In deze bijdrage wordt een dialoog van Cicero, Over de wetten, in zijn receptiegeschiedenis geanalyseerd. Daarbij blijken systematische en fragmentarische interpretaties elkaar aan te kunnen vullen. De constitutionele dialoog die in deze tekst naar voren komt, biedt voorts inzicht in de combinatie van macht en onmacht die ook eigentijdse pogingen tot constitutionele dialoog kenmerkt.

De parlementaire democratie berust op basisficties die niet goed begrepen worden en niet goed meer werken. Omdat het moeilijk blijkt om de tegenstrijdige verwachtingen van de politieke cultuur waar te maken, doen zich voortdurend fricties voor. Rosanvallon verschaft een historische en filosofische analyse van deze onbevredigende en onhoudbare situatie en schetst een tegendemocratie die het bestel weer legitimiteit kan verschaffen.

De DBFMO-overeenkomst wordt door het Rijk toegepast bij grotere projecten. Bij toepasselijkheid van de Rijksbrede Modelovereenkomst DBFMO Huisvesting 2012 van de Rijksgebouwendienst kan enkel de opdrachtgever opzeggen en niet de opdrachtnemer. De opdrachtgever heeft hierbij niet de mogelijkheid om gedeeltelijk op te zeggen. Logischer is om aan te sluiten bij de partiële opzegbevoegdheid zoals die geldt bij aanneming van werk.
In weerwil van het contract is artikel 6:258 BW van toepassing. In zeer uitzonderlijke gevallen is het mogelijk voor de opdrachtnemer om de overeenkomst wegens onvoorziene omstandigheden op te zeggen, terwijl hij die bevoegdheid niet contractueel heeft gekregen.

Wetten en gedichten zijn op het eerste gezicht totaal verschillende tekstsoorten, maar bij nadere beschouwing zijn er ook overeenkomsten als teksten die een beeld van de wereld geven, normatieve implicaties hebben en betekenis krijgen dankzij een interpretatiegemeenschap. Solon was wetgever en dichter; moderne wetgevers kunnen toch ook door de bril van de poëtica bekeken worden.

Het verbod van terugwerkende kracht is een van de beginselen voor deugdelijke wetgeving. Toch worden er veel uitzonderingen gemaakt, waarbij de minimumeis geldt dat afwijking van het verbod op een goede en openbare belangenafweging berust. Bij de herziening ten nadele in het strafrecht lijkt aan deze eis niet te zijn voldaan, bij belastingwetgeving die per brief gewijzigd wordt, zijn er sterkere papieren voor. De rechtstheorie van Radbruch levert een kader voor de afweging van belangen. In zijn worsteling met de wetten die met terugwerkende kracht onrecht uit de nazitijd goed probeerden te maken, zien we de onvermijdelijke spanning die deze deugdelijkheidseis oproept.

Until approximately 1995, the Netherlands had a very low prison rate compared to the surrounding countries. David Downes, who made a comparison between the Dutch and the British penal policy, choose as a title for his book: Contrasts in Tolerance. He attributed the differences between England & Wales and the Netherlands, partly to the tolerant culture in the Netherlands compared to England & Wales (Downes, 1985: 69 e.v.). What exactly did he mean by tolerance in this context and in how far can this characteristic of Dutch penal policy explain the recent downfall of the Dutch prison population.

This column reacts to the use of the word ‘Djuka’ (spelled variously) for the Suriname Maroons. This word, although derived from the perfectly respectable tribal name of Ndyuka, is widely considered today as a term of abuse and interpreted to mean ‘shit of the Jews’. It has therefore become unusable in serious literature.