In 2021 hebben de hoven en rechtbanken zeker niet stilgezeten in overnamegeschillen. Er heeft zich een mooie rechtsontwikkeling voorgedaan op de volle breedte van de overnamegeschillen bij grote en kleine overnames. Dit artikel geeft een overzicht van relevante jurisprudentie en literatuur betreffende civiele overnamegeschillen verschenen in 2021.

In het jaar 2022 haalden diverse schandalen de media, gevolgd door een oproep aan contractspartijen om de overeenkomst met een partij die betrokken was bij de schandalen te beëindigen. In deze bijdrage worden de mogelijkheden een contract in verband met schandalen te beëindigen, onderzocht en wordt stilgestaan bij op het onderwerp toegespitste contractsclausules.

Veel Nederlanders zijn verplicht zich in wachtdiensten beschikbaar te houden voor oproepen naast hun reguliere werkweek. Volgens een reeks uitspraken van het Europese Hof van Justitie gelden de inactieve uren van deze diensten onder omstandigheden als arbeidstijd, onder andere als de reactietijd na de oproep kort is, of als oproepen veelvuldig voorkomen. In dit artikel wordt betoogd dat bij geschillen hierover meer aandacht moet uitgaan naar het recht op ononderbroken rust na afloop van deze diensten. Anders dan vaak wordt gesteld, kent de Richtlijn wel een derde categorie naast ‘arbeidstijd’ en ‘rusttijd’, namelijk de ‘ononderbroken compenserende rusttijd zonder verplichtingen’. Het recht op ononderbroken rust na een wachtdienst wordt onvoldoende onderkend in het Nederlandse arbeidstijdenrecht. Daardoor is ons recht in strijd met artikel 17 lid 2 en artikel 18 Europese Richtlijn 2003/88, en lopen werknemers met wachtdiensten gezondheidsrisico’s door gebrek aan slaap. Kunnen rechtzoekenden hier iets aan doen?

In dit artikel gaan de auteurs in op de invloed van de corona pandemie en de economische gevolgen ervan op het due diligence onderzoek en contractuele afspraken bij mid-market overnames. De corona pandemie heeft geleid tot een nieuwe dimensie voor juristen en een hernieuwde alertheid voor het verrichten van een due diligenceonderzoek en de te gebruiken contractuele bepalingen. Aan de hand van rechtspraak over de afgelopen twee jaar bekijken de auteurs de contractuele en wettelijke bepalingen die worden gebruikt. Ook doen zij tekstvoorstellen voor contractuele bepalingen die in dat verband in overnamecontracten kunnen worden gebruikt.

Het afgelopen jaar kenmerkt zich door hevige prijsstijgingen van grondstoffen en (bouw)materialen. In deze bijdrage gaan wij in op de vraag in hoeverre partijen in tijden van prijsstijgingen gebonden kunnen blijven aan prijsafspraken of prijswijzigingsbedingen. Daarbij wordt stilgestaan bij de mogelijkheden om op grond van onvoorziene omstandigheden of kostenverhogende omstandigheden deze afspraken te omzeilen. Hoewel dit in voorkomende gevallen denkbaar is, zal op de partij die hierop een beroep doet een zware stelplicht en bewijslast rusten. Zoals vaker is voorkomen beter dan genezen en kunnen partijen beter vooraf duidelijke afspraken maken hoe om te gaan met prijsstijgingen.

In de praktijk kan soms een testamentair bewind zijn ingesteld over een verkrijging van een rechthebbende, die zelf vertegenwoordigd wordt door een ouder, voogd, curator of meerderjarigenbewindvoerder. Er is dan sprake van een samenloop van bewind. Deze situatie kan soms ingewikkeld worden als de testamentair bewindvoerder en de ouder, voogd, curator of meerderjarigenbewindvoerder dezelfde persoon zijn. De vraag is dan in hoeverre een testamentair bewind nog gewenst is en welke mogelijkheden er zijn om het testamentair bewind te beëindigen. Mede aan de hand van actuele uitspraken wordt getracht een antwoord op deze vragen te geven.

De wijziging van beperkte rechten is een onderbelicht onderwerp in de literatuur. Daarin is verandering gekomen met het proefschrift van Kirsten Everaars. Dit proefschrift bevat een grondige, systematische analyse van de figuur van wijziging van beperkte rechten. In deze recensie wordt ingegaan op enkele onderwerpen uit het proefschrift.

In de Kroniek Rechtspraak Tuchtrecht zijn de voor de rechtsontwikkeling interessante uitspraken verwerkt over de periode van 1 november 2019 tot en met 15 mei 2021. Het gaat om uitspraken over ontvankelijkheid en aanverwante procesrechtelijke onderwerpen, vraagstukken rond ouderlijk gezag, samenwerkingsproblemen, dossiervoering, bekwaamheden en bevoegdheden, de zwaarte van de door tuchtcolleges opgelegde maatregelen. Prioriteit is daarbij gegeven aan die onderwerpen die in een significant aantal zaken tot een tuchtrechtelijke beslissing hebben geleid. Tot slot komen ook de eerste COVID-gerelateerde uitspraken aan bod.

The article uses three prominent examples from the Dutch context to problematize the relationship between contractual and social solidarity during the coronavirus crisis. The social science ideal types of ‘mechanical’ and ‘organic’ solidarity, and their typified correspondence with legal modes of punishment and compensation, are used to illuminate the way in which solidarity language in private relationships can convey and normalize assumptions about the public interest and economic order.

Deze bijdrage handelt over de weerstand die bestaat tegen de uitlegregels van artikel 4:46 BW. Deze aversie vindt in de kern haar oorzaak erin dat niet in alle gevallen een uitlegging naar de bedoeling van de testateur mag plaatsvinden. Gekeken is naar de reden hiervan, de voorgestelde oplossingen voor dit probleem, wat er in de praktijk gebeurt en hoe dit alles zich verhoudt tot de redelijkheid en billijkheid, ook in hun andere materiële functies. Uiteindelijk is geconcludeerd dat dit wetsartikel aanpassing behoeft en dat hierbij inpassing binnen het uitlegkader van het arrest DSM/FOX aanbeveling verdient. De redelijkheid en billijkheid krijgen hierdoor reeds een ingang bij uitlegging.

Het arrest X/Lonis q.q. gaat over het causaal bewijsvermoeden van art. 2:248 lid 2 BW dat bepaalt dat kennelijk onbehoorlijke taakvervulling van het bestuur wordt vermoed een belangrijke oorzaak van het faillissement te zijn. De Hoge Raad beslist dat bestuurders ook het causaal bewijsvermoeden kunnen ontzenuwen zonder een externe van buiten komende faillissementsoorzaak aannemelijk te maken.