In de wetenschappelijke literatuur over het proces van bewijzen in strafzaken kunnen grofweg drie niet-juridische bewijstheorieën worden onderscheiden: de argumentatieve benadering, de theorie van verhaal en verankering en de benadering op basis van de Bayesiaanse kansrekening. Hoewel ze van elkaar verschillen gaan al deze theorieën er in meer of mindere mate van uit dat het bewijzen een rationeel regelgeleid proces is en vooral ook behoort te zijn. Dit is in belangrijke mate ingegeven door het Cartesiaanse dualisme van subject en object, dat tot op heden doorwerkt in onze conceptie van kwalificaties als rationaliteit, objectiviteit en wetenschappelijkheid. Deze bijdrage beoogt een herwaardering van de vigerende rationalistische visie op strafrechtelijk bewijzen te poneren. Tegen de achtergrond van de existentiële fenomenologie wordt een lans gebroken voor een hermeneutisch begrijpen van bewijs, waarin het vooroordeel zijn rechtmatige plaats heeft. Daarbij wordt aansluiting gevonden bij het oorspronkelijke gedachtegoed van Aristoteles over redeneren en argumenteren.

In dit artikel presenteer ik een nieuwe ‘nominalistische’ theorie van de rechtssubjecten en laat ik zien waarom geen van de tot nu gepresenteerde theorieën de toets der kritiek kan doorstaan. Het artikel valt uiteen in een constructief en een kritisch deel. In het constructieve deel presenteer ik eerst de nominalistische theorie van de rechtssubjecten. Deze theorie richt zich op de persoonlijke elementen van het rechtssysteem en begrijpt rechtspersonen en organen als namen die uitsluitend bestaan binnen het rechtssysteem. In het kritische deel presenteer ik vervolgens een overzicht van de tot nu toe verdedigde theorieën van de rechtspersoon. Het gaat daarbij respectievelijk om de sociaal-biologische of organische leer, de sociologische leer, de sociologisch-juridische leer, de fictieleer en de leer van het (gepersonifieerde) normencomplex. Aan de hand van enkele algemeen geaccepteerde kenmerken van de rechtspersoon laat ik ten slotte zien waarom geen van deze alternatieve theorieën de toets der kritiek kan doorstaan.

This article explores the themes of injustice and dehumanization in Aeschylus’ Oresteia and Yael Farber’s Molora, in which the story of the Oresteia is dramatized against the backdrop of post-apartheid South Africa. It is argued that both plays depict wrongdoers and victims alike as social outcasts. Thus, they can both be described with Paul Ricoeur as ‘sketches of a man,’ not being able to live up to their full human potential. Borrowing from Ricoeur’s legal philosophy, it is then explained how public trials and hearings help them to reintegrate into society, in which they can regain their full humanity.

Propositions of law are based upon normative judgement. The interpretation and application of legal provisions rest upon a judgement that determines which weight must be attributed to some point of view or perspective. In this respect, legal theory has a normative character. Its normative character does not preclude legal theory from being a scientific discipline. The scientific character of legal theory is not located in the possibility of testing the correctness of its theories. Rather, legal theory owes it scientific character to the shared standards of production and evaluation of legal arguments: the grammar of justice.