Een denkfout (of bias) ontstaat wanneer mensen op basis van aannames onbewust een verkeerde conclusie trekken. Onder toezichthouders (N_totaal = 339) is onderzocht in hoeverre zij een potentiële ‘blinde vlek’ vertonen voor hun eigen denkfouten en hoe deze blinde vlek kan worden beïnvloed. Uit dit onderzoek bleek dat toezichthouders inderdaad inschatten dat denkfouten meer bij anderen voorkomen dan bij henzelf, en dat zelfwaargenomen objectiviteit deze blinde vlek kan vergroten. Ook bleek dat toezichthouders die waakzamer zijn in mindere mate een blinde vlek hebben voor hun eigen denkfouten. Toezichthouders geruststellen over het risico op denkfouten in de besluitvorming maakte hen juist minder waakzaam.

In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van de wijzigingen voor het interne toezicht door de WBTR en de Wtza. Het blijkt niet alleen te draaien om een wijziging van de regels, maar ook om de invulling van die regels. Dit kan worden gezien als modernisering van het intern toezicht.

De goudmijn die handhaving kan zijn, is binnen het sociaal domein nog redelijk onontgonnen. Het is opvallend hoe goed handhavers hun vak verstaan, maar het vakgebied als geheel heeft nog wel groeipotentie. Het accent ligt meestal op het terughalen van onterecht verstrekte uitkeringen of voorzieningen. Maar daar is niet de grote winst te halen. Wat kunnen handhavers binnen het sociaal domein van elkaar leren en hoe kan handhaving zich verder ontwikkelen tot een echte goudmijn? Goudmijn? Jazeker, en niet alleen in financiële zin. Er is meer te winnen met handhaving, onder meer een schat aan informatie die de organisatie naar een hoger niveau kan tillen.

Voor deze aflevering van de interviewreeks spraken Tessa Coffeng en Arnt Mein op 25 januari jl. met Marian Kaljouw (voorzitter van de raad van bestuur) en Karina Raaijmakers (directeur Toezicht en Handhaving) van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Naar aanleiding van de estafettevraag van Else Bos van De Nederlandsche Bank (DNB), die we interviewden voor nummer 2021-1 van Tijdschrift voor Toezicht, spraken zij met Marian en Karina over de uitwerking en gevolgen van de coronacrisis voor het toezicht van de NZa.

Dit artikel bespreekt het arrest van de Hoge Raad van 30 juni 2020 (ECLI:NL:HR:2020:1155). Daarin verduidelijkt de Hoge Raad wanneer uitsluitend sprake is van opsporing en niet (meer) van bestuurlijk toezicht en (bestuursrechtelijke) toezichtsbevoegdheden dus niet meer mogen worden ingezet.