In dit artikel wordt de reikwijdte van het beroepsgeheim en het verschoningsrecht in de zorg besproken aan de hand van de recente strafrechtelijke, tuchtrechtelijke en civielrechtelijke jurisprudentie. Ten opzichte van wie geldt het beroepsgeheim en welke gronden kunnen er zijn voor doorbreking? Geconstateerd wordt dat de KNMG meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld 2018 onvoldoende duidelijkheid biedt.

Bespreking van de eerste uitspraak van een tuchtcollege inzake euthanasie bij een diep-demente patiënt. RTG Den Haag acht euthanasie in beginsel toegestaan maar stelt hoge eisen aan het schriftelijke euthanasieverzoek en aan de communicatie tussen arts en patiënt. Volgens de schrijver heeft het tuchtcollege onvoldoende rekening gehouden met de wetsgeschiedenis.

In juli 2018 heeft de regering een wetsvoorstel tot aanpassing van de Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) ingediend. De voorgestelde wijzigingen betreffen vooral het recht van de patiënt op informatie, de bepalingen rond het dossier en het recht van nabestaanden om een dossier van een overleden patiënt te mogen inzien. In deze bijdrage worden de wijzigingen beschreven en becommentarieerd.

In deze bijdrage wordt uiteengezet wat ‘openheid van zaken geven’ concreet inhoudt. Na een begrippenkader worden het doel en de achtergrond gegeven van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) als juridisch kader. Uit actuele inzichten uit wetenschap en (tucht)rechtspraak zijn vijf elementen van openheid af te leiden waaraan een open en eerlijke reactie moet voldoen, deze worden toegelicht.

De afgelopen jaren heeft het Centraal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg (CTG) een aantal uitspraken gedaan over de klachtgerechtigdheid van een naaste betrekking die na het overlijden van de patiënt als nabestaande een tuchtklacht indient over aan de patiënt verleende zorg. Het CTG zoekt bij het antwoord op de vraag of de nabestaande rechtstreeks belanghebbend is ten onrechte aansluiting bij de vertegenwoordigingsregeling van de geneeskundige behandelingsovereenkomst (art. 7:465 BW). Deze vertegenwoordiging eindigt met het overlijden van de patiënt en heeft geen betrekking op het indienen van een tuchtklacht. De benadering van het CTG doet ook geen recht aan het primaire doel van het tuchtrecht: handhaving en waar nodig verbetering van de kwaliteit van de zorgverlening. Het tuchtrecht is niet primair bedoeld voor genoegdoening van de patiënt. De klachtgerechtigdheid van een nabestaande vloeit voort uit zijn verwantschap aan de patiënt. Die verwantschap maakt hem, behoudens bijzondere omstandigheden, rechtstreeks belanghebbend, niet het antwoord op de vraag of de nabestaande geacht wordt de patiënt te vertegenwoordigen.

In april 2013 is het wetsvoorstel kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) aan de Tweede Kamer voorgelegd. Dit wetsvoorstel beoogt onder meer het wettelijk klachtrecht te wijzigen en geeft een belangrijke rol aan een externe geschillencommissie. Er is reden de inhoud van het wetsvoorstel kritisch te bezien. Waar het gaat om het afhandelen van schadeclaims kan het wetsvoorstel de positie van de patiënt verbeteren. Met betrekking tot het klachtrecht is echter van een verslechtering van die positie sprake.

Vanwege patiëntveiligheid wordt onderzoek gedaan naar videoregistratie in de operatiekamer. Het gaat daarbij om de ontwikkeling van een Digital Operation Room Assistant. Door de sectie gezondheidsrecht van het UMC Groningen is, in het kader van een NWO-project en in samenwerking met de TU Delft, onderzoek gedaan naar de juridische randvoorwaarden voor het gebruik van dergelijke videobeelden. Aandacht wordt besteed aan de in de Wbp gestelde eisen ten aanzien van kwaliteit en toelaatbaarheid van videobeelden. Bij het gebruik van videobeelden worden enkele situaties onderscheiden die leiden tot andere juridische gevolgen onder andere met betrekking tot informed consent, dossiervoering, bewaartermijn en vernietiging.

In a column a journal editor or an author expresses his or her opinion on a particular subject.