Dit artikel analyseert de rechtspraak van het Hof betreffende artikel 12 EG-Verdrag. Geconcludeerd wordt dat EU-burgers zich in andere lidstaten op artikel 12 EG-Verdrag kunnen beroepen in relatie tot in beginsel ieder recht of voordeel, ongeacht het beleidsterrein waaruit dit voortvloeit en ongeacht het antwoord op de vraag of het genot van dit recht of voordeel het vrij verkeer kan bevorderen. Deze ontwikkeling in de rechtspraak is te verwelkomen, maar roept wel een reeks van nieuwe vragen op aangaande onder meer directe discriminatie op grond van nationaliteit en zogenoemde ‘omgekeerde discriminatie’.

In het hier besproken arrest heeft het Hof van Justitie een ruime interpretatie gegeven aan de amicus curiae toelating. Een ander interessant punt, de aftrekbaarheid van de boete opgelegd in verband met overtreding van de communautaire mededingingsregels, aan de orde gekomen bij de Rechtbank Haarlem en het Gerechtshof Amsterdam, wordt ook kort behandeld.Na bespreking van de geschiedenis van de voorliggende zaak en het arrest van het Hof zelf wordt bij die punten stilgestaan.

Een kleine drie jaren na het befaamde FNV-arrest heeft het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen (hierna: ‘het Hof van Justitie’) op 20 januari 2009 opnieuw een arrest gewezen over het recht op jaarlijkse vakantie met behoud van loon dat op grond van artikel 7 van de Arbeidstijdenrichtlijn aan alle werknemers dient te worden toegekend. Op het eerste gezicht lijkt dit arrest vooral van belang voor vraagstukken over de verhouding tussen ziekteverlof en vakantierechten. Minstens zo interessant is echter dat het Hof van Justitie in algemene zin aanvaardt dat in een nationale regeling kan worden bepaald dat het recht op jaarlijkse vakantie met behoud van loon na afloop van een bepaalde periode vervalt. Uitzonderingen daargelaten, waaronder langdurige arbeidsongeschiktheid, kan – en misschien wel moet – dus het ontstaan van verlofstuwmeren tegengegaan worden.

Na de uitbreiding en versterking van de rechten van vliegtuig- en treinpassagiers zullen ook de rechten van passagiers van schepen, autobussen en touringcars beter worden beschermd. De Europese Commissie heeft hiertoe in het najaar van 2008 twee voorstellen ingediend die voorzien in strengere regels en compensatie in geval van annulering en vertraging, bijstand aan personen met een beperkte mobiliteit en vergoedingen bij ongelukken. Met deze aan de luchtvaartverordening ontleende voorstellen worden de in de luchtvaartsector geldende passagiersrechten uitgebreid tot de andere vervoerssectoren. Het is echter de vraag of de doelstelling van Commissie, namelijk gelijke passagiersrechten voor alle vervoerswijzen, zal worden bereikt.