Om inzicht te krijgen in de kennis en meningen van inspecteurs over effecten van het toezicht dat ze dagelijks uitvoeren en het meten van die effecten, is een exploratief onderzoek uitgevoerd onder de inspecteurs van twaalf rijksinspecties. Op basis van de verzamelde gegevens zijn drie inspecteursprofielen ontwikkeld: het maatschappelijk profiel, het nalevingsprofiel en het productprofiel. Geconcludeerd wordt dat de profielen van elkaar verschillen voor wat betreft de inspecteurskenmerken opleidingsniveau, taken en de betrokkenheid bij de eigen inspectie. Tevens wordt vastgesteld dat er grote verschillen zijn tussen rijksinspecties. Rijksinspecties worden geadviseerd om voor succesvolle effectmetingen bij de opzet van de meting rekening te houden met die verschillen tussen de inspecteurs. Inspecteurs met verschillende profielen vragen elk om een andere benadering als het bijvoorbeeld gaat om de bewustwording van het belang van het meten van de effecten en scholing voor deelname aan de metingen. Een gedifferentieerde aanpak is nodig.

Diverse commentatoren hebben recent geopperd dat de nieuwe Autoriteit Consument en Markt (ACM) meer rekening met de wisselwerking tussen mededinging en diverse publieke belangen (ook andere dan gerelateerd aan marktmacht) moet gaan houden. Publieke belangen anders dan gerelateerd aan marktmacht zijn echter al elders belegd: de mededingingsautoriteit hanteert de daaruit volgende wet- en regelgeving als randvoorwaarden. ‘Integraal’ mededingingsbeleid zou leiden tot intransparantie en reguleringsonzekerheid; het is niet verstandig die kant op te gaan. Sterker, beleidsmakers en politici kunnen bijdragen aan effectiever mededingingsbeleid door ‘overige’ publieke belangen scherp te articuleren.

Schakelt de NMa franchising uit als middel voor regionale ondernemingen om landelijk hun diensten te kunnen aanbieden? Deze vraag staat centraal in deze annotatie. Daarbij wordt ingegaan op de concrete geschiktheid van afspraken over rayonnering om de intrabrand mededinging te beperken en het daaruit volgende effect op de interbrand mededinging in de markt. De groepsvrijstelling verticale overeenkomsten kan vervolgens van toepassing zijn, ook op franchiseconstructies waarbij franchisegever en franchisenemers mede in een horizontale relatie staan. De relatie tussen de franchisenemers met beslissende zeggenschap over de franchisegever kan echter worden getoetst aan het kartelverbod en mogelijk onderhevig zijn aan concentratietoezicht.

In the Netherlands, not much research has been done on the ways that Dutch women experience and try to survive a detention abroad. The research, on which this article is based, did focus on Dutch female prisoners abroad, using an ethnographic research method. This study looks at the ways Dutch mulas experience their prison term in Peru and focuses on their strategies of survival. The ways these women react upon their detention can be traced back to existing literature on the importation theory and deprivation theory. Also it became apparent that various coping strategies are used to survive their Peruvian imprisonment. These coping strategies proof to be related to the life experiences of the women (importation theory) and the experienced prison environment (deprivation theory).

Fifty three shades of grey refers to the radical transformation of policing and security in society from a traditional public – and foremost ‘blue’ – police system into a hybrid(semi)public and private policing system which is losing its dominant – and visible – blue character. Using the criminological concepts ‘police as an institute’ and ‘policing as a process’ the ongoing blurring of boundaries between different public and private organisations is discussed in the context of the proliferation of different forms of multi-agency cooperation. Whereas in the traditional discourse of the public police system a strong tradition of analysing the democratic nature of policing exists, in the public and scientific perception of the new, variegated police constellation such notions are still lacking, which contributes to the relative lack of political control, the defective democratic accountability and fragile human rights in the grey areas. The public discourse on the police remains too narrowly focused on the public police system. ‘Normal science’ of policing needs to break away from ‘police as an institute’ to incorporate new research questions and new concepts regarding ‘policing as a process’.

The Dutch Industrial Organisation is a public-law system of product boards and industrial boards, which are authorized to lay down general rules and impose levies on the companies under their jurisdiction. It was established in 1950 on a firm theoretical ground, where three principles coincide: the socialist principle of ‘functional decentralisation’, the protestant concept of ‘sovereignty within the communal spheres’ and the Roman Catholic concept of ‘subsidiarity’. The papal encyclical Quadragesimo Anno (1931) added greatly to the philosophical basis of this system and to the ‘collective bargaining economy’, which is so characteristic for the political culture of the Netherlands.

This article sketches the relationship between the churches and the State since the end of the reign of the Stadtholders (1795). The decision of the Batavian Republic to recognize independence and equal rights of each church (1796) appears to be effective not before the midst of the 19th century, under influence of liberal policy. It opened the way to co-operation between church and state, aimed at a democratic society. The churches should not be reluctant in implementing their freedom to act as free partners in the social debate.

Op 9 februari 2012 is bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel ingediend, waarmee beoogd wordt winstuitkering door aanbieders van medisch-specialistische zorg (i.e., ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra (ZBC’s)) mogelijk te maken.¹x Voorstel tot wijziging van de Wet cliëntenrechten zorg (Wcz) en enkele andere wetten om het mogelijk te maken dat aanbieders van medisch-specialistische zorg, mits zij aan een aantal voorwaarden voldoen, winst uitkeren, Kamerstukken II 2011/12, 33 168, nr. 2. Hoewel het wetsvoorstel door de val van het kabinet-Rutte inmiddels controversieel is verklaard,²x Zie Kamerstukken II 2011/12, 33 285, nr. 5, p. 8. verdient het nadere aandacht. In dit artikel zal worden betoogd dat een van de argumenten waarom winstuitkering door ziekenhuizen en ZBC’s zou moeten worden toegestaan is, dat het winstverbod voor deze instellingen in de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) en het voorstel voor de Wet cliëntenrechten zorg (Wcz) op gespannen voet staat met het Europees recht.

Noten

• * Met dank aan prof. mr. dr. W. Sauter voor zijn waardevolle commentaar op een eerdere versie van dit artikel.

• 1 Voorstel tot wijziging van de Wet cliëntenrechten zorg (Wcz) en enkele andere wetten om het mogelijk te maken dat aanbieders van medisch-specialistische zorg, mits zij aan een aantal voorwaarden voldoen, winst uitkeren, Kamerstukken II 2011/12, 33 168, nr. 2.

• 2 Zie Kamerstukken II 2011/12, 33 285, nr. 5, p. 8.

De Rechtbank Rotterdam heeft in april 2012 in twee zaken over de thuiszorgsector in ’t Gooi en in Kennemerland besluiten van de NMa wegens onvoldoende onderzoek en onvoldoende motivering vernietigd. Kort gezegd heeft de bestuursrechter geoordeeld dat de NMa deze twee zaken beter moet onderzoeken: de ontwikkeling van mededingingstheorieën is te veel Dichtung; ze moeten ook getoetst worden aan de concrete situaties. De NMa moet dus extra huiswerk doen en niet te veel verzinnen. De vraag is of dit haar gaat lukken. Of zal zij een terugtrekkende beweging moeten maken en indachtig de psychologen-zaak eerdere sanctiebesluiten herroepen en afzien van het opleggen van een boete?

Academic and professional disciplines, such as organization and management theory, psychology, sociology and engineering, have, for years, grappled with the multidisciplinary issues of safety and accident prevention. This article examines a domain of research on system safety – the high reliability organization (HRO) paradigm. HROs operate in hazardous conditions, but have fewer than their fair share of adverse events. HROs, traditionally found in the domain of aviation and aircraft carriers, are committed to safety at the highest level and adept a special approach to its pursuit. The attributes and operating dynamics of the best HROs provide a template on which to better understand how safe and reliable performance can be achieved under trying conditions.

This article deals with possibilities for the Public Prosecutor’s Office in the Netherlands to learn from high reliability organizations (HROs). The authors draw a picture on the basis of information, gathered between 2008 and 2010. While dealing with mistakes or faults much emphasis is often laid upon a professional attitude, written handbooks and discipline as essential conditions. The experience with HROs shows that at the same time mental processes are needed for fast detection and containment of developing problems. These mental processes, heaped together as ‘collective mindfulness’, refer to the picking up of weak signals and the resilient reacting upon incidents. The authors show to what extent the Public Prosecutor’s Office makes use of these processes. The level of training and education and the ‘hands on’ mentality of the average Public Prosecutor build a firm foundation for reliability. Reflection and to what extent knowledge is shared seem liable for improvement. Adapting (elements of) the HRO philosophy may prove an effective way to foster the actual exchange and use of knowledge within the Public Prosecutor’s Office and thus raise its reliability.

Verval van rechtswege van gelijkwaardige rechten zorgverzekering bij opname in een AWBZ-instelling; ongerechtvaardigde verrijking zorginstelling vanwege door de zorgverzekeraar betaalde farmaceutische zorg?

Psychotherapeut; toestemming patiënt; terugkoppeling naar huisarts

Vanwege het 45-jarige bestaan van de Vereniging voor Gezondheidsrecht is in april 2012 een jubileumvergadering gehouden met de titel ‘Werk in uitvoering: de toekomst van het gezondheidsrecht’. Tijdens de vergadering gaf prof. dr. H. Nys een toelichting op de oratiebundel die ter gelegenheid van het jubileum is uitgegeven en sprak prof. dr. P. Schnabel de vijfde Henk Leenenlezing uit met de titel: ‘De maatschappelijke betekenis van het gezondheidsrecht’. Aansluitend waren vier parallelsessies georganiseerd over respectievelijk het begin van het leven, preventie en publieke gezondheid, juridische implicaties van klinische genetica en het einde van het leven. Tijdens het middaggedeelte spraken prof. dr. H.M. Dupuis, prof. dr. A.C. Nieuwenhuijzen-Kruseman en prof. dr. M. Trappenburg over de bijdrage van het gezondheidsrecht aan de (toekomstige) kwaliteit van zorg.

Deze kroniek bevat een overzicht van de jurisprudentie inzake de Wmg vanaf oktober 2010 tot mei 2012. De jurisprudentie betreft oudere geschillen over kortingen en maatregelen die uiteindelijk tot een beslissing kwamen, als ook voorlopige voorzieningen van maatregelen die hun schaduw vooruitwerpen. Naast tariefbeschikkingen worden ook enkele uitspraken besproken van de NZa in de rol van ‘marktmeester’.

Informatie is van groot belang voor het uitoefenen van zelfbeschikking bij prenatale screening. Gezondheidsraad, regering en parlement hechten veel waarde aan gestandaardiseerde informatie en een non-directieve attitude van diegene(n) die de zwangere begeleidt in het kader van het landelijk programma prenatale screening. Echter, voor het borgen van zelfbeschikking van zwangeren is het belangrijk dat het informeren over prenatale screening wordt opgevat als een sociaal-dialogisch proces dat verder reikt dan het geven van feitelijke informatie. Daarenboven is het noodzakelijk dat de leeftijdsgrens voor de vergoeding van de combinatietest wordt losgelaten, opdat zwangeren daadwerkelijk keuzevrijheid hebben bij beslissingen rond prenatale screening op Downsyndroom.

De Minister van VWS heeft een wijziging van artikel 13 Zorgverzekeringswet (Zvw) aangekondigd. Zorgverzekeraars zullen vrij zijn te bepalen of zij een vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg bieden en zo ja, wat de hoogte is. Deze bijdrage plaatst enkele kanttekeningen. Het ‘hinderpaalcriterium’, dat in de brief een belangrijke rol speelt, bestaat naar huidig recht niet. Daardoor heeft de voorgenomen wetswijziging slechts een beperkte betekenis. De Europese Richtlijn patiëntenrechten is niet duidelijk over de vergoeding van niet-gecontracteerde zorg. Daardoor is onzeker of de Zvw zorgverzekeraars vrij mag laten deze vergoeding te bepalen. Ook rijst de vraag hoe ver zorgverzekeraars mogen gaan bij het selectief inkopen van zorg.