Op 1 januari 2015 is de Jeugdwet in werking getreden. Al voor de inwerkingtreding van deze wet was er discussie over de gegevensverwerkingen die met de wet gepaard gingen en de gevolgen daarvan voor de privacy van jeugdigen en ouders. In deze bijdrage worden deze eerste signalen van privacyknelpunten kort besproken en wordt een nadere typering gegeven van de naar onze mening grootste knelpunten op dit moment, die enerzijds samenhangen met de inhoud van de Jeugdwet en anderzijds te maken hebben met de uitvoering. De verschillende visies over hoe met deze knelpunten om te gaan, worden behandeld evenals een mogelijke oplossing om uit de bestaande impasse te komen.

Bespreking van de casus Tuitjenhorn, waarbij een huisarts een terminaal zieke patiënt twee injecties toedient, waarna de patiënt overlijdt. Nadat de coassistent de casus bespreekt met haar begeleider bij het AMC, dit tot een melding aan de IGZ leidt en aan de huisarts een tijdelijk verbod tot beroepsuitoefening wordt opgelegd, pleegt de huisarts suïcide. Aandacht wordt besteed aan het Rapport van de Evaluatiecommissie Tuitjenhorn, naar aanleiding van de uitspraak over het opgelegde bevel, aan het handelen van de IGZ en de communicatie van overheidswege.

In deze zevende kroniek rechtspraak tuchtrecht die in TvGR wordt gepubliceerd, worden in grote lijnen dezelfde onderwerpen als in de vorige kroniek behandeld, namelijk opvallende uitspraken over ontvankelijkheid en aanverwante procesrechtelijke onderwerpen, vraagstukken rond ouderlijk gezag, voorbehouden handelingen, verantwoordelijkheidsverdeling, (de zwaarte van) de door de tuchtcolleges opgelegde tuchtmaatregelen, verwisselingen, rapporten en verklaringen, alsmede dossiervoering.

Niet-gecontracteerde zorgaanbieders, cessieverbod

Op 18 mei 2015 presenteerde de Commissie Hoofdbehandelaarschap GGZ, bestaande uit prof. dr. P.L. Meurs (voorzitter), prof. dr. J. Legemaate en prof. dr. W.A.B. Stalman, haar advies ‘Hoofdbehandelaarschap GGZ als Noodgreep’. Dit artikel bespreekt de belangrijkste onderdelen van het advies en auteur plaatst er enkele kritische kanttekeningen bij.

Beschrijving van doel, opzet en inhoud van de nieuwe Code of Practice, opgesteld in april 2015 door de vijf Regionale Toetsingscommissies (RTE’s).

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM of Hof) heeft in het verslagjaar 2014-2015 een groot aantal voor het gezondheidsrecht interessante uitspraken gedaan. Een selectie van ruim 50 verkort weergegeven zaken leert dat het Hof zich onder andere heeft uitgesproken over gebrekkige samenwerking in de zorg, de kwaliteit van de lijkschouw, de toegang tot informatie in een deskundigenrapport, de omgang met restembryo’s en het staken van een zinloze behandeling. Deze en andere hieronder te bespreken onderwerpen zijn ook voor Nederland relevant.

zorgverzekeraar, aanbestedende dienst

Bloeddonatie; permanente uitsluiting; onderscheid seksuele voorkeur; niet gerechtvaardigd; discriminatie

Euthanasiewens; beoordeling wilsbekwaamheid

In 1997 is in het kader van de Raad van Europa het ‘Verdrag inzake de rechten van de mens en de biogeneeskunde’ tot stand gekomen en door Nederland onmiddellijk ondertekend. Oogmerk van het verdrag is de bescherming van de mensenrechten in relatie tot de geneeskunde en de medische wetenschap. Inmiddels heeft de regering aan het parlement laten weten dat Nederland niet zal overgaan tot ratificatie van het verdrag. De argumenten die de regering daarvoor aanvoert (een negatief advies van de Raad van State uit 2000, de noodzaak van het maken van voorbehouden en een nationaal debat moet mogelijk blijven) zijn niet overtuigend. Met het afzien van ratificatie plaatst Nederland zich op medisch-ethisch terrein buiten de internationale mensenrechtenorde.

In deze kroniek worden in het kort de belangrijkste ontwikkelingen in de jurisprudentie besproken in de periode van 1 juni 2013 tot en met 1 juni 2015. Daarbij wordt eerst ingegaan op de diverse gronden waarop de aansprakelijkheid kan worden gebaseerd: schenden van de zorgplicht, ontoelaatbare gevaarzetting, onbevoegde uitoefening, schenden toezichthoudende taak/bijzondere zorgplicht, gebruik maken van een gebrekkige hulpzaak, niet nakomen protocol, het ontbreken van informed consent en bijzondere vormen van aansprakelijkheid. Voorts wordt ingegaan op het causaal verband en toerekening, in welk kader ook de ontwikkelingen op het gebied van de kansschade aan bod komen. Andere onderwerpen die in de kroniek worden besproken zijn: de omvang van de schadevergoedingen, onrechtmatige uitlatingen over de hulpverlener en het beroepsgeheim.

Dit artikel behandelt kort de problemen die het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie veroorzaakt wanneer de zorgverzekeraars patiënten naar zorgaanbieders willen sturen die door hen zijn gecontracteerd. Zowel de Patiëntenrichtlijn als het vrij verkeer van diensten is in het geding als buitenlandse zorgaanbieders worden uitgesloten van vergoedingen aan Nederlandse patiënten.