Eigendom verschaft individuele vrijheid in bevoegdheden ten aanzien van zaken. Een historisch vergelijkende analyse in vrijheidsperspectief maakt duidelijk dat ons civiele eigendomsbegrip die bevoegdheden nader kan bepalen, en publieke belangen en plichten kan accommoderen, met oordeel des verstands en rechtvaardigheid, juist als persoon (subject) en zaak (object) bij de analyse worden betrokken.

In dit redactioneel wordt het centrale onderwerp van dit themanummer toegelicht en wordt nader ingegaan op de bijdragen die in het nummer aan de orde komen.

Een analyse van het spanningsveld tussen de vrije beschikbaarheid van data en informatie – een essentieel grondrecht voor het kunnen functioneren van wetenschap en politiek en de evenzeer grondrechtelijk verankerde bescherming van ‘eigendom’ – van bijvoorbeeld bedrijfsgeheimen en digitale bestanden – en van persoonsgebonden data en informatie.

Als een leverancier gebruik maakt van prijspersonalisatie, maar de consument daar niet over informeert, dan kan de consument de overeenkomst mogelijkerwijs vernietigen, ook al zijn de geleverde zaken of diensten conform. Nagegaan wordt wat de gevolgen van zo’n vernietiging zijn en in hoeverre deze sanctie voldoet aan EU-consumentenrechtelijke eisen.

In dit artikel wordt met een kritische blik een aantal belangrijke ontwikkelingen in het Nederlandse consumentenkooprecht geanalyseerd, die onder invloed van het EU-recht tot stand zijn gekomen. Hierbij passeren de regeling over de koop op afstand, de (remedies bij) non-conformiteit en de klachtplicht de revue.

In dit artikel wordt onderzocht in hoeverre de mogelijkheden om bij een schending van de privacywetgeving schadevergoeding te vorderen, worden versterkt door de komst van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Hierbij wordt specifiek aandacht besteed aan de mogelijkheid om een collectieve schadevergoedingsactie te starten.

In dit redactioneel wordt het centrale onderwerp van dit thema-nummer toegelicht en wordt nader ingegaan op de gamechangers in het Europees privaatrecht die in het nummer aan de orde komen.

Gebruikers betalen voor veel online diensten niet met geld, maar met gegevens In dit artikel onderzoekt de auteur welke bescherming consumenten kunnen ontlenen aan de op 11 juni 2019 in werking getreden richtlijn over digitale inhoud en digitale diensten (2019/770) en de Algemene verordening gegevensbescherming.

Wat is de positie van de eigenaar wanneer zijn apparaat op afstand kan worden bestuurd, onbruikbaar kan worden gemaakt, of zodanig beveiligd dat men het niet mag repareren als het stuk gaat. Wie heeft er dan eigenlijk de controle: de eigenaar of een ander?

In deze bijdrage wordt onderzocht in hoeverre het Nederlandse aansprakelijkheidsrecht is toegerust op toenemende autonomie van drones en verdergaande miniaturisering in dronetechnologie. Na korte uitleg van relevante luchtvaartwetgeving voor dronegebruik wordt ingegaan op de onrechtmatige daad en productaansprakelijkheid. Daarna wordt besproken in hoeverre het huidige stelsel van aansprakelijkheid aanpassing behoeft.

Verzekeraars krijgen steeds meer te maken met fraude door een benadeelde met letselschade. Kan de verzekeraar in zo’n geval onderzoek naar de benadeelde verrichten? Zo ja, wat is dan de aard van dit onderzoek en hoe ver mag dit onderzoek gaan? En wat te doen als de fraude is vastgesteld? Deze bijdrage beschrijft de (on)mogelijkheden.

De Rechtbank Noord-Nederland maakt in haar vonnis van 1 maart 2017 een uitzondering op het uitgangspunt dat voor toekenning van immateriële schade bij ‘zuivere’ persoonsaantastingen sprake dient te zijn van een in de psychiatrie erkend ziektebeeld. De benadeelden van de Groningse gaswinning kunnen derhalve voor vergoeding van immateriële schade in aanmerking komen zonder dat sprake is van geestelijk letsel.

In Lindorff/Nazier beantwoordt de Hoge Raad ‘vervolgvragen’ op Lindorff/Statia, waarin telefoonabonnementen met ‘gratis’ toestel onder meer werden gekwalificeerd als koop op afbetaling. In Lindorff/Nazier draait het om (de consequenties van) eventuele ambtshalve vernietiging van dergelijke overeenkomsten. De auteurs behandelen de wederzijdse verplichtingen van betrokken partijen na vernietiging en enkele aspecten van collectieve afwikkeling.

Met de inwerkingtreding van Boek 10 BW onder gelijktijdige intrekking van de Wet conflictenrecht onrechtmatige daad (WCOD) op 1 januari 2012 is er een overgangsrechtelijk probleem ontstaan bij de conflictenrechtelijke afwikkeling van internationale onrechtmatige daden. In deze bijdrage trachten de auteurs een oplossingsrichting aan te reiken voor deze overgangsrechtelijke problematiek aan de hand van de Overgangswet nieuw Burgerlijk Wetboek.

Bespreking van het proefschrift van mr. E.W. Verhelst

Bespreking van het proefschrift van mr. N. Purtova.

Een collectief actiemechanisme dat zich in het bijzonder richt tegen onredelijke algemene voorwaarden is geregeld in Afdeling 6.5.3 BW (Algemene voorwaarden), in het bijzonder in de art. 6:240-243 BW. De Afdeling geeft regels voor de mogelijkheid dat bedingen in algemene voorwaarden op vordering van belangenorganisaties, waaronder consumentenorganisaties door een bijzondere rechter onredelijk bezwarend worden verklaard. In deze bijdrage een overzicht van haar toepassing door exclusief bevoegde rechter, Hof Den Haag.

Deze bijdrage behandelt Titel 14 van Boek 10 BW waarin het conflictenrecht inzake buitencontractuele verbintenissen is geregeld. De enige inhoudelijke bepaling van Titel 14 is te vinden in art. 10:159. Daarin wordt de verordening Rome II van overeenkomstige toepassing verklaard op verbintenissen uit onrechtmatige daad die buiten de werkingssfeer van de verordening en de relevante verdragen vallen. Naar aanleiding van deze bepaling gaat de onderhavige bijdrage in op de vraag: 1. om welke verbintenissen het daarbij gaat; 2. waarom deze buiten de werkingssfeer van de verordening zijn gelaten; en 3. hoe de analoge toepassing van Rome II moet worden gewaardeerd.

Op 18 september 2009 is de Vaststellings- en Invoeringswet Boek 10 BW bij de Tweede Kamer ingediend. In Boek 10 BW is het Nederlandse (materiële) IPR geconsolideerd en gecodificeerd. Welke onderwerpen regelt Boek 10 BW en welke niet?