In deze bijdrage wordt de waardenoverlap inzake racisme tussen voetbal en samenleving verduidelijkt, welke een basis en verklaring vormt voor een repressief optreden van zowel de overheid als de sportwereld binnen een voetbalcontext. De verscheidene (Europese, Belgische en Nederlandse) handhavingsinstrumenten en hun tekortkomingen en uitdagingen komen hierbij aan bod.

Legal professionals working in city and municipal government face changes in expectations about their roles within the organisation. Where in the past they mostly took on the reactive and detached role of guardians of legal quality, these days they are expected to take a more flexible, solution-oriented and cooperative stance. How do these legal professionals handle this shift? How far do they go in adapting and which factors play a role? Based on three different positions within the organisation I describe this process, focusing in particular on their perception of their professional roles, and their willingness to change. I conclude with some critical comments on the changing expectations from legal professionals.

Een arts kan op grond van artikel 2 lid 2 Wtl euthanasie toepassen bij een inmiddels wilsonbekwame patiënt op basis van een schriftelijke wilsverklaring. In deze bijdrage staat de regeling van de schriftelijke wilsverklaring centraal. Aan de hand van de ontstaansgeschiedenis van de regeling en de huidige stand van zaken met betrekking tot euthanasie op basis van een schriftelijke wilsverklaring, verdedigt de auteur het standpunt dat de huidige wettelijke modaliteit van regeling van de schriftelijke wilsverklaring niet houdbaar is. De bijdrage sluit af met de noodzaak tot wijziging van de regeling naar een adequate(re) modaliteit en een concreet voorstel daartoe.

To mitigate the spread of the COVID-19 virus, the Dutch government has implemented several rules and regulations during the pandemic. Compliance with these rules and regulations is crucial for its effectiveness. In the current article, the authors give an overview of research findings from three different studies looking at compliance with the COVID-19 mitigating measures in the Netherlands. In these studies, both manual and computer-based video-analysis is used to give insight in the behavior of people on the streets of Amsterdam. Study 1 monitors compliance with the social distancing directive and stay-at-home advice, showing that people keep less distance when it is crowded on the street. Study 2 focusses on compliance with mandatory mask-wearing and shows that mask-wearing increases with the implementation of the mandatory mask areas, but crowding does not decrease. Finally, Study 3 looks at compliance of citizens during the curfew and shows that streets became far less crowded after 9 p.m. during curfew nights.

The theme of the special issue of Law and Method on Education in (Professional) Legal Ethics consists both of content-related as well as didactical-oriented contributions, of which most are written in the Dutch language and two are written in the English language. The content-related approaches show that in education in legal ethics use can be made of professional standards, constitutional principles as well as general ethical theories (such as utilitarianism, deontology, and virtue ethics). Because lawyers work with ‘the law’, broader or narrower conceptions of law (in relation to morality) also affect legal reasoning and are therefore relevant to education in professional legal ethics. However, these approaches are also put into perspective: the leap forward from moral reasoning based on abstract core values and ethical principles to morally correct action in concrete moral dilemmas in legal practice is a large one. Several solutions are proposed: I. teach ethics indirectly, stressing the importance of facts and of professional role consciousness, and of the importance of formal and informal respect for all concerned, as an essential part of the professional lawyers’ role (Kaptein – written in English); II. use insights from social psychology to overcome barriers to actual ethical behaviour (Becker and Mackor); III. use dialogues about case studies that demonstrate different aspects of judicial ethics for judges (Brenninkmeijer&Bish – written in English) or IV. give (to future governmental lawyers) context-sensitive bottom-up moral dilemmas to enhance realism, alertness and role resistance against opposing forces (Van Lochem). A relevant theme in the didactical approaches to legal ethics is the absence or limited practical professional experience law students have, so that, for example, conversation techniques based on personal experience have limited value. At university level, this can be remedied to some extent by reinforcing one’s own experience, i.e. experiential learning, or by bringing the experiences of others into the classroom, for example with guest lecturers from the field, or by telling and discussing fictional or true stories (Van Dongen & Tigchelaar). Education at university gives a good starting point for (professional) legal ethics, followed by post-academic legal ethics education and legal practice as lifelong learning school. A contribution with a focus on the notary (Waaijer) highlights the different approaches within this continuum.

This article reflects on the brilliant 1990-book of criminologist Herman Franke on long-term developments in the Dutch prison system from 1800 onward. A pertinent question is whether it is possible and adequate to use the discourse of ‘emancipation’ to catch the historical processes in total institutions. A comparison is made with parallel transformations in the institutional sector of mental health, a social field in which there has been a radical movement claiming better legal protection and more humane living conditions. Surely an improvement has occurred in the actual situation of prisoners and mental patients, but one has to be reluctant (or even sceptical) to frame this in terms of ‘emancipation’.

Het op 28 april 2021 gepresenteerde rapport ‘Ongelijke Leggers’ doet verslag van het onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag in de gymsport. Grensoverschrijdend gedrag wordt daarin gedefinieerd als ‘elke vorm van verbaal, non-verbaal of fysiek gedrag met een (al dan niet seksuele) connotatie (duiding) dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van de persoon wordt aangetast, in het bijzonder wanneer een gewelddadige, manipulatieve, bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende, of kwetsende situatie wordt gecreëerd’.

It has been proposed that when people perceive their treatment by criminal justice actors as more procedurally just, they will be more likely to comply with the law. Existing research mainly focused on the police or the judge. This longitudinal study examined how prisoners experienced their treatment by five different criminal justice actors using data from the Prison Project. The prisoners were most positive about the procedurally fair treatment by their lawyer and least positive about the treatment by the police. Additionally, the perceived treatment by the police was associated with the treatment by other actors at subsequent moments.

In dit artikel geeft de auteur haar visie op het onderwijs in beroepsethiek aan rechtenstudenten. Ze bespreekt de inhoud van de juridische beroepsethiek en enkele didactische aspecten. De auteur maakt onderscheid tussen rechtvaardigende perspectieven, die een explicatie en rechtvaardiging van een onderscheidende juridische beroepsethiek en -moraal mogelijk maken, en kritische perspectieven, die een kritische beoordeling van die rechtvaardigende verhalen mogelijk maken. Ze benadrukt daarbij het belang van empirische, in het bijzonder sociaal- en moraalpsychologische benaderingen in het onderwijs van beroepsethiek. Ze wijst op het feit dat studenten niet beschikken over relevante praktijkervaring en dat dit een obstakel vormt voor diepgaande casusanalyses. In de conclusie betoogt de auteur dat de belangstelling en de ruimte voor het onderwijs in beroepsethiek aan rechtenstudenten sinds het nieuwe millennium wel is toegenomen, maar dat meer systematische reflectie op deze vakken nodig is. Ook stelt ze dat bij het onderwijs in beroepsethiek aan rechtenstudenten die nog geen werkervaring hebben in een specifieke beroepspraktijk, de nadruk zou moeten liggen op thema’s die in de beroepsopleiding minder aandacht krijgen. Het accent moet meer liggen op het verwerven van ethische en empirische theoretische kennis en kritische reflectie op rechtvaardigende verhalen, en minder op discussie over concrete gevallen. Haar laatste aanbeveling is dat in het onderwijs niet alleen normatief-ethische theorieën aan de orde moeten komen, maar ook empirische inzichten over bounded ethicality.

What is a good governance approach to uncertainty or reflexivity? Reducing uncertainty is an important task of policy and governance, but it can also derail. That is why good governance includes holding space for uncertainty. A Christian worldview provides insights for a more relaxed handling of uncertainty. The notions of certitudo, improvisation and humility are then central. Together, they form building blocks for a post-secular perspective on governance in times of crisis.

In deze bijdrage bespreken de auteurs inhoudelijke en didactische aanknopingspunten voor de integratie van professionele ethiek in de academische juridische opleiding. Dat gaat wat de auteurs betreft verder dan (enkel) het leren van gedragsregels, maar betreft ook de (kritisch-)ethische reflectie (op de professionele rol) van de jurist en ethische oordeelsvorming. Aanknopingspunten uit rechtstheoretische en onderwijskundige literatuur vragen om een curriculum brede, stapsgewijze, inbedding met passende toetsing. Dit onderwijs dient idealiter een combinatie te zijn van afzonderlijke meta-juridische vakken over recht en ethiek, positiefrechtelijke vakken die ethische elementen bevatten, klinische training en specifieke vakken over beroeps- of professionele ethiek. In dit artikel bespreken de auteurs diverse methoden die kunnen worden gebruikt om het onderwijs vorm te geven en illustreren dit met enkele voorbeelden uit het Utrechts universitair juridisch onderwijs. Actieve participatie, reflectie en – idealiter – eigen ervaringen zijn daarbij van groot belang. Een aantal modellen uit niet-juridische disciplines kan behulpzaam zijn bij het bieden van structuur voor ethische reflectie, voor zover het morele sensitiviteit en morele oordeelsvorming stimuleert. Verscheidene toetsingselementen op het terrein van de ethiek zijn door het curriculum heen nodig. Leeractiviteiten en toetsing kunnen worden opgebouwd in het curriculum van kennis en begrip, naar competenties ten aanzien van ethische dilemma’s en moreel oordelen.

Three developments – technological advances in sequencing DNA data, the booming market for commercial DNA tests, and internationalization of collecting and sharing DNA data – are accelerating the use of DNA data worldwide. The authors discuss the impact of the increase in international and commercial use of DNA data and the way it puts public values (like privacy, autonomy, fairness) under pressure. When collecting, analyzing, and translating DNA data, privacy should be guarded, genetic discrimination has to be prevented, digital citizenship could be strengthened, and responsibilities for those applying DNA data should be strongly defined. By doing so, we can thrive for a future in which we make valuable use of DNA data.

In recent years, there has been a shift within animal ethics, in which animals are no longer seen purely as passive suffering subjects, but attention is also being paid to their role as agents. In this essay, we look at what that agency means and argue that in the Anthropocene animals are actually victimized in two ways: because their agency is literally curtailed by human actions and because at the knowledge level agency is taken away from them: we see them as victims even when they are not. In this text, we focus on zoo animals to illustrate how this works.

In this article we show how the concept of ‘institutional work’ can be used to study citizen participation in the field of security arrangements. Institutional work starts from the perspective of actors trying to influence security institutions, and not from the perspective of government (as concepts like the ‘participation society’ and ‘ladder’ do). As such, this dynamic concept can be a useful addition to the conceptual arsenal of security experts. By applying the concept to the case of the Voluntary Fire Brigade in nineteenth-century Utrecht (1879-1890) we show how institutional work can work in practice. Finally, we reflect on the contribution that institutional work can make to our understanding of citizen participation in the field of safety.