In september 2021 is door het toenmalige demissionaire kabinet het coronatoegangsbewijs geïntroduceerd als maatregel ter bestrijding van het coronavirus. De maatregel stuitte direct op veel weerstand, onder meer omdat deze in strijd zou zijn met verschillende grondrechten. In dit artikel wordt besproken welke grondrechten beperkt worden met het hanteren van het coronatoegangsbewijs en of die grondrechtenbeperking gerechtvaardigd is. Hierbij wordt getoetst aan zowel het nationaalrechtelijke kader op basis van de Grondwet als het EHRM-kader op basis van het EVRM. Ook wordt relevante recente jurisprudentie besproken.

Volgens het recente MoM-arrest van de Hoge Raad ontstaat er geen nieuw product bij de samenvoeging van onderdelen van een heupprothese die door dezelfde fabrikant zijn geproduceerd. De onderdelen kwalificeren als afzonderlijke (eind)producten, waarvoor afzonderlijke vervaltermijnen gelden. In deze bijdrage wordt onderzocht hoe het regime inzake productaansprakelijkheid en het MoM-arrest moeten worden toegepast op de situatie waarin onderdelen van verschillende fabrikanten worden samengevoegd.

In Dutch criminal law, there are certain options to impose financial measures on convicted persons having financial problems. In these cases, the probation service supervises (the approach to) their financial problems. However, concrete financial measures are often not included in the judgment. In this article, we discuss how information about financial problems is collected and demonstrate several obstacles and considerations for advising and imposing financial measures. The results indicate that there is generally little consideration for financial problems in the sentencing phase, which makes it difficult to obtain sufficient information on financial problems before the imposition of a sentence. In order to adequately support the financial problems of (ex-)offenders, more attention and knowledge for financial problems in all levels of the criminal justice system, effective supervision and clear intervention programs are vital.

To mitigate the spread of the COVID-19 virus, the Dutch government has implemented several rules and regulations during the pandemic. Compliance with these rules and regulations is crucial for its effectiveness. In the current article, the authors give an overview of research findings from three different studies looking at compliance with the COVID-19 mitigating measures in the Netherlands. In these studies, both manual and computer-based video-analysis is used to give insight in the behavior of people on the streets of Amsterdam. Study 1 monitors compliance with the social distancing directive and stay-at-home advice, showing that people keep less distance when it is crowded on the street. Study 2 focusses on compliance with mandatory mask-wearing and shows that mask-wearing increases with the implementation of the mandatory mask areas, but crowding does not decrease. Finally, Study 3 looks at compliance of citizens during the curfew and shows that streets became far less crowded after 9 p.m. during curfew nights.

This is a letter written by Brigitte Chin-A-Fat to the late Peter Hoefnagels, who was one of the Dutch pioneers in the field of divorce mediation and a professor of criminology and family law at Erasmus University Rotterdam. In 1997, TMD published an article from his hand in which he wrote how he had become inspired by the potential of divorce mediation and about his (first) experiences with this ‘new’ mode of dispute resolution in family disputes. The original article by Peter Hoefnagels, dating from 1997, is reproduced in 2021 in TMD in view of its relevance today and precedes the letter by Brigitte Chin-A-Fat.
Hoefnagels invented the so-called ‘divorce announcement’ and introduced psychology to the legal world of divorce and family mediation. Anno 2021, there are many (legal) developments which are bound to have an impact on the reform of Dutch divorce procedure.
The Dutch government has set up pilot projects experimenting with inter alia a ‘joint access’ to the family court. Many of these developments are in line with Hoefnagels’ suggestions to avoid harm being inflicted on the ex-spouses and notably their children to the largest extent possible. The author discusses some of the current pilot projects and connects the rationale underlying these experiments to Hoefnagels’ ideas as presented 25 years ago. She also looks into the future, notably which changes are likely to occur in the next 25 years in the field of divorce mediation.

Dit artikel borduurt voort op de in 2014 en 2017 verschenen overzichtsartikelen over de twee belangrijke wetswijzigingen op het gebied van de jeugdbescherming en de jeugdzorg: de herziening van de kinderbeschermingsmaatregelen en de jeugdwet . De bedoeling van dit artikel is om een overall beeld te schetsen: een beeld dat duidelijk maakt hoe complex de ondersteuning aan kinderen en gezinnen is georganiseerd waarbij het recht op bescherming van de kinderen door de overheid ernstig onder druk staat. In het eerste deel van dit artikel wordt stilgestaan bij actuele ontwikkelingen stelselbreed. Vervolgens wordt stilgestaan bij de praktijk van de kinderbeschermingsmaatregelen. Achtereenvolgens komen aan de orde de evaluatie herziening kinderbeschermingsmaatregelen, het aantal kinderbeschermingsmaatregelen, de krapte bij de Gecertificeerde Instellingen (hierna: GI): wachtlijsten en de rechtspraak, corona en de invloed op jeugdbescherming, Perspectiefbesluit, Machtiging uithuisplaatsing en reikwijdte, Vaststelling omgangsregeling en Ineffectieve OTS. In het laatste deel van het artikel staan de bevindingen betreffende de Jeugdwet centraal. Daarbij wordt aandacht besteed aan onder meer de zogenaamde ‘drangtrajecten’, het woonplaatsbeginsel, de informatieplicht jegens de gezinsvoogd en het klacht- en tuchtrecht.

Several countries in Europe are developing new policies for dealing with collections from colonial contexts. In October 2020, the Council for Culture also made a contribution to this matter commisioned by Minister Van Engelshoven with the Advice for dealing with colonial collections. This article makes two caveats to this advice. The first is about provenance research, about which the advisers have a lot to say, but clues are lacking as to how museums can balance this kind of time-consuming and costly research with the large number of dubiously acquired objects from colonial contexts awaiting investigation. Second, the author misses references to how claims for two other categories of looted art involving Europeans are handled: those of human remains and objects from the early inhabitants of European settler colonies (Australia, Canada, New Zealand, USA and South Africa) and Nazi-looted art. Those early inhabitants and the descendants of the victims of the Nazi regime have made more progress with their restitution requests than the old colonies with theirs.

De waarheidsplicht komt in procedures steeds vaker aan de orde, ofwel omdat een partij om sanctionering ervan vraagt, dan wel omdat de rechter ambtshalve oordeelt dat sanctionering nodig is. Deze bijdrage behandelt de ontwikkelingen aan de hand van de typen gevolgtrekking die rechters sinds 2014 aan schendingen hebben verbonden.

In dit artikel wordt de voortgang van de stelselherziening omgevingsrecht besproken. De auteur kijkt vooruit naar de ontwikkelingen in 2020, waaronder de vaststelling van de algemene maatregelen van bestuur en het moment van inwerkingtreding van de Omgevingswet.

The Crisis and Recovery Act and the Environmental Planning Act are analysed in this article as a form of communicative legislation. This approach to socio-legal analysis draws attention to the need to understand the symbolic effects of legislation as independent drivers of compliance. The modest legal effects of the Crisis and Recovery Act are contrasted with the more sizeable symbolic effects of this legalisation. In addition, the ex-ante evaluation of the Environmental Planning Act shows that the proposed legal changes can only provide a small impetus to the desired culture change, nonetheless there is potential for areas of this law to have symbolic effects as well. These could potentially contribute independently to its success.

Met de evaluatie van de Wet passend onderwijs in het vooruitzicht wordt in dit artikel het daarop toepasselijke kader voor het recht op onderwijs uiteengezet. Hierbij wordt ingezoomd op het recht op onderwijs in een inclusief onderwijssysteem. Gesteld wordt dat het recht op onderwijs zoals vastgelegd in internationale verdragen centraal zou moeten staan bij het evalueren van het huidige systeem en het nemen van stappen om het systeem te veranderen, zoals bij de verankering van het ‘leerrecht’. Want verandering is nodig, blijkt na toetsing aan het internationale kinderrechtenkader.

Binnen het arbeidsrecht en meer specifiek het ontslagrecht, kent de zeevarende een aparte positie. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende manieren waarop de zee-arbeidsovereenkomst kan eindigen en wordt aandacht besteed aan het recht op repatriëring van de ontslagen zeevarende. Daarbij wordt een vergelijking gemaakt met het reguliere ontslagrecht.

Within the group of Dutch foundlings, 28% are migratory foundlings: children coming from abroad to the Netherlands (inbound foundlings), and children going abroad from the Netherlands (outbound foundlings). According to the rational choice theory, there is at some point a rational decision behind human action, based on consideration of costs and benefits – terminology reminiscent of the origins within economic science. When viewed from that perspective, cross-border abandonment may be regarded to be a conscious effort to hinder detection. After all, abandonment of foundlings has been a criminal offence in the Netherlands since at least the Middle Ages. There is therefore also a vested interest in not attracting attention. Anyone abandoning a child and wishing to protect their identity will be attracted to locations that lack effective supervision, defined as guardianship within the criminological routine activities theory. However, the less familiar a location, the trickier it is to avoid visibility. Does the rational consideration of costs and benefits result in migratory foundlings being abandoned just over the border (in order that the perpetrators attract the least possible attention) or actually further inland (in order to detract from the cross-border activity, for example)? Is there a comparable choice in terms of distance when people abandon native foundlings – children found in their country of birth? Relevant questions indeed, as greater insight into such variables can support the direction taken by detection activities. This study is an exploratory analysis of the distance between the domicile or birth location and the abandonment location of cross-border foundlings. The results will then be compared with the distances in the case of domestic foundlings.

De idee dat big data voor het recht en de rechtswetenschap belangrijk zijn is niet nieuw en is in dit artikel toegespitst op het ontwikkelen, implementeren en evalueren van wet- en regelgeving. Na een inleiding over het niet vanzelfsprekend zijn van de aandacht voor big data van juristen (zie Susskinds disruptieve technologieën-vergelijking), worden verschillende (potentiële) bijdragen van big data voor het ontwikkelen van wet- en regelgeving geschetst, waarbij ook personalized legislation aan de orde komt. Bij het implementeren van wetgeving wordt o.a. ingegaan op legal logistics. Vervolgens wordt het evalueren van wet- en regelgeving geïllustreerd met voorbeelden. Aansluitend komt de vraag aan de orde hoe big data het wetgeven kan veranderen en wat dat betekent voor wetgevers en welke uitdagingen en zorgen daarmee samenhangen.