In 2021 hebben de hoven en rechtbanken zeker niet stilgezeten in overnamegeschillen. Er heeft zich een mooie rechtsontwikkeling voorgedaan op de volle breedte van de overnamegeschillen bij grote en kleine overnames. Dit artikel geeft een overzicht van relevante jurisprudentie en literatuur betreffende civiele overnamegeschillen verschenen in 2021.

In deze bijdrage zal worden ingegaan op een recent arrest van de Hoge Raad over het melden van betalingsonmacht bij pensioenschulden en op de betekenis van dit arrest voor de rechtspraktijk. Verder zullen enkele actuele ontwikkelingen in de rechtspraak met betrekking tot onbetaalde pensioenbijdragen aan de orde komen.

‘Visualisatie’, gedefinieerd als (een combinatie van) statische beelden, zoals pictogrammen, schematiseringen, datavisualisaties, maar ook animaties, sijpelt steeds meer de juridische praktijk binnen. Voor visualisaties als communicatiemiddel voor wetgeving is nog relatief weinig aandacht. Deze bijdrage onderzoekt hoe visuals kunnen worden ingezet om beter over wetgeving te communiceren en eventueel ook betere wetgeving te maken.

In deze aflevering van de rubriek ‘Legisprudentie’ gaat de aandacht uit naar hoe de Afdeling advisering blijkens de corona-­adviezen oordeelt over delegatie van bevoegdheden tot beperking van grondrechten, in het bijzonder de persoonlijke levenssfeer.

Deze bijdrage bevat een heel klein en zeker niet representatief onderzoekje naar de betekenis in wetgeving van de woorden ‘benevens’, ‘zomede’ en ‘alsmede’. Aan de hand van enkele voorbeelden uit de parlementaire geschiedenis wordt met enige slagen om de arm vastgesteld dat ‘benevens’ en ‘zomede’ vaak de subtiele betekenis hebben van ‘en ook’, terwijl dat bij ‘alsmede’ slechts soms het geval kan zijn. Het taalgebruik in wetgeving is op dit punt niet heel concludent.

The GGD report states that 99% of the Top 600 juvenile offenders have a lacunar conscience. But what is conscience from a clinical perspective, what type of information does the clinician or rapporteur gather and how is it described? The department of forensic ortho-pedagogy of the University of Amsterdam is developing an instrument with which behavioral scientists can make a descriptive diagnosis of the conscience in a structured manner. For the construction of the instrument the experiential knowledge of Dutch clinical experts in the field of conscience is collected. By means of qualitative research methods, a number of domains and methods were identified that are considered important for the diagnostics of conscience. Based on the current study and state-of-the-art scientific literature, a clinical structured judgment instrument is realized in which the clinician is describing the domains of empathy, self-aware emotions such as shame and guilt, and moral development a form a strength-weakness analysis of the conscience.

In 2020, a coalition against ethnic profiling established a taskforce to handle complaints of people who have experienced ethnic profiling by the Dutch Royal Military Police and/or the Dutch Customs at airports. In this article, 31 complaints that have been received between February 2020 and March 2021 have been analyzed in a qualitative way. The results show that when people with an ethnic stigma are not informed (properly) about why they have been selected, stopped and searched, and treated as suspects instead of false positives, they feel racially profiled, yet take little or no further action in addition to the complaints.

Het HvJ EU verduidelijkt de Blokkeringsverordening voor sancties van de VS met betrekking tot o.a. Iran. Het HvJ EU oordeelt dat (i) partijen de Blokkeringsverordening kunnen inroepen bij nationale rechters, (ii) dat als uit het bij de rechtbank beschikbare bewijs prima facie volgt dat bij de contractbeëindiging gevolg is gegeven aan geblokkeerde sancties, de opzeggende partij moet bewijzen dat hij niet die bedoeling had, en (iii) dat bij de vraag of een opzegging geldig is, ook de mogelijke impact van VS-sancties voor de opzeggende partij meegewogen moet worden. De precieze betekenis van gevolg geven aan geblokkeerde sancties blijft echter onduidelijk.

In dit artikel gaat de auteur in op het ‘zoekstelsel’ zoals dit geldt in de strafvordering en in het bestuursrecht. Na een analyse van zoekbevoegdheden uit het Wetboek van Strafvordering, de Wet op de economische delicten, de Wet wapens en munitie, de Algemene wet bestuursrecht en de Wet op de accijns komt de auteur tot de conclusie dat het strafrecht en het bestuursrecht systematisch gezien een vergelijkbaar drieledig zoekstelsel kennen, bestaande uit zoekend rondkijken (gekoppeld aan een betredingsbevoegdheid), doorzoeken (dat zowel in het bestuursrecht als in het strafrecht een steunbevoegdheid is) en ‘onderzoeken’, dat een zelfstandige bevoegdheid is die onder omstandigheden op een feitelijke doorzoeking mag neerkomen.

De geheimhouding van het medisch dossier werkt door na overlijden van de patiënt. Sinds 1 januari 2020 kan op basis van artikel 7:458a BW door de patiënt worden bepaald of het medisch dossier na overlijden geopend mag worden of gesloten blijft. Dit kan van belang zijn voor nabestaanden die de wilsbekwaamheid ten tijde van het testeren in twijfel trekken, omdat zij die stelling vaak met medische gegevens willen onderbouwen. Is het mogelijk om in een (levens)testament te regelen dat het medisch dossier geopend mag worden of gesloten moet blijven? Hierop is nog geen duidelijk antwoord; de auteur verkent de mogelijkheden om dit toch te regelen in een (levens)testament.

De stelling in deze aflevering van TvCR luidt: ‘In de zaak Gündoğan/Volt wreekte zich het ontbreken van een fatsoenlijke wettelijke regeling over het functioneren van Kamerfracties.’

Max Vetzo pleit tegen deze stelling.

Volgens hem schuilt het probleem niet in het ontbreken van objectieve wettelijke normen, maar in institutionele onduidelijkheid over de vraag welke rol de rechter in geschillen over het fractielidmaatschap van Kamerleden toekomt.

If the parliament agrees to it in second reading, the Dutch Constitution will be introduced by a general provision: ‘The Constitution guarantees fundamental rights and the democratic constitutional state.’ This concludes a discussion that mainly concerned a preamble. Christian politicians regularly argued for a reference to God in a preamble. Bart Verbrugh argued in the state commission-Cals/Donner for recognition of God‘s authority in the Constitution. The later Thomassen State Commission did not propose a preamble, but a general provision, which was adopted by the government in an abbreviated form.

Over the past twenty years the Netherlands and Flanders have developed policies aiming to prevent radicalization among Muslim youth. To what extent have Muslim communities been involved in these policies and has there been sufficient attention for the ideological and theological aspects of Islamic extremism? Overlooking the experiences and lessons learned it is clear that in both countries there is more and more attention for the individual dynamics of processes of radicalization. This is not only because of the prevailing interpretations of what is the most effective approach, but also because policy makers have encountered important set-backs and obstacles when aiming for a group-based approach in which Muslim communities and Islamic faith were being targeted.

Op 23 februari 2022 heeft de Europese Commissie het richtlijnvoorstel Corporate Sustainability Due Diligence and amending Directive (EU) 2019/1937 (hierna: CSDD) aangenomen. Het richtlijnvoorstel verplicht ondernemingen passende zorgvuldigheid te betrachten op het gebied van mensenrechten en milieu voor hun eigen activiteiten, de activiteiten van dochterondernemingen en de activiteiten van ketenpartners. Het richtlijnvoorstel is een voorbeeld van zogeheten ‘tweede generatie’ bindende ketenregelgeving. Andere voorbeelden van dergelijke ketenregelgeving zijn te vinden in Frankrijk, Duitsland en Noorwegen. Ook in Nederland wordt met het initiatiefvoorstel Wet verantwoord en duurzaam internationaal ondernemen ingezet op dit type nieuwe ketenregelgeving. In dit artikel wordt ingegaan op de CSDD in het algemeen en passende zorgvuldigheid in het bijzonder. De bespreking vindt plaats tegen de achtergrond van een rechtsvergelijkende analyse van het ter zake relevante Duitse en Noorse recht en het Nederlandse wetsvoorstel.

Dit artikel gaat in op de belangrijkste juridische aspecten inzake biodiversiteit. Rondom biodiversiteit groeit een indrukwekkende hoeveelheid soft law-regelingen en Europese wetgeving met concrete verplichtingen voor ondernemingen, terwijl belangengroeperingen het middel van strategisch procederen inzetten om verlies aan biodiversiteit tegen te gaan. Tegen die achtergrond bespreekt dit artikel de belangrijkste internationale verdragen, soft law-standaarden en Europese wetgevingstrajecten. De auteur bespreekt ook het toenemende aantal strategische procedures over biodiversiteit tegen ondernemingen. Het artikel gaat tot slot in op de vraag wat ondernemingen en in het bijzonder hun legal departments kunnen doen rondom biodiversiteit.