In het momenteel aanhangige wetsvoorstel tot wijziging van de Successiewet 1956 wordt een aantal ingrijpende maatregelen voorgesteld. De tarieven worden voor sommige verkrijgers drastisch verlaagd, voor andere komen ze per saldo hoger uit. De gedeeltelijke vrijstelling van ondernemingsvermogen wordt verhoogd tot 90%, terwijl de voorwaarden worden aangepast. De koppeling met het ondernemingsbegrip uit de inkomstenbelasting wordt daarbij heel nadrukkelijk gelegd. De voorgestelde heffing over afgezonderde particuliere vermogens (trusts en dergelijke) kan voor de betrokkenen verstrekkende gevolgen hebben. In deze bijdrage staan twee hoofdpunten van het wetsvoorstel centraal: (1) bedrijfsopvolgingsfaciliteiten en (2) de aanpak van trustachtige rechtsfiguren door middel van de regeling voor het afgezonderd particulier vermogen.

De zaak Fortis hield het afgelopen jaar België en Nederland in de ban. Het Belgische hof van beroep verplichtte Fortis tot het bijeenroepen van een algemene vergadering en liet deskundigen een onderzoek uitvoeren. In deze bijdrage bespreken Van der Elst en Van den Steen het Belgische deskundigenonderzoek en trekken zij vergelijkingen met het enquêterecht. Vervolgens gaan zij in op het verloop van de algemene vergaderingen bij Fortis. Vooral de lage opkomst van aandeelhouders valt op, doch ook de talrijke agendapunten die de aandeelhouders wegstemden. Deze bevindingen nopen tot reflectie over de nood aan bijzondere reglementering voor vennootschappen met een systeemrisico eerder dan een aanpassing van het vennootschapsrecht.

Naar aanleiding van het arrest van het Europese Hof van Justitie in de zaak Cartesio (HvJEG 16 december 2008, C-210/06) bespreken Dorresteijn en Verkerk de grensoverschrijdende zetelverplaatsing zonder verandering van het recht waaronder de vennootschap valt en de grensoverschrijdende zetelverplaatsing met verandering van dat recht, veelal grensoverschrijdende omzetting genoemd. De auteurs plaatsen de beslissing van het Hof in de context van eerdere jurisprudentie over de vestigingsvrijheid en geven een overzicht van de stand van zaken. Tevens gaan zij in op de vraag wat het arrest betekent voor de omzetting van en in Nederlandse kapitaalvennootschappen.

Bouwman en de Weerdt-de Jong beantwoorden in hun bijdrage de vraag in hoeverre belangrijke onderdelen van de Nederlandse Wet Vpb 1969 verenigbaar zijn met de vrijheden die zijn verankerd in het EG-verdrag, Alvorens deze vraag te beantwoorden schetsen zij een beeld van de rol van het Europese recht op het terrein van de winstbelastingen. Zij komen tot een achttal conclusies en doen waar nodig een aanbeveling tot wijziging.

Beleggingsfondsen vormen een niet meer weg te denken onderdeel van de moderne financiële markten. De recent aan het licht gekomen fraudepraktijken met deze fondsen waarvan naast particuliere beleggers ook grote bankinstellingen slachtoffer zijn geworden, doen de vraag rijzen in hoeverre het toezicht op beleggingsfondsen tekortschiet. In haar bijdrage bespreekt Wegman hoe het toezicht op beleggingsfondsen in Nederland is geregeld en of er een noodzaak bestaat tot aanpassing van de regelgeving met betrekking tot het toezicht op beleggingsfondsen. Wegman doet tevens een aantal suggesties ter verbetering van dit toezicht.

Sinds 1 juli 2008 is de vernieuwde handelsregisterwetgeving van kracht. Kamers van Koophandel zijn ruim een half jaar bezig in hun functie van beheerder van een basisregister. Het handelsregister als basisregister is het unieke bestand van kwalitatief hoogwaardige gegevens betreffende ondernemingen en rechtspersonen waar in beginsel de overheid verplicht haar gegevens vandaan moet halen. Kamers van Koophandel hebben een vernieuwde rol met meer verantwoordelijkheid. De hervorming tot basisregister brengt mee dat er een grote groep nieuwe inschrijvingsplichtigen is, waaronder vrije beroepsbeoefenaren en openbare maatschappen. Voor sommigen geldt dat zij zich kunnen inschrijven binnen de geldende overgangstermijn.