Productnormen vormen een belangrijke wijze waarop de handel in goederen in de Europese Unie gereguleerd wordt. Deze bijdrage bespreekt het recente proefschrift van Gitta Veldt, waarin zij de betekenis analyseert van Europese productnormen voor contractuele en buitencontractuele verhoudingen tussen gebruikers van het eindproduct en de aanbieders daarvan.

In Nederland is het verlenen van gratie een bevoegdheid van de Kroon en heeft de rechter die de straf heeft opgelegd daarbij een zwaarwegende stem. Als het gaat om een lange gevangenisstraffen is het minder vanzelfsprekend geworden dat de minister die stem volgt. Hij wijkt dan af van het gerechtelijk advies. De afgelopen jaren zijn dergelijke afwijkende beslissingen aan de burgerlijke rechter voorgelegd. Deze heeft nu reeds enkele malen de minister bevolen zijn beslissing te herroepen. De vraag is echter welke ruimte de burgerlijke rechter heeft om de beslissing van de minister te toetsen en in verband daarmee: in hoeverre de minister eigenlijk van het gerechtelijk advies mag afwijken. Deze vragen worden in dit artikel vanuit bestuursrechtelijk perspectief benaderd.

Na het opleveren van De Letselschade Richtlijn Rekenmodel Overlijdensschade 2015 is in 2019 de rekenmethodiek uitgebreid. Vanaf 2020 is de rekenmethodiek te gebruiken bij de diverse (andere dan traditionele) gezinssamenstellingen.

In het medisch tuchtrecht, zoals neergelegd in de Wet BIG, beoordeelt het tuchtcollege of een zorgverlener volgens de (medisch) professionele standaard heeft gehandeld. Het wettelijk tuchtrecht is bedoeld om de kwaliteit van de individuele beroepsuitoefening te bevorderen en te bewaken.
Oswald Nunes en ChiChi de Haan beschrijven de tuchtrechtelijke procedure en gaan daarbij ook in op recente wijzigingen in het tuchtrecht.

In deze bijdrage wordt besproken of de voor het erfrecht onwaardige echtgenoot diens huwelijksvermogensrechtelijke aanspraak ook verliest. Er is namelijk geen huwelijksvermogensrechtelijke onwaardigheidsregeling. De civiele rechter heeft een eigen afweging bij de vraag of de onwaardige echtgenoot huwelijksvermogensrechtelijk kan verkrijgen. Als echtgenoten huwelijkse voorwaarden maken en een finaal verrekenbeding bij overlijden willen overeenkomen, kan op de mogelijke toekomstige erfrechtelijke onwaardigheid worden voorgesorteerd door dan het finaal verrekenbeding niet te laten werken.

Wanneer heeft een strafzitting betekenis? Hoe kunnen we de kostbare tijd op zo’n manier benutten dat er niet alleen een grens wordt getrokken bij gedrag dat in strijd is met de regels, maar dat de schade hersteld wordt, er moreel inzicht ontstaat en de breuk in de samenleving hersteld wordt? Het vraagt om een nieuw perspectief op de zitting – de zitting als modern ritueel.

De auteur bespreekt de belangrijkste actualiteiten op het terrein van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Daarbij is in het bijzonder aandacht geschonken aan de rol van deze verzekering binnen de letselschade. Daarnaast komt het karakter van de AOV aan orde, de schending van de mededelingsplicht, het begrip arbeidsongeschiktheid en de claimbehandeling.

Racism is related to the process of ‘othering’. Individual people or groups can be described as ‘other’ by depicting them as ‘beasts’. In another form of othering accusations of maltreatment of other than human animals play an important role: awful people abuse innocent animals. Next to that concepts like ‘genocide’ and ‘slavery’ are nowadays used in order to describe the way humans treat other animals. All of this influences the debate on racism.

Since the beginning of 2020 mediation in penal cases (mediation in strafzaken) has officially become the preferred intervention for victim-offender mediation in the criminal procedure in the Netherlands. Although mediation in general has a sound theoretical framework, the methodological elaboration appears pluriform and somewhat limited. In practice mediators in penal cases operate conform their own personal and professional standards and preferences, apparently without tailor made methodology. This article describes the current methodological directions such as transformative or narrative mediation and seeks for useful references. As a part of restorative practice, mediation in penal cases seems to remain secluded from insights and methodology developed in the domain of restorative justice practices. Educational institutes providing trainings for mediators barely refer to this theoretical framework. Besides a methodological reconnaissance this article offers a fundamental comparison of mediation styles and interventions, but is above all an incentive to further methodological research and development.

Deze bijdrage inventariseert mogelijke schadeclaims die zouden kunnen worden ingesteld in verband met de coronacrisis. Achtereenvolgens komen aan de orde de potentiële aansprakelijkheid van de Staat, deels als gevolg van niet-genomen maatregelen (nalaten), deels als gevolg van wel genomen maatregelen (doen) en de potentiële aansprakelijkheid van private partijen. Bij dit laatste gaat het om de potentiële aansprakelijkheid van ziekenhuizen en verpleeg- en verzorgingshuizen, van werkgevers, van eigenaren en uitbaters van openbaar toegankelijke gebouwen (inclusief winkels), van producenten, van sociale media en van burgers onderling. De bijdrage wordt afgesloten met enkele algemene beschouwingen over schade en causaliteit.

Is the concept of ‘retribution’ compatible with restorative justice? Starting from the perspective that retribution is an imperative given and that restorative justice should be a preferent option in coping with crime, the concept of retribution needs to be redesigned. Rethinking retribution needs to take into account the hypersensitive nature and complexity of modern society. Apparently incompatible interests need to be reconciled, paying tribute to the citizenship of both the victim and the perpetrator. Notwithstanding censure to be in place, implying the infliction of ‘pain’, the aim must lie in a reconstruction of civil relationships affirming the victim and the perpetrator to be part of the community. Standards applied must reflect objectivity, implying proportionate punishment, with a preference towards restorative justice because it is the more subsidiary option. Thus, retribution notwithstanding the imperative and painful nature of retribution, the execution should pursue the reconstruction of (civil) relationships.

‘The victim’ is an important figure in restorative justice, but who is this victim? In this article, I will review articles published in this journal between 2005 and 2019 in order to establish the characteristics of victims recognized in the field of restorative justice. It first needs to be noted that there is not one homogeneous victim group. The diversity in victims and their needs calls for research investigating when, for whom, and under which circumstances restorative justice practices lead to victim satisfaction. Many articles reviewed address this question. When I nevertheless try to extract an ideal type of victim of restorative justice, it seems that the victim is agentic and resilient, expresses a wide range of emotions, prioritizes reparation over punitive measures and is overall very satisfied with the restorative justice practice.

In toenemende mate wordt in het penitentiair beleid niet alleen de doelmatigheid, maar ook de eigen verantwoordelijkheid van de gedetineerde vooropgesteld. Dit laatste geschiedt dan vanuit de neoliberale responsabiliseringsgedachte dat het gevangeniswezen zich nog slechts hoeft in te spannen om de gedetineerde zelf in staat te stellen zich op zijn terugkeer in de samenleving voor te bereiden, mits en zolang hij dat zelf tenminste wil, zich daarvoor inzet en daar ook zijn verantwoordelijkheid voor neemt. Deze bijdrage bespreekt enkele voorbeelden van de doorgevoerde en aangekondigde veranderingen in het penitentiair recht en betoogt dat deze wijzigingen al met al een forse achteruitgang van de rechtspositie van en rechtszekerheid voor gedetineerden met zich brengen.

Deze bijdrage staat stil bij een aantal kwesties die het succes van de TBS-maatregel (kunnen) ondermijnen. Voor een deel gaat het daarbij om praktische problemen die met enige goede wil zouden kunnen worden weggenomen, en voor een ander deel gaat het om een imagoprobleem waarvoor – naast goede informatieverstrekking aan verdachten, terbeschikkinggestelden en aan de samenleving – wellicht een meer structurele ingreep noodzakelijk is. Bij de bespreking van de verschillende thema’s wordt het perspectief van de terbeschikkinggestelde als uitgangspunt genomen.

In deze bijdrage wordt ingegaan op de huidige positie van het slachtoffer gedurende het strafproces. Daarbij wordt beschreven welke zorg er voor het slachtoffer is en welke hiaten er zijn in de uitvoering hiervan en in de maatregelen zelf. Ten slotte wordt een korte vooruitblik gedaan naar de betekenis van het wetsvoorstel uitbreiding slachtofferrechten voor de zorg op het slachtoffer.

In hoger beroep bestaat regelmatig onduidelijkheid over de uitleg van de tenlastelegging en de vraag of sprake is van cumulatieve feiten. In deze bijdrage verkennen de auteurs het wettelijk systeem en de mogelijke belangen bij beperking van het hoger beroep. Vervolgens analyseren zij de rechtspraak van de gerechtshoven en doen zij enkele aanbevelingen.