing aan het feitencomplex in de Rifgat-casus niet te leiden tot een redelijke uitkomst. Het verbinden van bijzondere voorwaarden aan herroeping van een ontbindingsbesluit is, gezien de ontwikkelingen in wetgeving, rechtspraak en literatuur, ook niet langer nodig. Een eenvoudige wettelijke regeling voor herroeping van besluiten is daarom, juist na deze Hoge Raad-beschikking, dringend gewenst.