Het belang van het voorkomen en bestrijden van fraude, milieucriminaliteit en witwassen is evident, maar de wijze waarop is niet eenvoudig. Het overgrote deel van deze strafzaken wordt gedaan door het Functioneel Parket (FP). Het FP beoogt te interveniëren met effect in deze zaken, om zo maatschappelijk effect te bereiken. Hiervoor is het van belang zicht te hebben op de verschillende interventiemogelijkheden en om kennis te ontwikkelen over de effectiviteit daarvan. In dit artikel wordt dit vraagstuk vanuit twee perspectieven verkend: de handhavingsdoelen die men nastreeft, specifiek het voorkomen van recidive, en vanuit de samenwerking met derden, specifiek met private partijen.

In deze bijdrage wordt verkend hoe crypto-fraude strafrechtelijk wordt beteugeld. Na een beschrijving van een aantal crypto-begrippen en vormen van crypto-fraude worden de relevante strafbaarstellingen toegelicht. Ook wordt ingegaan op toekomstige regelgeving die de cryptomarkt in vergaande markt zal reguleren en welk effect dit zal hebben op de bestrijding van crypto-fraude.

Op basis van de (nieuwe) Wet confiscatie criminele goederen wordt het mogelijk om goederen van een persoon die afkomstig zijn van enig strafbaar feit aan de Staat te laten vervallen, zonder dat sprake is van een voorafgaande strafrechtelijke veroordeling. In dit artikel wordt ingegaan op de problemen die zich kunnen voordoen bij het invoeren van de Wet confiscatie criminele goederen in zijn huidige vorm. Door toepassing van de NCBC-procedure (non conviction based confiscation), naast een parallel lopende strafzaak, kan de rechtsbescherming van verdachten namelijk ernstig in het gedrang komen.

De uitspraak richt zich op de oprichter van Ennetcom en de leverancier van cryptotelefoons. In deze annotatie worden de volgende drie elementen uit de uitspraak besproken en becommentarieerd: (1) de rechtmatigheid van het veiligstellen van de berichten; (2) de vraag is of er sprake is van misbruik van bevoegdheden (détournement de pouvoir); en (3) de vraag of het aanbieden van de cryptotelefoons een illegale activiteit is.

In dit artikel gaan de auteurs in op de draagwijdte van het vermoeden van onschuld in de Europese rechtspraak van het Europees Hof en zij passen die toe in de context van cryptofoons. Ook enkele vraagstukken die hiermee verband houden, zoals de rechtspraak over decryptiebevelen en het verbod op anonieme vooraf betaalde belkaarten, worden geanalyseerd. Tot slot beantwoorden de auteurs de vraag in welke mate geldende principes kunnen worden doorgetrokken naar de gebruikers van zogenaamde privacyvriendelijke applicaties, zoals Signal en Telegram.

Binnen het veelzijdige en complexe systeem van fiscale rechtshandhaving, dient op grond van het in Nederland geldende principe van una via op een zeker moment gekozen te worden voor bestuursrechtelijke of strafrechtelijke rechtshandhaving. Die keuze, ook wel ‘forumkeuze’, staat in deze bijdrage centraal. De vraag die beantwoord zal worden, is of de manier waarop de fiscale forumkeuze thans wordt gemaakt voorzienbaarheid van bestraffing garandeert.

Fraude is een complex en wijdverspreid probleem. Terwijl de criminaliteitscijfers de afgelopen jaren zijn gedaald, neemt het aantal fraudegevallen met rasse schreden toe. Het is dan ook niet verwonderlijk dat beleidsmakers hard willen optreden tegen fraudeurs. Echter, zaken zoals de toeslagenaffaire hebben laten zien dat het beleid daarin vaak doorschiet en dat de menselijke maat met enige regelmaat uit het oog verloren wordt. Daarom zou een set van handhavingscriteria dienen te worden ontwikkeld voor transparante en kwalitatieve handhaving van fraudedelicten. In dat kader wordt in dit artikel wordt een eerste verkennend onderzoek gedaan naar de gehanteerde handhavingscriteria bij fraudedelicten.

De Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag velde een negatief oordeel over de bestuursrechtelijke aanpak van fraude met kinderopvangtoeslag. De menselijke maat ontbrak. Het oordeel van de commissie roept de vraag op of ook ten aanzien van de strafrechtelijke aanpak van uitkeringsfraude kan worden gezegd dat de menselijke maat ontbreekt. Of ziet de strafrechter kansen daarmee wel rekening te houden en zo ja, op welke wijze en in welke gevallen? Deze vragen worden aan de hand van rechtspraakanalyse van arresten van hoven beantwoord.

Voor het gebruik en het op de markt brengen van biociden geldt een strikt wettelijk systeem van voorwaarden en toelatingen. Op het moment dat niet-toegelaten biociden met de werkzame stof fipronil desondanks toch worden verkocht en toegepast bij voedselproducerende dieren worden deze handelingen aangemerkt als verkoop van voor het leven en de gezondheid schadelijke waren als bedoeld in artikel 174 van het Wetboek van Strafrecht. Daarbij speelt de mate van professionaliteit van de verdachten een belangrijke rol voor het bewijzen van opzet.

Er is op dit moment veel te doen op het gebied van cybercrime en cybersecurity. Cyberaanvallen vormen een toenemende dreiging voor onze samenleving. Ook encryptie (de versleuteling van communicatie) levert de nodige uitdagingen op voor opsporingsdiensten. In een digitaliserende samenleving worden ‘datagedreven opsporing’ en digitaal bewijs steeds belangrijker. Tegelijkertijd roept dergelijk opsporingsonderzoek eveneens principiële vragen op, met name in het licht van de positie van de verdediging. In deze Trending Topics staat een typerend voorbeeld van ‘datagedreven’ onderzoek centraal, waar de afgelopen tijd veel om te doen is (geweest): de interceptie van versleutelde ‘cryptocommunicatie’. Reden voor een overzicht van de stand van zaken.

Op 11 maart jongstleden is het conceptwetsvoorstel naar aanleiding van de evaluatie Wet OM-afdoening in consultatie gegaan. Dit conceptwetsvoorstel wijzigt de regeling van de buitengerechtelijke afdoening van strafbare feiten op vier onderdelen. Een van die onderdelen betreft de (hoge)transactieregeling. In deze bijdrage worden de belangrijkste door de minister voorgestelde wijzigingen van deze regeling besproken en daarbij enkele (kritische) opmerkingen gemaakt.

In deze bijdrage doen wij onderzoek naar de vraag hoe preventief politieoptreden op basis van datakoppeling zou moeten worden genormeerd. Onze analyse is gebaseerd op het Sensingproject Outlet Roermond. Wij stellen dat bestaande wetgeving onvoldoende in staat is de privacy van burgers te beschermen als die burgers ten behoeve van preventief politieoptreden in een algoritmische risicogroep worden geplaatst. Om die reden moet nieuwe regelgeving mede worden gebaseerd op een nieuw concept: group privacy. Ook stellen wij dat een nieuwe wettelijke grondslag recht zal moeten doen aan strafvorderlijke basisbeginselen nu preventief optreden op grond van datakoppeling moet worden gezien als opsporing.

De LOVS-oriëntatiepunten bevatten geen specifieke richtsnoeren voor strafbare feiten die verband houden met het bijzonder en financieel-economisch strafrecht. Wel bestaat een oriëntatiepunt ter zake van ‘fraude’. Het verdient overweging om voor (sommige) financieel-economische strafbare feiten eigen richtsnoeren voor de straftoemeting in te voeren.

In dit artikel wordt verslag gedaan van het eerste Nederlandse onderzoek naar de ervaring van justitiabelen die strafrechtelijk zijn vervolgd zijn voor ‘witteboordencriminaliteit’. Dertig ‘witteboordendaders’ zijn geïnterviewd over de beleving en gevolgen van strafrechtspleging tijdens verschillende fasen (opsporing en vervolging, terechtzitting, strafexecutie en na strafexecutie of vrijspraak) en op verschillende levensdomeinen (mentaal, gezin en familie, sociale relaties en zakelijk). Daarnaast is hun gevraagd te reflecteren op het strafproces zelf.

De rol van het inkoopproces van de overheid is aan het verschuiven. Maatschappelijke thema’s en het bereiken van (Europese) doelstellingen hebben een meer prominente rol gekregen. Met deze verschuiving is ook het integer handelen en de voorbeeldfunctie van de overheid steeds belangrijker geworden, mede gelet op het grote volume aan inkopen.
Via het inkoopproces heeft de overheid de mogelijkheid om te sturen op integriteit en om invulling te geven aan haar voorbeeldfunctie. Welke handvatten het inkoopproces biedt en wat dit vervolgens inhoudt voor ondernemingen met een strafrechtelijk verleden, wordt in dit stuk nader uiteengezet.

Het komt voor dat over hetzelfde feitencomplex zowel een tuchtrechtelijke als een strafrechtelijke procedure wordt gevoerd. Volgens de jurisprudentie van het EHRM en de tuchtcolleges is dit niet in strijd met het ne bis in idem-beginsel. Toch is die samenloop niet zonder complicaties. Dit artikel gaat over een daarvan, namelijk de situatie dat de beroepsbeoefenaar zich, met het oog op een lopende of naderende strafrechtelijke procedure, niet vrij voelt om in de tuchtprocedure mondeling en schriftelijk te verklaren over de inhoud van de klacht.

De keuze tussen bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving speelt niet uitsluitend op academisch niveau, maar is ook van belang voor de praktijk van de rechtshandhaving. In de onderhavige zaak is de verdachte veroordeeld wegens medeplegen van uitkeringsfraude, hetgeen strafbaar is gesteld in artikel 227b Sr. Volgens de verdediging dient het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te worden verklaard in de vervolging, omdat het de Aanwijzing sociale zekerheidsfraude niet heeft nageleefd. In plaats van een strafrechtelijke vervolging zou de zaak bestuursrechtelijk moeten zijn afgedaan. De Hoge Raad verwerpt de klacht van de verdediging. Volgens de Hoge Raad heeft het gerechtshof vastgesteld dat ten tijde van de vervolgingsbeslissing, in december 2016, op basis van de toen bekend zijnde gegevens over het benadelingsbedrag, was voldaan aan de criteria van de Aanwijzing.

De Wet voorkoming misbruik chemicaliën (Wvmc) bepaalt dat het verboden is om in strijd te handelen met uiteenlopende voorschriften uit Europese verordeningen over drugsprecursoren. Deze Europese voorschriften brengen met zich dat bij handelingen met bepaalde drugsprecursoren, in het bijzonder zogenoemde geregistreerde stoffen, allerlei verplichtingen in acht moeten worden genomen. Zo gelden onder andere vergunning-, documentatie-, registratie- en opslagplichten. Thans is in de Tweede Kamer een wetsvoorstel in behandeling om een nieuw verbod in de Wvmc op te nemen. Met dit verbod wordt beoogd handelingen strafbaar te stellen met stoffen die (nog) niet zijn geregistreerd op grond van de Europese verordeningen maar geen legale toepassing zouden hebben. In dit artikel wordt ingegaan op de verplichtingen met drugsprecursoren en het voorgestelde verbod. Bij het wetsvoorstel worden de nodige kanttekeningen geplaatst.