Naast de geschreven algemene en bijzondere strafuitsluitingsgronden en de ongeschreven algemene strafuitsluitingsgronden ontbreken van materiële wederrechtelijkheid en afwezigheid van alle schuld, zijn in de jurisprudentie ook verschillende ongeschreven contextgebonden excepties aanvaard, bijvoorbeeld de medische exceptie, de kunstexceptie en de sport- en spelexceptie. In deze bijdrage wordt ingegaan op de vraag of c.q. in hoeverre er aanleiding bestaat dergelijke ongeschreven excepties in de wet te verankeren.

In deze kroniek bespreken de auteurs de relevante bestuursrechtelijke uitspraken en ontwikkelingen op het terrein van de gezondheidszorg. Deze kroniek ziet op de periode van 1 februari 2019 tot en met 1 juni 2020.

De CB-regelingen waarmee branchevereniging Zorgverzekeraars Nederland zorgaanbieders financieel ondersteunt, zijn ontstaan tegen de achtergrond van een maatschappelijke crisis, waarin de gezondheidszorg werd gezien als de frontlinie van een nationale strijd tegen COVID-19. Nu de kruitdampen van de eerste uitbraak enigszins zijn opgetrokken, onderzoekt deze bijdrage hoe de CB-regelingen zich verhouden tot de juridische regels die vorm geven aan ons stelsel van curatieve zorg.

Wat is de te verwachten impact van de coronavirusuitbraak op de ontwikkeling van het EU-gezondheidsrecht en -beleid? Wat kunnen we verwachten in de toekomst van de rol van de EU in de bestrijding van grensoverschrijdende ziekten?

In deze bijdrage wordt het juridische kader voor het gebruik van apps in de strijd tegen COVID-19 besproken. Bijzondere aandacht gaat uit naar de Nederlandse notificatieapp en de bijbehorende wettelijke regeling die hiervoor de grondslag moet bieden. In hun bijdrage vragen de auteurs aandacht voor enkele zorgpunten rond de app vanuit privacy- en dataprotectieperspectief.

De coronapandemie in het voorjaar van 2020 had grote gevolgen voor de toegankelijkheid en kwaliteit van de gezondheidszorg. In dit artikel worden enkele thema’s vanuit een juridisch perspectief besproken: het verbod op contactberoepen, het tegengaan van ziekenhuisopnames en het selecteren van patiënten bij een tekort aan IC-bedden.

The overexploitation of nature has led to anthropogenic defaunation, which results in complex socioeconomic, political and ecological consequences. Influenced by the economic growth of modernization and the interconnectedness of globalization, zoonotic diseases emerge as incalculable side effects of defaunation. By rejecting anthropocentric worldviews, this article critically examines anthropogenic defaunation and the causes and consequences of the coronavirus pandemic from a green criminological perspective.

In this paper we describe the first results of a recent cohort study conducted at Ghent University and focus on the applied study design. Existing cross-sectional studies regarding sexual victimization are not able to make causal statements about its risk and outcome factors. This cohort study aims to answer these questions. Results of this study confirmed that students are often confronted with sexual assault and seldom consult existing support services. This paper emphasizes the advantages of a longitudinal design within victimological research including the possibilities and difficulties that accompany it.

Public values and citizen participation are key terms in smart city discourse that are propagated by all its actors, from governments to corporations and civil society. Nevertheless, the design and development of smart cities are hardly ‘public’ as some publics and some forms of participation are never included. This is particularly visible in current protests against a key enabling technology for smart cities, 5G. These contestations tend to be considered ill-informed and irrational, while their methods are seen as conflictual rather than helpful. In this article the author argues that the public value approach to smart cities is rooted in a deliberative perspective of democracy, while the tensions that are produced by 5G and other forms of anti-technological protest are better understood as part of agonistic democracy. Such conflicts about the new smart technologies that are currently hidden from public sight need to be articulated and constructed as contentious issues for electoral politics, in order for the smart city to acquire its democratic legitimacy.

This article deals with the relationship of smart security technologies to broader modes of exercising power and subjugating individuals. It claims that the notion of psychopower is precisely what is missing from post-Foucaultian accounts of the smart city. In the article psychopower is defined as the manipulation of our consciousness in order to channel our desires toward ‘normal’ social behavior, drawing a line between what is ‘acceptable’ and what is ‘unacceptable’. Psychopower raises a series of concerns related to its democratic legitimacy and accountability as behaviorally informed conditioning of the mind runs the risk of constant surveillance, where human agency is diluted in a techno-utopian vision that promises to improve city-wide efficiency, decision-making, and security.

The recently cancelled Quayside smart city project in Toronto by Sidewalk Labs is an example of a top-down, tech-driven, intransparant model of a smart city, where government and citizens got sidetracked in the planning process. This article analyses what went wrong and proposes an alternative approach. Experts in the field – from data scientists to philosophers, sociologists and activists – propose a different kind of smart city. The open smart city is based on principles of open data, public digital infrastructure, and civic participation. It uses technology to strengthen public values, civic participation and human rights, instead of undermining them.

Incidents involving persons with ‘confused behavior’ are an important and topical theme in Dutch society. The police are often the first to be involved in these incidents because they are the only public organization that has a 24/7 presence on the streets. In 2019, the police registered 96,000 reports of persons who showed confused behavior. It is therefore not surprising that the police have repeatedly drawn political-administrative attention to this situation and indicated that the limits have been reached. That raises the question of how police officers deal with a situation that has actually grown above their heads in daily practice. In this research, based on the theory of street-level bureaucracy introduced by Lipsky, it was investigated how police officers in The Hague use their discretion to cope with this difficult reality.

Rehabilitation of hospitalized offenders is a stepwise process ideally achieved through four consecutive types of leave: supervised, unsupervised, extra-institutional and a probational leave. However, in reality this sequence may often be deviated from. The current study was undertaken to examine the most common deviations and the relationship with how the treatment ended (e.g. positive/negative). File information of 422 offenders previously admitted to a high-secure forensic hospital was used. Deviations from the standard sequence are relatively common. Probational leave is often missing, and one in ten sequences contains a suspension of leave. The relevance for forensic and legal professionals is discussed.

In deze notenkraker staat een uitspraak centraal over de vraag, of een franchisegever (de Drie Notenboomen B.V.) in de zorg, verantwoordelijk kan worden gehouden voor handelingen van de franchisenemers (de zorglocaties). Aanleiding vormde een veiligheidsincident op één van de zorglocaties. De Afdeling oordeelt dat in deze situatie de franchisegever niet als overtreder kan worden aangemerkt, omdat deze – kort gezegd – voornamelijk zou toezien op de franchiseformule en niet op de feitelijke zorglevering. Naast een bespreking van de uitspraak wordt ingegaan op de mogelijkheid om een partij, wanneer die niet geldt als overtreder, als ‘medepleger’ aan te merken.