Financial relationships between state, churches and religious organisations have existed for a long time in Dutch history. This could be understood from a general interest point of view in the nineteenth century and the social welfare state. However, that century and the welfare state do not exist anymore. Also society and people have changed. Do the financial relationships still exist nowadays and if so, to what extent and how should one assess these financial relationships? In order to deal with these questions, the article gives a comprehensive overview of the current situation of different financial relationships between state and religious organisations against a constitutional and historical background. It is argued that most of these relations are legitimate under certain conditions and that the constitutional framework of separation of church and state should not be overestimated in this field.

Naar aanleiding van de adviezen van de Nationale conventie en de Staatscommissie Grondwet en naar aanleiding van het (nog aanhangige) voorstel-Halsema wordt in deze bijdrage de constitutionele toetsing door de wetgever opnieuw aan een beschouwing onderworpen. Daarbij is vooral aandacht voor de toetsing aan de grondrechten. Er komen verschillende manieren aan bod om de toetsing tijdens de wetsprocedure te versterken: verbeteringen in de wetgevingsadvisering door de Raad van State; de instelling van een algemene Kamercommissie voor grondrechten en constitutionele toetsing naar Brits voorbeeld; een kritischere en onafhankelijke rol voor de Kamers ten opzichte van de regering; het vaststellen van een toetsingskader waarin regering, Staten-Generaal en Raad van State gezamenlijk vastleggen aan welke materiële normen zij (nader) toetsen bij toetsing aan de Grondwet. Tot slot wordt betoogd dat de rechter de kwaliteit van de toetsing in de wetsprocedure kan bevorderen door bij zijn toetsing aan de verdragsgrondrechten de toetsing door de wetgever kritisch te beoordelen.

De Raad van State heeft de achterliggende jaren stappen gezet om de toetsing aan constitutionele normen te versterken. In deze bijdrage komt het begrip constitutionele toetsing aan de orde zoals dat door de Afdeling wordt gehanteerd. Vervolgens worden de redenen aangestipt voor de inzet om de constitutionele toetsing binnen de Raad en met name de Afdeling te versterken. Ook wordt geschetst waartoe dit streven de afgelopen jaren heeft geleid. De bijdrage sluit af met een verwachting ten aanzien van de constitutionele vragen die de komende tijd op het bord van – onder meer – de Afdeling zullen komen te liggen.

The Dutch Industrial Organisation is a public-law system of product boards and industrial boards, which are authorized to lay down general rules and impose levies on the companies under their jurisdiction. It was established in 1950 on a firm theoretical ground, where three principles coincide: the socialist principle of ‘functional decentralisation’, the protestant concept of ‘sovereignty within the communal spheres’ and the Roman Catholic concept of ‘subsidiarity’. The papal encyclical Quadragesimo Anno (1931) added greatly to the philosophical basis of this system and to the ‘collective bargaining economy’, which is so characteristic for the political culture of the Netherlands.

De Staatscommissie Grondwet doet in haar rapport enkele prikkelende voorstellen tot het opnemen van nieuwe grondrechtelijke bepalingen. In een korte analyse van de grondrechtenparagraaf staat de auteur kritisch stil bij de specifieke voorstellen die de Staatscommissie over de grondwettelijke grondrechten doet. Geconcludeerd wordt dat een beperkt aantal van deze voorstellen dient te worden nagevolgd. De meerderheid van de voorgestelde vernieuwingen heeft volgens de auteur echter geen toegevoegde waarde ten opzichte van de huidige nationale en internationale grondrechtenbescherming.

Unlike the physical abusers of children, little is known about downloaders of child pornography. The key questions in this article are: who are the downloaders, what are their backgrounds, why and how they download child pornography, how they behave offline and online and what types of downloaders can be distinguished? A simple answer to these questions is currently impossible to give. There is more, preferably longitudinal, research needed on risk factors for downloading child pornography and the various types of downloaders. Combating the downloaders requires a lot of the police in terms of international cooperation and up to date knowledge and expertise. This also served the treatment practices, which is partly dependent on a properly conducted police investigation.

From the beginning of the 19th century until today, education in the Netherlands has been a prime battleground in the search for the right balance of church and state. This article discusses five parliamentary debates regarding the position of public and private (particularly religious) education. Although two of these debates took place a long time ago, they are anything but mere history: they laid the foundation for the current dual educational system of public and private education (in 1857) and the unique constitutional provision on the financial equality of public and private schools (in 1917). The three other debates concerned the religious neutrality of public schools and the freedom of education, and these topics are recurring topics of parliamentary debate. This debate is fed by changing societal circumstances and governmental principles regarding the quality of education. This is no surprise, concludes the author. These issues concern essential questions regarding educational policy on pluralism in education. Every time such a question arises, the legislator must justify its political explanation based on what the constitutional provision regarding education (Article 23) requires and allows on the separation of church and state.

Er bestaan in verhoudingen tussen een burger en de overheid drie vormen van doorwerking van het publiekrecht in het privaatrecht. De eerste vorm van doorwerking hangt samen met de rechtsmachtverdeling tussen de burgerlijke rechter en de bestuursrechter. De tweede vorm van doorwerking hangt samen met de voorrang van publiekrechtelijke normen in het privaatrecht. Deze voorrang kan op twee manieren worden bereikt. Het is mogelijk dat publiekrechtelijke normen op onaanvaardbare wijze worden doorkruist indien gebruik gemaakt wordt van een privaatrechtelijke bevoegdheid. Een andere wijze waarop deze voorrang kan worden bewerkstelligd is het opnemen van een regeling in het publiekrecht van materie die ook in het BW is geregeld. De derde vorm van doorwerking betreft de doorwerking van publiekrechtelijke regels via open normen in het privaatrecht. Met het oog op de toekomst rijst de vraag welke van deze drie vormen van doorwerking in de toekomst zullen blijven bestaan en welke het meest prominent zullen worden.

This study revolves around the broad question: can religion prevent crime? In the first part the (possible) impact of religious faith on social behaviour (or the prevention of certain behaviours) is discussed. Respectively the following aspects are dealt with: religion as a source of activism, religion as protective factor to keep people from crime, and the impact of crime on tolerant or intolerant and forgiving or punitive attitudes. The second part deals with deliberately organized faith-based-interventions, intended to support and help inmates. The role of identity change via redemption narratives is examined, as well as the question how professionals and volunteers may stimulate rehabilitation and reintegration of (ex-)prisoners.

In zijn bijdrage tracht Meijer Timmerman Thijssen een indruk te geven van de mate waarin het Nederlandse recht zich ontvankelijk heeft betoond voor de adoptie van concepten en modellen uit de Anglo-Amerikaanse rechtspraktijk. De uiteenzetting is in het bijzonder toegespitst op de financieringspraktijk, omdat – door zijn internationale karakter – de invloed van dergelijke modellen en concepten zich daar het sterkst doet gevoelen.

In de nota Vertrouwen in wetgeving kondigt de minister van Justitie de komst aan van het integrale afwegingskader (IAK). Een onderdeel van het IAK is de uitvoeringstoets. In deze bijdrage wordt het IAK zelf onderworpen aan de uitvoeringstoets. Uit deze uitvoeringstoets blijkt dat de kans op spontane naleving van het IAK nogal gering is. Maar wellicht is er te weinig rekening gehouden met de nieuwe werkelijkheid die met de invoering van het IAK mogelijk zal gaan bestaan. Die nieuwe werkelijkheid zou, bijvoorbeeld, kunnen ontstaan wanneer het IAK de beleids- en wetgevingsnormering niet alleen meer toegankelijk en hanteerbaar maakt, maar ook meer verplichtend.