The victim’s position in Dutch criminal law has been strengthened. There has been an emancipation of the victim in criminal law. However, not much attention is being paid on the role and position of the victim in the Dutch administrative procedure. This article explores the scope of what is called ‘Administrative victimology’. Administrative victimology is an empirical science that deals with the position and legal role of the victim in the administrative procedure. It is expected that this ‘new’ type of victimology will become more important in the years to come.

In Nederland is de herziene vierde anti-witwasrichtlijn (AMLD5) geïmplementeerd in onder andere de Wet ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering (Wwft). De herzieningen zijn per 21 mei 2020 van kracht geworden. Een van de belangrijkste wijzigingen die in de Wwft is doorgevoerd betreft de uitbreiding van de reikwijdte van de wet naar twee typen aanbieders van cryptodiensten, te weten aanbieders van wisseldiensten voor het wisselen tussen crypto’s en fiat geld en aanbieders van custodian wallets. De Nederlandse Bank (DNB) is toezichthouder op deze nieuwe aanbieders en heeft er daarmee een nieuwe taak bij.

In deze notenkraker staat een uitspraak centraal over de vraag, of een franchisegever (de Drie Notenboomen B.V.) in de zorg, verantwoordelijk kan worden gehouden voor handelingen van de franchisenemers (de zorglocaties). Aanleiding vormde een veiligheidsincident op één van de zorglocaties. De Afdeling oordeelt dat in deze situatie de franchisegever niet als overtreder kan worden aangemerkt, omdat deze – kort gezegd – voornamelijk zou toezien op de franchiseformule en niet op de feitelijke zorglevering. Naast een bespreking van de uitspraak wordt ingegaan op de mogelijkheid om een partij, wanneer die niet geldt als overtreder, als ‘medepleger’ aan te merken.

De huidige technologische ontwikkelingen op het terrein van de voertuigautomatisering stellen het bestaande publiekrechtelijk reguleringsinstrumentarium op de proef. Daarbij spelen met name de snelheid van de ontwikkelingen, de onzekerheid over de veiligheidseffecten en de nieuwsoortige aard van de technologie en de daaraan verbonden risico’s een rol. Een van de vragen die daarbij rijst, is die naar het potentieel van het aansprakelijkheidsrecht om als aanvullend of substituut-reguleringsinstrument te fungeren. Het antwoord op die vraag is, in ieder geval in theorie, positief.

De vaststelling van het csqn-verband wordt gezien als een feitelijke exercitie waar normatieve overwegingen geen rol spelen. In deze bijdrage wordt betoogd (1) dat dit onjuist is omdat normatieve overwegingen ook nu al een rol spelen, maar (2) dat deze overwegingen ten onrechte alleen ten gunste van het slachtoffer werken.

Sinds het uitbreken van de covid-19-crisis heeft de Europese Unie zich schrap gezet om de gevolgen van de pandemie te beteugelen. Deze bijdrage geeft een overzicht van de initiatieven die tot dusverre zijn genomen. In eerste instantie betreft het maatregelen om de directe gevolgen voor de volksgezondheid te bestrijden en de integriteit van de interne markt te waarborgen. Ondertussen wordt ook aan herstelmaatregelen gewerkt voor het weer aan de gang krijgen van de economie. Wat zijn de gevolgen van corona voor de interne markt en de toekomst van de Unie?

De afgelopen jaren ziet ongeveer 10% van de circa 300 jaarlijkse adviesaanvragen aan het Landelijk Bibob Bureau op adviezen in verband met milieuactiviteiten. In onze praktijk zien we recentelijk een groeiende aandacht bij het bevoegd gezag en het OM voor de mogelijkheden die de Wet Bibob biedt om milieuovertredingen te voorkomen. Tegelijkertijd is het aantal milieuregels in de afgelopen jaren alleen maar groter geworden. Voor ondernemingen kan de Wet Bibob grote gevolgen hebben, want zonder vergunning geen activiteiten.
In dit nummer van Strafblad dat geheel gewijd is aan het thema milieu staan wij dan ook graag stil bij de Wet Bibob toegespitst op de milieusector.

Klimaatverandering is niet meer weg te denken uit het publieke debat. In het afgelopen jaar stond het onderwerp vaak op de politieke agenda, werd Greta Thunberg uitgeroepen tot Time Person of the Year en was het Urgenda-arrest een van de meest besproken gerechtelijke uitspraken van het jaar. Binnen het strafrecht wordt nog weinig aandacht aan klimaatverandering besteed, maar dat zal op korte termijn veranderen. Dit artikel bevat een verkenning naar de strafrechtelijke aansprakelijkheid van partijen die bijdragen aan klimaatverandering en de strafrechtelijke handhaving van klimaatwetgeving.

In september 2019 is het rapport ‘De markt de baas’ van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid verschenen. Het behelst een verkenning naar knelpunten in de uitvoeringspraktijk van toezicht en handhaving met betrekking tot milieucriminaliteit en is tot stand gekomen in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat op verzoek van het Bestuurlijk Omgevingsberaad. Het is een niet al te lang en lezenswaardig rapport, waarin een aantal interessante waarnemingen staan vermeld. Dit artikel staat stil bij een aantal opvallende en zichzelf versterkende combinatie van deze waarnemingen uit dat rapport.

Deze bijdrage geeft een actueel overzicht van het strafrecht op het gebied van gewasbeschermingsmiddelen. Er wordt een globaal overzicht gegeven van het EU-stelsel van toelating en het belang daarvan. Daarna wordt de strafrechtelijke handhaving in Nederland meer gedetailleerd beschreven. Dit is een jong strafrechtgebied dat aan Europese eisen moet voldoen en dat door de wetgever met het bestuursrecht in een duaal sanctiestelsel is geplaatst. Het strafrecht blijkt hier nog zoekende en twee fundamentele vragen staan open.

Als een overnamecontract een earn-out-structuur bevat, kan koper verplicht zijn om na afronding van de overname rekening te blijven houden met het belang van verkoper bij het verschuldigd worden van de earn-out. Deze bijdrage behandelt wanneer deze verplichting bestaat en hoe hier in de praktijk invulling aan wordt gegeven.

Every mediator has to act independently and impartially. These are core values of mediation. However, what if a mediator tries to enrich himself? The aim of this contribution is to shed light on some correction mechanisms under the Belgian law of obligations, focusing on the latest developments in the case law of the Belgian Supreme Court.

In deze bijdrage staan de plannen van de regering voor wijziging van de Wet op het bevolkingsonderzoek centraal. Doel van die wet – die eenmaal gewijzigd zal voortbestaan onder de titel Wet preventief gezondheidsonderzoek – is burgers te beschermen tegen bevolkingsonderzoeken die een risico opleveren voor hun lichamelijke gezondheid of psychisch welzijn. De auteurs brengen de belangrijkste voorgenomen wetswijzigingen in beeld, en plaatsen daar enkele kritische kanttekeningen bij.

De komst van volledig zelfrijdende auto’s roept veel juridische problemen op. Aan de hand van een scenario wordt onderzocht welke vragen van aansprakelijkheid rijzen en hoe deze dienen te worden beantwoord. De nadruk zal daarbij liggen op de productaansprakelijkheid. Daarbij zal de auteur in hoofdzaak putten uit haar recent afgeronde promotieonderzoek.

In een arrest van september 2019 koppelt het Hof Arnhem de ‘wist-variant’ van de ten laste gelegde gevaarzetting aan de vraag of sprake is van opzettelijke overtreding van artikel 32 Arbeidsomstandighedenwet. Het hof spreekt vrij van die wetenschap en tegelijk daarmee ook van opzettelijke overtreding van artikel 32 Arbeidsomstandighedenwet. Vervolgens wordt slechts de overtredingsvariant bewezen geacht. In deze bijdrage zal worden uiteengezet waarom het hof hiermee de systematiek die ten grondslag ligt aan de Wet op de economische delicten (WED) miskent.

Het Nederlandse strafrecht is gebaseerd op de idee van ultimum remedium. Strafrecht kan grote gevolgen hebben voor de verdachten. Of en op welke wijze bepaald ongewenst gedrag moet worden strafbaar gesteld, vereist daarom een gedegen afweging tussen de voor- en nadelen van het strafrecht. Criteria voor strafbaarstelling bieden de wetgever een argumentatiekader aan de hand waarvan strafbaarstelling kan worden gelegitimeerd en gerechtvaardigd. In dit artikel worden de huidige strafbaarstellingtheorieën aangevuld met wetgevingsbeleid.