Bespreking van het boek Grondrechten in de gezondheidszorg. Liber Amicorum voor prof. mr. J.K.M. Gevers van A.C. Hendriks e.a.

De informatierechten van de verzekerde en de patiënt zijn in beweging. Het recht op informatie heeft niet alleen een grote intrinsieke betekenis, maar is vaak ook een voorwaarde om andere patiëntenrechten te kunnen effectueren. Nieuwe ontwikkelingen in de gezondheidszorg leiden tot nieuwe vragen over bestaande wetgeving en rechtspraak op dit gebied. De huidige en de voorgenomen wetgeving biedt de patiënt zowel te veel als te weinig informatierechten. Aan patiënten wordt niet alleen relevante informatie maar ook non-informatie aangeboden. De ondersteuning van bepaalde patiëntengroepen met betrekking tot de uitoefening van hun informatierechten verdient verbetering.

In aanvulling op het recente artikel over regeneratieve geneeskunde, gaat deze bijdrage in op de nieuwe wetgeving voor geneesmiddelen voor geavanceerde therapie: producten die gebruikt worden bij gentherapie en somatische celtherapie en weefselmanipulatieproducten. Lisman en Vollebregt constateren dat veel zaken nog niet geregeld zijn. Verder laten de reikwijdtebepalingen van de verordening aan duidelijkheid te wensen over. De zogenoemde ‘hospital exemption’ en de implementatie hiervan in de Nederlandse wetgeving, worden vervolgens onder de loep genomen, evenals de samenloop van de verordening met Europese en nationale regels inzake het verkrijgen en gebruiken van weefsels en cellen. Ten slotte wordt ingegaan op geringe aantal aangevraagde en verleende handelsvergunningen voor geavanceerde therapie. Hieruit zou geconcludeerd kunnen worden dat de verordening ineffectief is.

De twee grote spelers op het veld van de medische zorgverlening als het om toezicht en handhaving gaat, zijn de IGZ en het OM. Door recente wetgeving zijn de, tevens bestuursrechtelijke, bevoegdheden van de IGZ aanzienlijk uitgebreid. Ook de opstelling van interne handhavingsinstructies bevestigt het hogere ambitieniveau van de IGZ. Daarnaast laat het OM langs de weg van de nieuwe Aanwijzing in medische strafzaken zichzelf zien als een handhavingsinstantie waar de IGZ niet omheen kan. Onlangs tot stand gekomen protocollen betreffende de samenwerking tussen IGZ en OM nodigen uit tot intensief overleg. Regelmatige en vroegtijdige samenspraak is voor een integraal handhavingsbeleid een absolute voorwaarde.