De geheimhouding van het medisch dossier werkt door na overlijden van de patiënt. Sinds 1 januari 2020 kan op basis van artikel 7:458a BW door de patiënt worden bepaald of het medisch dossier na overlijden geopend mag worden of gesloten blijft. Dit kan van belang zijn voor nabestaanden die de wilsbekwaamheid ten tijde van het testeren in twijfel trekken, omdat zij die stelling vaak met medische gegevens willen onderbouwen. Is het mogelijk om in een (levens)testament te regelen dat het medisch dossier geopend mag worden of gesloten moet blijven? Hierop is nog geen duidelijk antwoord; de auteur verkent de mogelijkheden om dit toch te regelen in een (levens)testament.

In deze bijdrage leggen de auteurs de Nederlandse en Belgische onwaardigheidsbepalingen langs de lat van het arrest ‘De Roemeense erflater’ en constateren dat artikel 4:3 BW Europeesrechtelijk niet bij de tijd is, in tegenstelling tot de wetgeving van België op dit punt. Verder plaatsen zij het arrest in een breder perspectief en gaan zij in op artikel 1 van het Eerste Aanvullende Protocol bij het EVRM in samenhang met artikel 14 EVRM. Zij concluderen dat ook als family life niet in het geding is, de eis van een onherroepelijke veroordeling niet gesteld mag worden als aan de overige voorwaarden van artikel 4:3 lid 1 sub a of b BW wordt voldaan, maar een onherroepelijke veroordeling niet kan volgen wegens het overlijden van de dader.

In deze bijdrage wordt ingegaan op de tussenbeidekomende persoon uit artikel 4:62 lid 2 BW. De strekking van deze bepaling is te voorkomen dat een erflater uiterste wilsbeschikkingen maakt met de bedoeling dat de daarin begunstigde personen het aan hen vermaakte doen strekken ten voordele van een uitgesloten persoon als bedoeld in artikel 4:57-59 en 4:61 BW. In de rechtspraak blijkt artikel 4:62 lid 2 BW vooral een rol te spelen bij stichtingen die gelieerd zijn aan een verzorgingsinstelling (steunstichtingen).

In deze bijdrage wordt getracht antwoord te geven op de vraag of makingen beschouwd kunnen worden als de nakoming van een natuurlijke verbintenis. Zo dat het geval is, heeft dat tot gevolg dat de inkorting respectievelijk vermindering van die makingen (bij de legitieme portie en andere wettelijke rechten respectievelijk bij een ontoereikende nalatenschap) pas na andere makingen in aanmerking komt. De conclusie luidt dat een dergelijke making als zodanig moeilijk is in te passen in het systeem van de wet, maar bij wijze van inperking van de testeervrijheid, als fictie of als toepassing van de redelijkheid en billijkheid, niettemin als mogelijkheid moet worden erkend.