Het artikel analyseert de beknotting van privaatrechtelijke vrijheden tijdens de bezetting en na de bevrijding door middel van publiekrechtelijke en dwingendrechtelijke regels. De rechtvaardiging voor dit wetgevende ingrijpen school vaak in een algemeen belang. Er was daarmee sprake van een grote mate van continuïteit in de beperking van private partijen in hun handelingsvrijheid voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.

De Hoge Raad deed vorig jaar uitspraak in de procedure naar aanleiding van het Schietincident in Alphen aan den Rijn. In deze bijdrage staat vooral het oordeel omtrent de relativiteit centraal, maar tevens wordt aandacht besteed aan het condicio sine qua non-verband en art. 6:98 BW.

Van der Kooij ontwikkelt een model om te bepalen wie recht heeft op vergoeding van welke schade. Deze bijdrage gaat met name over de prominente rol voor de relativiteitsleer in dit model, de afschaffing van de correctie-Langemeijer en de inzet van de leren Smits en Demogue-Besier ter nadere begrenzing van aansprakelijkheid.

Het effectiviteitsbeginsel en het beginsel van effectieve rechtsbescherming vormen het fundament van de doorwerkingsvormen van Unierecht in privaatrechtelijke rechtsverhoudingen. Deze bijdrage geeft globaal inzicht in hoe private partijen Unierecht kunnen inroepen tegen een andere private partij, welke voorwaarden gesteld worden aan civiele remedies en hoe in die context de bovengenoemde beginselen andere beginselen beperken.

Het proefschrift van Hage bevat een intensief onderzoek naar de wisselwerking tussen bestuursrecht en privaatrecht op een drietal gebieden: het telecommunicatierecht, het consumentenrecht en het financiële recht. Hij beschouwt daarbij ook mogelijkheden tot verbetering daarvan in het belang van een effectieve handhaving. Het is daarmee uiterst actueel.

Moet de rechter toetsen of een overeenkomst in strijd is met een wettelijke norm en daarmee nietig, als partijen dat niet aanvoeren? In HR 1 juni 2018, ECLI:NL:HR:2018:818 (Rabobank/X) bevestigt de Hoge Raad dat deze verplichting is beperkt tot wettelijke normen van openbare orde. Dat is toe te juichen.

Wat is de positie van de eigenaar wanneer zijn apparaat op afstand kan worden bestuurd, onbruikbaar kan worden gemaakt, of zodanig beveiligd dat men het niet mag repareren als het stuk gaat. Wie heeft er dan eigenlijk de controle: de eigenaar of een ander?

In dit artikel beantwoordt de auteur de vraag welke nieuwe zorgplichten jegens betaaldienstgebruikers voor betaaldienstverleners voortvloeien uit de herziene Richtlijn betaaldiensten (PSD2).

In dit redactioneel reflecteert de redactie van het Maandblad voor Vermogensrecht op 25 jaar NBW.

Renteswaps staan volop in de belangstelling. Vaak wordt getracht een renteswap te vernietigen met een beroep op dwaling. In deze bijdrage wordt ingegaan op de wisselwerking tussen de informatieplichten uit de Wft en de mededelingsplicht van art. 6:228 BW.

Met het arrest van de Hoge Raad van 24 juni 2016, ECLI:NL:HR:2016:1309, kwam voor Vitesse c.s. een teleurstellend einde aan een zes instanties omspannende rechtsstrijd met de provincie Gelderland. Deze bijdrage gaat daarop in en op het verschil tussen het onrechtmatig wekken van verwachtingen en het onrechtmatig beschamen ervan en hoe dat uitwerkt op de omvang van de schadevergoedingsverplichting (positief versus negatief belang).

Kunnen gemeenten de kosten van rampbestrijding, waaronder brandweerkosten, als gevolg van een helikopterongeval in de Bommelerwaard verhalen op de overheid via de privaatrechtelijke weg? Of levert dat een onaanvaardbare doorkruising van een publiekrechtelijke regeling op? En als een gemeente loonkosten wil verhalen, moeten deze dan abstract of concreet worden berekend? Die vragen staan centraal in het arrest van de Hoge Raad van 24 juni 2016 en in twee opeenvolgende bijdragen in het Maandblad voor Vermogensrecht. Dit is deel I over het aspect van de doorkruisingsleer.

In hoeverre staat onvoorzichtigheid van de belegger in de weg aan diens bescherming door de bancaire zorgplicht? De auteur bespreekt deze vraag in het kader van een collectieve actie en gaat tevens in op de mogelijkheid om daarin een oordeel te krijgen omtrent het beschermingsbereik van een geschonden norm (relativiteit ‘in strikte zin’).

In dit mooie boek wordt belangrijk materiaal aangedragen voor gedachtevorming over de introductie van punitive damages in Europa. De Verenigde Staten zijn niet het afschrikwekkende voorbeeld waarvoor wij het vaak houden en de Europese systematische bedenkingen zijn vatbaar voor relativering. Het is tijd de discussie inhoudelijk te gaan voeren.

Verkeersopvattingen bepalen het bestaan van precontractuele mededelingsplichten. De kennis van de betrokken partijen alsook wettelijke mededelingsplichten zijn daarbinnen van grote betekenis. Wat betreft de gevolgen van verzwijging zouden contractueel bedongen garanties ook bij vernietiging van de overeenkomst van betekenis kunnen blijven, mits de overeenkomst zonder terugwerkende kracht wordt vernietigd.

Contractenrechtelijke leerstukken zijn het aangrijppunt van veel financieelrechtelijke regulering. De contractenrechtelijke bouwstenen zijn echter niet altijd geschikt om het gewenste publiekrechtelijke beschermingsniveau te realiseren en in het financiële recht wordt daarom soms een afwijkende invulling aan deze begrippen gegeven. De bijdrage behandelt vier voorbeelden en bespreekt de mogelijke gevolgen.

Op het moment dat een (vreemde) staat zijn verplichtingen uit een overeenkomst niet nakomt, bestaat het risico dat de staat zich verzet tegen verhaal met een beroep op immuniteit van executie. In dit artikel wordt besproken wat dit gevaar inhoudt en hoe men zich hiertegen kan wapenen.

De afgelopen decennia heeft erfpacht zich ontwikkeld tot een figuur die door veelal private partijen wordt gebruikt om specifieke doelstellingen te bewerkstelligen. Een dergelijk gebruik vraagt om een hoge mate van flexibiliteit van individuele erfpachtrechten. Vonck onderzocht in zijn breed georiënteerde dissertatie de verschillende (on)mogelijkheden rondom deze flexibiliteit.

Publiekrechtelijke regels hebben een significante invloed gekregen op de civielrechtelijke verhouding tussen partijen in de financiële sector. Dit geldt ook voor de relatie tussen banken en consumenten die de aankoop van een eigen woning willen financieren. In deze bijdrage wordt ingegaan op de betekenis hiervan in de precontractuele fase.

Bij overkreditering zal een consument veelal genoegdoening proberen te krijgen via de ‘(bijzondere) zorgplicht’. Daarnaast levert schending van een publiekrechtelijke norm (art. 4:34 Wft) ook rechtstreeks een onrechtmatige daad op. In beide gevallen spelen lastige kwesties ten aanzien van causaal verband, de omvang van de schade en eventuele eigen schuld.