Er is een maatschappelijke behoefte aan de versnelde realisatie van ruimtelijke ontwikkelingen zoals grote bouw- en infrastructuurprojecten. Daarnaast is er ook de urgentie van duurzame ontwikkeling. Hoe nu projecten te versnellen en tegelijkertijd in kwaliteit en uitvoering te verduurzamen? In deze bijdrage wordt een model besproken (Maastrichts model) dat is toegepast op het A2-project in Maastricht en dat als hoofdingrediënten heeft: (1) een nieuwe samenwerkingsvorm tussen de publieke bestuurslagen, (2) gebiedsontwikkeling op basis van de aanbestedingsvorm van de concurrentiegerichte dialoog, (3) het vervlechten van ruimtelijke-ordeningsprocedures met de aanbestedingsprocedure en (4) de toepassing van het duurzaamheidsconcept Cradle to Cradle als inspiratiebron en bruggenbouwer tussen overheid, markt, burger en milieubeweging tijdens het planproces.

De auteur gaat in op de uitgebrachte preadviezen over duurzaam bouwen en duurzaam ruimtegebruik. In dat kader worden tevens voorstellen gedaan om de bestaande gebouwenvoorraad energiezuiniger en daarmee duurzamer te maken. In verband met de economische recessie wordt ook aandacht besteed aan de financiële haalbaarheid van mogelijke oplossingen. De Wro biedt nu al goede mogelijkheden om tot duurzaam ruimtegebruik te komen. Belangrijk in dat verband is de mogelijkheid om in bestemmingsplannen voorwaardelijke verplichtingen op te nemen. Daardoor kan zeker worden gesteld dat beoogde duurzaamheidsvoorzieningen ook daadwerkelijk gerealiseerd zullen worden. In de algemene regels van de provincie of het Rijk die in de nieuwe Wro mogelijk zijn, kunnen gemeenten worden verplicht dergelijke verplichtingen in een bestemmingsplan op te nemen.