Bespreking van G.C. van Daal, Executoriaal en conservatoir verhaalsbeslag op aandelen in kapitaalvennootschappen en op certificaten daarvan, Den Haag: Boom Juridische uitgevers 2008

Over de vraag wat het rechtsgevolg van een beslag inhoudt, zijn de afgelopen decennia veel opvattingen naar voren gebracht. In twee recente arresten (HR 5 september 2008, NJ 2009, 154 en HR 20 februari 2009, NJ 2009, 376) lijkt de Hoge Raad uitdrukkelijk afstand te nemen van de opvatting dat beslag tot (relatieve) beschikkingsonbevoegdheid leidt. Maar hoe is het rechtsgevolg van een beslag dan wel te begrijpen? Met name wordt bezien of sprake is van zaaksgevolg of van relatieve nietigheid, waarbij aandacht wordt besteed aan de verhouding tussen het burgerlijk recht en het burgerlijk procesrecht.

In HR 29 oktober 2004, NJ 2006, 203 is beslist dat een beslag op kredietruimte niet mogelijk is. De motivering van het arrest roept veel vragen op waarvan een aantal onderbelicht is gebleven. Tien daarvan komen aan de orde. Dit was niet nodig geweest: de Hoge Raad had de motivering kort en strak kunnen houden. Nu kunnen de aan het arrest klevende gebreken ingrijpende gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het derdenbeslag. In dit verband moet echter worden gewezen op HR 11 maart 2005, NJ 2006, 362.