In deze bijdrage bespreekt de auteur het Sumal-arrest, dat verstrekkende gevolgen kan hebben voor de civielrechtelijke handhaving van het Uniemededingingsrecht. Het Sumal-arrest heeft met name een (te) verstrekkende uitbreiding tot gevolg van de kring van aansprakelijken. Ook vergroot dit arrest de toch al ruime mogelijkheden voor forum shopping. Daarnaast heeft de auteur nog enkele andere bedenkingen bij het arrest.

Sinds de invoering van de WAMCA dient iedere claimorganisatie voldoende representatief te zijn, wil zij ontvankelijk zijn in haar collectieve actie. Het is onduidelijk wat het representativiteitsvereiste inhoudt en wat de toegevoegde waarde daarvan is. Bovendien kan een strikte toepassing van dit vereiste de doelstellingen van de collectieve actie ondermijnen.

In deze bijdrage bespreken de auteurs de slotsom van de langlopende uitkoopprocedure inzake Xeikon. De Ondernemingskamer beoordeelt aan de hand van het waarderingsrapport alle standpunten van partijen over de elementen die in een discounted cash flow-berekening leiden tot de exacte uitkoopprijs.

In dit artikel analyseren de auteurs het Sumal-arrest waarin het Hof van Justitie de vraag heeft beantwoord of een dochteronderneming aansprakelijk kan worden gesteld door de benadeelde partijen voor een door haar moedermaatschappij gepleegde mededingingsinbreuk (‘neerwaartse aansprakelijkheid’) en zo ja, onder welke voorwaarden. Dit arrest is geanalyseerd vanuit de doctrine van persoonlijke aansprakelijkheid en de doctrine van economische eenheid. Tot slot wordt ingegaan op de mogelijke gevolgen van dit arrest voor de privaat- en publiekrechtelijke handhaving van mededingingsrecht.
HvJ 6 oktober 2021, C-882/19, ECLI:EU:C:2021:800 (Sumal, S.L./Mercedes Benz Trucks España, S.L.).

Recente jurisprudentie wijst uit dat – naast de inbreukprocedure – de prejudiciële procedure een bijdrage kan leveren aan de instandhouding van de rechtsstaat. Vooral de eis van rechterlijke onafhankelijkheid heeft een nadere invulling gekregen in een serie prejudiciële uitspraken, over bijvoorbeeld de benoeming van rechters en tuchtrechtelijke sancties, met name in Polen. Bij zijn analyse betrekt het Hof van Justitie nadrukkelijk de ruimere context. Het voert daarbij een ‘ketenanalyse’ uit: politieke invloed op het orgaan dat rechters selecteert, tast ook de positie van de aldus benoemde rechters aan. Wat is de rechtsbasis voor deze jurisprudentie, en waar liggen de grenzen?

Internationaal maatschappelijk ondernemen, in het bijzonder door corporate sustainability due diligence, staat hoog op de (internationale) agenda. In het voetspoor van enkele andere landen in Europa is in Nederland een voorstel gedaan voor een wettelijk raamwerk dat niet op specifieke hoogrisicosectoren van toepassing is, maar op een veel grotere groep ondernemingen. De auteurs plaatsen het Nederlandse wetsvoorstel in internationale context en bespreken de kritiek in de literatuur daarop.

In deze bijdrage bespreekt de auteur het op 15 december 2021 gepubliceerde Rapport monitoring boekjaar 2020 van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code. In dit rapport wordt verslag gedaan over de Corporate Governance Code en de naleving daarvan over boekjaar 2020. De nadruk ligt op betekenisvolle verslaggeving binnen vijf kernthema’s: langetermijnwaardecreatie, risicobeheersing, cultuur, diversiteit en bezoldiging van bestuurders.

Voor de kwetsbare aangehouden verdachte wordt van overheidswege een advocaat opgeroepen. Die verdachte kan pas afstand doen van het recht op rechtsbijstand na een advocaat te hebben gesproken. Dat is anders voor de kwetsbare niet-aangehouden verdachte. Die verdachte is zelf verantwoordelijk voor het regelen en betalen van rechtsbijstand, en kan daarvan afstand doen zonder door een advocaat over de gevolgen te zijn ingelicht. Deze bijdrage analyseert dit verschil in rechtsbescherming en de gevolgen daarvan, en geeft aanbevelingen voor de praktijk.

In dit artikel staan werknemersverzoeken tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst centraal. In een recente beschikking van 21 januari 2022 heeft de Hoge Raad antwoord gegeven op zowel de vraag welke maatstaf door de rechter dient te worden gehanteerd bij de beoordeling van een ontbindingsverzoek van de werknemer, als de vraag welke maatstaf geldt bij de beoordeling of die ontbinding het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen door de werkgever. De auteur gaat in op de vraag welke plaats deze beschikking inneemt binnen het juridisch kader van ontbinding van de arbeidsovereenkomst op verzoek van de werknemer en wat de door de Hoge Raad gegeven maatstaven voor de praktijk betekenen.

De Google shopping-uitspraak heeft veel te bieden. Self-preferencing kwalificeert onder omstandigheden als misbruik. Die omstandigheden vereisen niet dat Google een onmisbare dienst aanbiedt maar enkel dat het gedrag tot potentiële uitsluiting kan leiden. Daarbij lijkt het Gerecht ook een nieuwe standaard te introduceren, namelijk dat ‘onnatuurlijk gedrag van Google dat in potentie tot uitsluiting kan leiden moet worden gerechtvaardigd’. Het Gerecht heeft er echter zorg voor gedragen veel van de ‘nieuwe normen’ in de uitspraak te verbinden aan de ‘ultradominante’ positie die Google als poortwachter in de markt inneemt. De bredere relevantie en impact van de uitspraak is om die reden reeds beperkt, ook in het licht van de DMA-regulering, op basis waarvan vergelijkbaar gedrag van Google straks ex-ante verboden is.

De afgelopen decennia is een rechts­praktijk ontstaan waarin al vóór de geboorte kinderbeschermingsmaatregelen kunnen worden opgelegd. Maar wat of wie is het voorwerp van die bescherming: de foetus of het toekomstige kind? Deze conceptuele onhelderheid ondermijnt de rechtvaardiging van die maatregelen, met mogelijke gevolgen voor de rechtspositie van zwangere vrouwen.

De Kroniek geeft een overzicht van ontwikkelingen in de Nederlandse wetgeving relevant voor de gezondheidszorg in de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2021. Wederom een bijzondere periode vanwege de coronapandemie en het demissionaire kabinet. In deze editie onder andere updates over wetsvoorstellen die in de vorige editie nog ter consultatie voorlagen.

G.J. Veerman bespreekt in zijn boek Nederlandse meesters over wetgeving: 1796-1940 de geschiedenis van de Nederlandse wetgeving in de negentiende eeuw. Hij doet dat niet chronologisch, maar aan de hand van een aantal thema’s. Zij betreffen bijvoorbeeld de kwaliteit (waaronder het taalgebruik en de vorm) van wetgeving en het wetgevingsbeleid. Veerman laat tientallen bekende en minder bekende Nederlandse juristen aan het woord over hun visie op (aspecten van) wetgeving. Zijn speurtocht levert een boeiende en breed uitwaaierende staalkaart op van de ontwikkeling van de Nederlandse wetgevingsgeschiedenis. De bril van Veerman is een hoofdzakelijk publiekrechtelijke. Daardoor vallen er soms wat thema’s buiten de boot.

Dit artikel betreft een historisch-juridische beschouwing over de overeenkomsten en verschillen tussen begrotingswetgeving en reguliere wetgeving. Daarbij wordt de vraag behandeld of begrotingswetten mogen worden gebruikt om bepalingen uit niet-begrotingswetten te wijzigen. De Afdeling advisering van de Raad van State heeft sinds 2006 een bestendige lijn: dit mag niet. De posities van de regering en de Staten-Generaal worden onder de loep genomen. In de conclusie wordt een suggestie gedaan om de lijn van de Afdeling advisering te nuanceren.