Tijdens de coronacrisis hebben ondernemers coronasteun ontvangen en was het mogelijk om de betaling van belastingaanslagen uit te stellen. Wat betekent dat voor een erfgenaam van een ondernemer? Een inventarisatie.

In deze bijdrage bespreekt de auteur de vraag in hoeverre bij een internationale nalatenschap voor verwerping, respectievelijk aanvaarding van een making onder voorwaarde of last namens een minderjarige erfgenaam machtiging van de kantonrechter is vereist. Als eerste wordt de kwalificatievraag beantwoord, te weten dat hier sprake is van een kwestie betreffende ouderlijke verantwoordelijkheid/kinderbescherming en niet van een kwestie van erfopvolging. Vervolgens gaat de auteur, mede aan de hand van de bespreking van een negental rechterlijke uitspraken, in op de internationale bevoegdheid van de Nederlandse rechter en het op het machtigingsverzoek toepasselijke recht.

De legitieme portie staat sinds de totstandkoming van het nieuwe erfrecht al ter discussie. Tegen de achtergrond van de aanbeveling tot afschaffing van de ‘klassieke’ legitieme door het Centrum voor Notarieel Recht Radboud Universiteit en Netwerk Notarissen onderzoeken de auteurs welke verschillende typen legitimarissen bestaan, welke verschillen en overeenkomsten er tussen deze legitimarissen zijn, en welke rechtshandelingen voor de onderscheiden legitimarissen noodzakelijk zijn om de respectievelijke rechten veilig te stellen. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor het recht op informatie ex artikel 4:78 BW teneinde de legitieme te kunnen berekenen. Volgens recente jurisprudentie wordt bij de uitleg van dit wetsartikel steeds vaker teruggegrepen op de wetsgeschiedenis. Hieruit vloeit een ruimer recht op informatie voort ten faveure van de legitimaris-niet-erfgenaam. De legitieme portie kan daardoor nauwkeuriger worden vastgesteld. Dit alles om te komen tot het antwoord op de vraag welk belang de legitimaris heeft bij het voortbestaan van de legitieme portie.

In deze bijdrage besteedt de auteur aandacht aan opvattingen over vermogensongelijkheid en aan de in dat kader in België en in het Vlaams Gewest recent ingevoerde wetgeving. Die wetgeving moet enerzijds fiscale besparingroutes onaantrekkelijk maken en gunt anderzijds de verre verwant een fiscaal voordeeltje.

In dit artikel wordt ingegaan op de draagplicht en aansprakelijkheid voor de legitieme portie en de verhaalsmogelijkheden van de legitimaris. De stelling wordt verdedigd dat de aansprakelijkheid van de erfgenamen steeds aansluit bij de evenredigheid van de erfdelen en niet bij de draagplicht. Een andere belangrijke conclusie is dat door de erflater gewijzigde draagplicht nooit verder strekt dan door de erflater verleende draagkracht.

De Wet bescherming erfgenamen tegen schulden bestaat bijna vijf jaar. In deze bijdrage is een vervolg op een eerdere bijdrage waarin wordt besproken wat de betekenis is van artikel 4:194a BW in de praktijk. Aan de hand van jurisprudentie wordt bezien hoe succesvol een beroep is op artikel 4:194a BW. Is het daadwerkelijk een vangnet als er sprake is van onverwachte schulden? En wat is een onverwachte schuld eigenlijk?

In dit artikel bespreekt de auteur de last tot uitgave van geld of van een goed, al dan niet ‘uit de nalatenschap’, aan een of meer personen ten laste van een of meer (of de gezamenlijke) erfgenamen. De keuze van de wetgever om een dergelijke last niet meer als schuld van de nalatenschap te beschouwen, en de daaruit voortvloeiende aanpassingsoperatie van de nodige bepalingen in Boek 4 BW, heeft soms tot onnauwkeurige, soms tot inconsistente en soms zelfs tot onjuiste resultaten geleid.

In deze bijdrage staat het onlangs verschenen rapport Legitieme portie centraal, dat tot stand is gekomen in een samenwerking van het Centrum voor Notarieel Recht van de Radboud Universiteit Nijmegen en Netwerk Notarissen. De onderzoekers bevelen aan de legitieme portie af te schaffen. Het is echter de vraag of het onderzoek deze aanbeveling rechtvaardigt, temeer omdat uit de peilingen ook blijkt dat een groot deel van het Nederlands publiek de legitieme portie juist omarmt. De wetgever koos er in 2003 voor de legitieme portie te handhaven, maar in sterke mate te ontkrachten. Schrijver concludeert dat de cijfers uit het rapport eerder bevestigen dat deze keuze de juiste was en pleit voor behoud van de legitieme portie.

In deze boekbespreking analyseert de auteur het boek Mandatory family protection. Dit derde boek in een serie over rechtsvergelijkend erfrechtelijk onderzoek handelt over de dwingende bescherming die verschillende landen toekennen aan familieleden van erflaters. Diverse auteurs beschrijven de nationale regelingen van Europese landen, landen met een common law-stelsel, China en islamitische landen. Daarnaast is een aantal hoofdstukken gewijd aan historische en rechtsvergelijkende aspecten van dwingende erfrechtelijke bescherming. Duidelijk wordt dat het erfrecht constant in beweging is; stelsels met een legitieme portie zoeken flexibiliteit, terwijl rechtszekerheid gezocht wordt door stelsels met aanspraken gebaseerd op behoeften van familieleden.

In deze bijdrage wordt ingegaan op de Belgische federale wetswijziging van 15 december 2020 die ervoor moet zorgen dat in meer gevallen dan voorheen in België over zogenoemde roerende schenkingen schenkbelasting wordt voldaan. Door de in beginsel verplichte registratie van roerende schenkingen in België wordt de invulling van het fiscale woonplaatsbeginsel meer van belang.

Klager heeft zijn echtgenote opzettelijk van het leven beroofd. Wegens een ziekelijke stoornis volgt geen strafrechtelijke veroordeling, maar wordt hij ontslagen van alle rechtsvervolging. In de aan de broer van erflaatster afgegeven verklaring van erfrecht concludeert de notaris dat klager onwaardig is op grond van artikel 4:3 BW. Klager verwijt de notaris dat hij een onjuiste verklaring van erfrecht heeft opgesteld. De Kamer voor het Notariaat oordeelt de klacht gegrond en legt een waarschuwing op. In deze bijdrage wordt deze uitspraak besproken, waarbij aandacht wordt besteed aan de eis van een onherroepelijke veroordeling en de afgifte van een verklaring van erfrecht.