Op 23 februari 2022 heeft de Europese Commissie het richtlijnvoorstel Corporate Sustainability Due Diligence and amending Directive (EU) 2019/1937 (hierna: CSDD) aangenomen. Het richtlijnvoorstel verplicht ondernemingen passende zorgvuldigheid te betrachten op het gebied van mensenrechten en milieu voor hun eigen activiteiten, de activiteiten van dochterondernemingen en de activiteiten van ketenpartners. Het richtlijnvoorstel is een voorbeeld van zogeheten ‘tweede generatie’ bindende ketenregelgeving. Andere voorbeelden van dergelijke ketenregelgeving zijn te vinden in Frankrijk, Duitsland en Noorwegen. Ook in Nederland wordt met het initiatiefvoorstel Wet verantwoord en duurzaam internationaal ondernemen ingezet op dit type nieuwe ketenregelgeving. In dit artikel wordt ingegaan op de CSDD in het algemeen en passende zorgvuldigheid in het bijzonder. De bespreking vindt plaats tegen de achtergrond van een rechtsvergelijkende analyse van het ter zake relevante Duitse en Noorse recht en het Nederlandse wetsvoorstel.

Wanneer partijen door middel van een bindend advies een geschil tot een oplossing wensen te brengen, dan maken zij daarmee jegens elkaar (impliciet) de belofte dat zij zich zullen houden aan de beslissing van de bindend adviseur. Wanneer één van de partijen zich echter niet conformeert aan de beslissing van de bindend adviseur, bijvoorbeeld omdat deze onwelgevallig uitpakt, dan kan de andere partij naar de burgerlijke rechter stappen om nakoming van de overeenkomst van (onzuiver) bindend advies te vorderen. In deze Ad Rem wordt hier nader op ingegaan.

De klachtplicht is niet van toepassing als de schuldenaar niet presteert. In dit artikel onderzoekt de auteur de ratio van deze regel. Daarnaast gaat hij in op de vraag of de klachtplicht van toepassing is bij gedeeltelijke niet-nakoming.

Anders dan het consumentenrecht kent het algemene contractenrecht geen vordering tot koopprijsvermindering als zelfstandige actie. Gedeeltelijke ontbinding en aanpassing van de overeenkomst ex art. 6:230 lid 2 BW kunnen wel tot koopprijsvermindering leiden. Daar waar dwaling en non-conformiteit voor de koper naast elkaar bestaan, kan hij in beginsel vrijelijk tussen voornoemde grondslagen kiezen om een koopprijsvermindering te bewerkstelligen. De auteur betoogt waarom art. 6:230 lid 2 BW in die gevallen de natuurlijke thuishaven zou moeten zijn.

In de Wet franchise is een standstill-periode voor de franchisegever geïntroduceerd voorafgaand aan het sluiten van een franchiseovereenkomst. Deze standstill-periode fungeert als termijn van beraad voor de beoogde franchisenemer, maar wijkt af van andere wettelijke regelingen met een vergelijkbaar doel. In deze bijdrage wordt dit geanalyseerd.

Het proefschrift van On bevat een rechtsvergelijkende analyse van strict liability in het Engelse en Franse aansprakelijkheidsrecht. On komt in zijn proefschrift tot een overtuigende omschrijving van de kernkarakteristieken van risicoaansprakelijkheden. Hij bespreekt ook hoe risicoaansprakelijkheden zich verhouden tot de rechtsfilosofische fundamenten van het aansprakelijkheidsrecht.

In de Wet franchise zijn verschillende precontractuele informatieverplichtingen opgenomen teneinde de rechtspositie van de franchisenemer te verbeteren. In dit artikel wordt betoogd dat de remedies bij het schenden van die verplichtingen onvoldoende uitgekristalliseerd zijn. De toelichting van de wetgever is verre van helder en de structuur van de wet is onvoldoende doorgedacht. De wet kan zodoende tot aardig wat discussie leiden.

Volgens standaardjurisprudentie van de Hoge Raad plegen franchisegevers die ondeugdelijke prognoses verschaffen bij het aangaan van franchiseovereenkomsten niet zonder meer een wanprestatie jegens hun franchisenemers. In deze bijdrage wordt stilgestaan bij de vraag of het onderscheid dat de Hoge Raad in dergelijke gevallen maakt, tussen wanprestatie en onrechtmatige daad, (nog) gerechtvaardigd is, daarbij wordt een kritische blik geworpen op de rol van de Obliegenheit binnen het Nederlands verbintenissenrecht en in het verlengde daarvan wordt een visie gegeven op de rol van artikel 7:915 BW binnen de nieuwe Wet franchise.

De herziene Richtlijn consumentenkoop en de Richtlijn digitale inhoud moeten vanaf 1 januari 2022 van kracht zijn. De belangrijkste wijzigingen betreffen de introductie van een objectief en subjectief conformiteitsvereiste, een verplichting van de handelaar om updates te verstrekken, en de mogelijkheid om uitdrukkelijk en afzonderlijk af te wijken van de objectieve conformiteitsverplichtingen. Op een aantal punten bestaat echter nog onduidelijkheid.

Het arrest VEB/BP voegt een nieuwe loot toe aan de rechtspraak van het Hof van Justitie van de EU over het Erfolgsort bij zuivere vermogensschade. Dit arrest is aanleiding om de rechtspraak van het Hof over het Erfolgsort te bespreken vanuit de invalshoek van de grondslagen van art. 7 punt 2 Brussel I bis-Vo, die fungeren als ijkpunten bij de uitleg van die bepaling.

This article focuses on the impact of the (increasing) possibility for parties in Dutch civil cases to litigate without the guidance of a legal aid provider on Dutch civil procedure. It analyses the extent to which such self-representation influences the role of the judge in the context of Dutch subdistrict court procedures, where representation is not mandatory. Through empirical data, collected through semi-structured interviews with 26 subdistrict judges, more insight is gained into the dilemmas that the lack of representation of parties presents to judges, and the ways in which they deal with these dilemmas. The interviews show how judges seek a balance between their role as neutral arbitrator in a dispute and a more active role necessitated by parties not being represented by a legal aid provider. In doing so, they navigate between process and content. Within this dynamic, judges must constantly balance the trade-off between acting more actively to gather sufficient information for a substantive handling and assessment of the case, on the one hand, and safeguarding the limits of party autonomy and their own (perceived) neutrality, on the other. Full party autonomy is viewed by judges as unrealistic and, moreover, contrary to truth-finding.

In deze bijdrage wordt vanuit ondernemersperspectief een aanzet gedaan tot een consistent, coherent, gelaagd en modern consumentenrecht.

Deze capita selecta privacyrecht schetsen een beeld van de actualiteit, maar ook de verwevenheid van het privacyrecht in de dagelijkse (rechts)praktijk. Hierbij is meer specifiek gekeken naar privacy bij overeenkomsten, privacy bij faillissementen en privacy bij fusies en overnames, mede met het oog op de sterke(re) partij in het privaatrecht.

In dit redactioneel wordt het centrale onderwerp van dit themanummer toegelicht en wordt nader ingegaan op de bijdragen die in het nummer aan de orde komen.

In de Nederlandse rechtspraak worden algemene voorwaarden in B2B relaties zelden onredelijk bezwarend beoordeeld. Dit is deels het gevolg van de omstandigheid dat de zwarte en grijze lijsten uitsluitend B2C werken. In België is per 1 december 2020 een regeling over de inhoud van algemene voorwaarden in B2B relaties tot stand gekomen. In deze bijdrage wordt die regeling verkend en gekeken of Nederland van de Belgische wet kan leren.

Deze analyse bespreekt uitvoerig de argumenten van voor- en tegenstanders van het wetsvoorstel ter versoepeling van de Belgische abortuswetgeving (2019-…). Het fel bediscussieerde wetsvoorstel beoogt het zelfbeschikkingsrecht van de zwangere persoon uit te breiden en abortus te destigmatiseren. Door vrijwillige zwangerschapsafbreking als gezondheidszorg te kwalificeren geven de indieners van het wetsvoorstel tevens de voorkeur aan een gezondheidsrechtelijk traject op maat van de zwangere persoon als patiënt. De inkorting van de wachtperiode-en het schrappen van abortusspecifieke informatieverplichtingen geven in die zin blijk van vertrouwen in de zwangere persoon, in het kwalitatief handelen van de zorgverlener en in de waarborgen die het gezondheidsrecht reeds biedt. De wetgever dient met andere woorden uit te maken (1) welke regels hij in de context van abortus nodig acht, (2) of deze regels reeds worden gewaarborgd door de algemene gezondheidswetten- en deontologie, en (3) of de vooropgestelde regels hun doel bereiken. Een uitbreiding van het zelfbeschikkingsrecht van de zwangere persoon wordt tevens bewerkstelligd door de termijnuitbreiding van twaalf naar achttien weken voor abortus op verzoek. Een keuze voor een termijn is steeds in zekere mate willekeurig, doch reflecteert een beleidsethische keuze waarbij wordt gezocht naar een evenwicht tussen de bescherming van ongeboren leven en het zelfbeschikkingsrecht van de zwangere persoon. Praktische bekommernissen vormen hierbij geen fundamenteel bezwaar tegen een termijnuitbreiding maar dienen, in overleg met de betrokken sector, te worden geanticipeerd en maximaal te worden opgevangen door middel van organisatorische (niet-noodzakelijk juridische) initiatieven. Ten slotte beogen de indieners van het wetsvoorstel opheffing van alle strafsancties voor vrijwillige zwangerschapsafbreking. Op rechtstheoretisch vlak blijven echter vragen bestaan omtrent de manier waarop dit voorstel een volledige depenalisering doorvoert. Hoewel het tuchtrecht enige rol kan spelen bij gebrek aan strafsancties, creëert de vooropgestelde depenalisering van ongeoorloofde zwangerschapsafbreking door een arts een rechtsonzekere situatie.
---
This analysis extensively discusses the arguments of supporters and opponents of the legislative proposal to relax the Belgian abortion legislation (2019-…). The heavily debated proposal primarily aims to expand the pregnant person’s right to self-determination and to destigmatise abortion. By qualifying consensual termination of pregnancy as health care, the supporters of the proposal also prioritise an individualised, health-oriented approach towards the pregnant person as patient. In the same vein, the diminished waiting period and the removal of abortion-specific information duties express trust in the pregnant person, in the qualitative conduct of the health care provider, and in the guarantees that the health law already provides. In other words, the legislator must determine 1) which regulations it deems necessary in the context of abortion, 2) whether these regulations are already guaranteed by general health laws and ethics, and 3) whether the proposed regulations achieve their intended purpose. An expansion of the pregnant person’s right to self-determination is also achieved by the extension from twelve to eighteen weeks as a limit for abortion on request. Although a time limit is always arbitrary to some extent, it mainly reflects a policy-ethical decision in which a balance is sought between the protection of unborn life and the pregnant person’s right to self-determination. Practical concerns do not establish a fundamental objection to the extension of such limit, but must, in consultation with the medical profession, be anticipated and dealt with as much as possible by means of organisational (not necessarily legal) initiatives. Finally, the proposal lifts all criminal sanctions currently applicable to consensual termination of pregnancy. On a legal-theoretical level, however, questions remain about the way in which the proposal implements full depenalisation. Although disciplinary law can play some role in the absence of criminal sanctions, the depenalisation of unlawful termination of pregnancy by a health care professional produces legal uncertainty.