Artikel 15 aanhef en onder c Richtlijn 2011/95/EU (de Kwalificatierichtlijn) bevat de criteria voor het bestaan van ‘ernstige schade’ met het oog op zogenoemde ‘subsidiaire bescherming’. Subsidiaire bescherming is een van de twee vormen van internationale bescherming; vluchtelingschap is de andere vorm. Subsidiaire bescherming wordt verleend indien aannemelijk is dat bij uitzetting van de vreemdeling gegronde redenen bestaan op een reëel risico om te worden onderworpen aan: (a) doodstraf of executie, (b) folteringen, onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen, of (c) ernstige en individuele bedreiging van het leven of de persoon van een burger als gevolg van willekeurig geweld in het kader van een internationaal of binnenlands gewapend conflict. In deze uitspraak bevestigt het Hof van Justitie dat de beoordeling van de vraag of sprake is van een artikel 15c-situatie een algemene beoordeling betreft waarbij de verschillende relevante elementen in samenhang moeten worden beoordeeld. Een beoordeling die alleen ziet op het aantal doden en gewonden wordt in strijd geacht met het Unierecht. Het Hof van Justitie gaat met name in op factoren uit het eerdere arrest Diakité; deze worden in dit arrest nogmaals benadrukt.
HvJ 10 juni 2021, zaak C-901/19, ECLI:EU:C:2021:472 (CF en DN/Bundesrepublik Deutschland).

De Overleveringswet strekt tot uitvoering van Kaderbesluit 2002/584/JBZ. Deze wet bevatte een groot aantal gebreken. Een deel daarvan was aangetoond in arresten van het Hof van Justitie van de Europese Unie. De op 1 april 2021 in werking getreden Herimplementatiewet beoogde de Overleveringswet in overeenstemming met die arresten te brengen. Deze bijdrage
toont aan dat de Herimplementatiewet maar ten dele in die opzet is geslaagd, dat deze wet een aantal gebreken die (nog) niet in arresten van het Hof van Justitie zijn aangetoond ongemoeid heeft gelaten en dat deze wet bovendien een aantal nieuwe gebreken heeft gecreëerd.

Op 1 juni 2021 is het Europees Openbaar Ministerie (EOM) operationeel geworden. Bij een vervolging door het EOM voor de Nederlandse strafrechter treedt een gedelegeerde Europese aanklager op die tevens aan het Nederlandse openbaar ministerie is verbonden. Deze aanklager heeft in de strafzaak alle bevoegdheden van een lid van het Nederlandse openbaar ministerie. Voor het optreden van het EOM in de deelnemende lidstaten wordt dus gebruikgemaakt van de bestaande juridische infrastructuur. In deze bijdrage wordt ingegaan op de vervolging van strafzaken door het EOM voor de Nederlandse strafrechter. Het gaat daarbij om de vraag of er verschillen of bijzonderheden bestaan in vergelijking met een ‘gewone’ strafzaak waarin het Nederlandse openbaar ministerie het vervolgingsrecht uitoefent en, zo ja, welke die zijn.

In deze bijdrage bespreken de auteurs de voorgestelde uitsluitingsgrond in geval van sexting onder jongeren. Zij bespreken de relatie tussen sexting en kinderporno alsmede het beschermd belang. Hoewel de uitzonderingsgrond als positief wordt beschouwd, plaatsen de auteurs enkele kritische kanttekeningen bij de uitsluitingsgrond. Zij laten zich uit over hoe de bestanddelen ‘als leeftijdsgenoot’ en ‘gelijkwaardige situatie’ moeten worden ingevuld. Verder signaleren zij een discrepantie tussen het delict kinderporno en de exceptie voor wat betreft de vaststelling van de leeftijd. Ten slotte bespreken de auteurs of de gelijkwaardige situatie na uitwisseling van de weergaven nog moet bestaan, en hoe moet worden omgegaan met een eventueel verwijderverzoek van de afgebeelde persoon.

De civiele zorgmachtiging als bedoeld in artikel 6:5 Wvggz kan sinds 1 januari 2020 via de schakelbepaling van artikel 2.3 lid 1 Wfz door de strafrechter worden afgegeven in het kader van de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde. Het nieuwe hybride stelsel, op het snijvlak van het strafrecht en civiele recht, vormt een flinke breuk met de oude, vervallen regeling van artikel 37 Sr en de inbedding daarvan in het strafproces. In deze bijdrage wordt ingegaan op enkele knelpunten en onduidelijkheden die dat nieuwe systeem met zich brengt, zoals het overgangsrecht, de aansluiting van de zorgmachtiging op de voorlopige hechtenis en de verhouding tussen de officier van justitie en de strafrechter.

In HR 13 oktober 2020, ECLI:NL:HR:2020:1606 (Enschedese Voogdijmoord) heeft de Hoge Raad een belangrijke uitspraak gedaan over de deelnemingsvorm medeplegen. In het arrest is onder meer antwoord gegeven op de vraag of een veroordeling voor het medeplegen van (in dit geval) moord mogelijk is, terwijl een niet in de bewezenverklaring genoemde derde mogelijk als enige een delictsbestanddeel heeft vervuld. Het bevestigende antwoord van de Hoge Raad op die vraag vormt het startpunt voor deze bijdrage. In het artikel beantwoorden de auteurs de vraag of met dit arrest de reikwijdte van de deelnemingsvorm medeplegen is verruimd en zo ja, hoe wenselijk dat is. Zij bespreken in dat verband enkele casusposities.

While research has increasingly focused on the role of digitalisation in prisoners’ detention experiences, the impact of the digitalisation of the prison regime on the discretionary power of prison officers has been understudied. By using an ethnographic approach in one digital Belgian prison, qualitative interview data are used to investigate the prison officer’s coping strategies in response to the digitalisation of prison life. It is found that the gatekeeping role of prison officer’s has been partly stripped away but also that the impact of digitalisation on the prison officer’s discretionary power depends on how digital technologies are implemented. Moreover, the study reveals that not all official goals regarding the digitalisation are met and highlights the need of supporting prison officers when implementing new technologies in prison.

Some scholars argue that a growing number of Dutch physicians practice defensive medicine. This implies physicians base their professional decisions primarily on a fear of being held liable. The main question of this article is whether empirical evidence corroborates the claim that Dutch medical liability law causes physicians to behave defensively. I argue that this is not the case. If we assume that the law influences physicians’ behavior, we must also assume physicians know the law. Empirical evidence shows this knowledge is limited. Furthermore, Dutch physicians tend to report low levels of defensive behavior.

In recent years, it has often been suggested that the CDA, and to a lesser extent the ChristenUnie (CU) and the Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP), are losing voters to right-wing populist parties. To examine this proposition, the article first looks at which ‘Christian voters’ would be inclined to vote for right-wing populist parties. Next, a comparison is made between the positions of Forum voor Democratie (FvD), the Partij voor de Vrijheid (PVV) and JA21 and Christian parties, with respect to issues that are important to Christian voters. An analysis of the various election programmes for the 2021 parliamentary elections shows that while there is overlap between Christian and right-wing populist parties when it comes to limits on religious freedom and moral issues, there also remain significant differences and shared positions are often underpinned by very different arguments.

The relative openness of the concept of public order is increasingly instrumentalised in legislation which affects religious minorities. This article argues that a permanent distinction must be made between social norms and public order, and that an appeal to social norms in the context of public order indicates a free, or ‘ad libitum’, use of constitutional law.

In dit artikel beschrijven de auteurs hoe de positie van jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) in het strafrecht is geregeld. Er is wetgeving die de rechten van deze kwetsbare verdachten en gestraften vastlegt. Sinds een aantal jaar heeft de aandacht voor jongeren met LVB in de strafrechtelijke keten geleid tot een verbeterplan. Er is in de keten gewerkt aan bewustwording, signalering, communicatie en interventies. Toch is blijvende aandacht voor deze groep nodig.

Op 29 juni 2021 heeft de Hoge Raad zich (opnieuw) uitgelaten over de vraag wanneer sprake is van aantasting in de persoon ‘op andere wijze’, als bedoeld in artikel 6:106 aanhef en onder b BW. In het bijzonder heeft de Hoge Raad zich nader uitgelaten over de invulling van het vereiste dat het bestaan van geestelijk letsel naar objectieve maatstaven moet zijn vastgesteld.