De auteur schetst de ontwikkelingen van het nationale en Europese financieel toezichtrecht vanaf de periode dat dit rechtsgebied aan belang en omvang heeft gewonnen. Zij beschrijft de in het verleden ontstane bouwstenen (doelstellingen), basisregels en reguleringsarchitectuur die naar haar oordeel nog steeds richtinggevend zijn bij het verder reguleren van diensten, producten en nieuwe markten. Aandacht wordt besteed aan het steeds verder uiteenlopen van de crosssectorale Wft en de sectorale Europese regelgeving..

Het sluiten van een herstructureringsakkoord in de zin van de WHOA kan vergaande gevolgen hebben voor de vennootschapsrechtelijke verhoudingen. Tegelijkertijd zijn de rechtsmiddelen van aandeelhouders en certificaathouders binnen de WHOA zeer beperkt. Dit artikel onderzoekt of deze partijen ook naar de Ondernemingskamer kunnen stappen om zo invloed uit te oefenen op de totstandkoming en inhoud van het herstructureringsakkoord.

In de Handels- en Samenwerkingsovereenkomst tussen de EU en het VK beoogt de EU met afspraken over subsidiecontrole de vervalsing van concurrentie door subsidies aan Britse ondernemingen tegen te gaan. In deze bijdrage wordt nagegaan in hoeverre de afspraken tussen de EU en het VK inderdaad voorzien in een regime in het VK dat op het gebied van – in EU-termen – staatssteun een gelijk speelveld waarborgt en wat kan worden ondernomen tegen steunverlening die in strijd met de gemaakte afspraken verstrekt wordt. Daarbij zal ook de ‘Subsidy Control Bill’ – het op 30 juni 2021 bij het ‘House of Commons’ ingediende wetsvoorstel voor een ‘Subsidy Control Act’ – in de beschouwing worden meegenomen.
Handels- en Samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds, ondertekend op 24 december 2020 (PbEU 2021, L 149/10).

De nieuwe Europese verordening voor de controle op uitvoer van goederen voor civiel en militair gebruik (dual use) laat huidige uitdagingen, zoals geopolitieke machtsverschuivingen, agressieve uitbreiding van de invloedssfeer door sommige staten en de toenemende aandacht voor (en regulering van) nationale veiligheid door de daardoor geraakte staten, opkomende nieuwe technologieën en geglobaliseerde distributieketens (zoals voor semiconductors), grotendeels ongemoeid. Voorstellen van de Europese Commissie en het Europees Parlement om mensenrechten een centralere plaats in de EU-regelgeving inzake exportcontrole te geven zijn slechts in zeer geringe mate overgenomen. Deze uitdagingen zullen moeten worden geadresseerd op andere (nationale) wetgevingsterreinen. De nieuwe verordening laat EU-lidstaten de vrijheid om zelf op nationaal niveau door middel van aanvullende wetgeving en/of uitvoeringsbeleid mensenrechten te adresseren. Dat leidt naar verwachting tot een lappendeken van aanvullende wetgeving en diversiteit bij de uitvoering van de nieuwe verordening binnen de EU. Voor ondernemingen die in meerdere EU-lidstaten opereren, brengt dat een grotere compliancebelasting met zich mee.
Verordening (EU) 2021/821 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2021 tot instelling van een Unieregeling voor controle op de uitvoer, de tussenhandel, de technische bijstand, de doorvoer en de overbrenging van producten voor tweeërlei gebruik (herschikking) (PbEU 2021, L 206/1-461).

Op 24 november 2020 is de Richtlijn representatieve vorderingen (RVV) door de Europese Commissie aangenomen en gepubliceerd. De RVV verplicht alle lidstaten om een afwikkelingssysteem van massaclaims aangaande consumentenbelangen te ontwikkelen en in wetgeving te verankeren. Het systeem dient te voorzien in een collectieve actie voor het stoppen of herstellen van een inbreuk op consumentenrechten. Ook moet het systeem voorzien in de mogelijkheid om in collectieve vorm schadevergoeding te kunnen vorderen. Nederland kent al een afwikkelingssysteem voor massaclaims. Dit systeem is sinds de jaren negentig zorgvuldig ontwikkeld op inhoudelijk en strategisch front. In deze bijdrage wordt bekeken hoe de Nederlandse wetgever de kracht van het door hem ontwikkelde afwikkelingssysteem voor massaclaims kan waarborgen in het licht van de inhoud van de RVV.
Richtlijn (EU) 2020/1828 van het Europese Parlement en de Raad van 25 november 2020 betreffende representatieve vorderingen ter bescherming van de collectieve belangen van consumenten en tot intrekking van Richtlijn 2009/22/EG (PbEU 2020, L 409/1-27).
Conceptversie van de Implementatiewet richtlijn representatieve vorderingen voor consumenten d.d. 1 mei 2021 inclusief de memorie van toelichting en consultatiereacties.

As a part of measures taken to contain the spread of the coronavirus, sex work was barred in the Netherlands between 23 March and 1 July 2020, as well as between 15 december 2020 and 19 May 2021. Shortly after the start of the first lockdown, many sex workers appeared to be in increasingly precarious situations. They lost their main source of income but were largely excluded from receiving financial support provided by the Dutch government. This article examines the situation of sex workers during the first lockdown and in the weeks after they were permitted to resume work.

The social abstinence imposed by governments in many countries in response to the corona pandemic raises interesting questions and research opportunities. One of those questions is how crime develops in times of forced stay at home and reduced social interaction. That question is the focus of this article. In their analysis, the authors use police data from the Corona Crime Change Monitor for twelve ‘corona months’ (mid-March 2020-mid-March 2021) and compare the development of crime in that period with the development in the same period a year earlier.

Voor deze aflevering van het estafette-interview spraken Marije Batting, Jeroen Goudsmit en Maaike Feenstra namens de redactie met Maarten Ruys (interim-inspecteur-generaal) en Pauline den Ambtman (directeur strategie) van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA).¹x Het gesprek vond plaats op 11 mei 2021. Mede naar aanleiding van de estafettevraag van Marian Kaljouw (voorzitter van de raad van bestuur van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)) en Karina Raaijmakers (directeur toezicht en handhaving NZa), die de redactie interviewde voor nummer 2021-2 van Tijdschrift voor Toezicht, spraken wij met Maarten en Pauline over de uitdagingen waar de NVWA als toezichthouder voor staat en de ontwikkelingen die de NVWA de komende jaren wil doormaken.

Noten

• * De redactie van Tijdschrift voor Toezicht dankt Maaike Feenstra hartelijk voor haar bijdrage aan het interview.

• 1 Het gesprek vond plaats op 11 mei 2021.

Combinaties van publiek en privaat toezicht zijn niet weg te denken uit onze huidige maatschappij. In deze bijdrage vergelijken we de manier waarop privaat en publiek toezicht worden gecombineerd in twee sectoren, namelijk toezicht op voedselveiligheid en toezicht op veilige nieuwbouw. Na een uiteenzetting van de samenwerkingsarrangementen wordt ingegaan op de sterke en zwakke kanten van de gemaakte keuzes. Daarbij staat in het bijzonder één criterium centraal: betrouwbaarheid. Kan de overheid vertrouwen op toezicht en controle door private partijen? Zijn de private partijen in staat en bereid om effectief toezicht op voedselveiligheid en bouwkwaliteit uit te oefenen en welke factoren uit het samenwerkingsarrangement hebben hier invloed op? Naast de constatering dat private toezichthouders een toegevoegde waarde kunnen bieden aan de stelsels van toezicht, wijzen we op enkele potentiële risico’s die we in praktijk van bouw- en voedseltoezicht hebben geïdentificeerd: onvoldoende onafhankelijkheid en belangenverstrengeling, beperkte intrinsieke motivatie, kans op papieren werkelijkheid en onvoldoende corrigerende werking van het publieke toezicht.

With the Modernisation of the Code of Criminal Procedure, certain digital investigation powers will for the first time be given a specific statutory basis, such as the search of data carriers, open-source investigation and network searches. Nevertheless, considering the high degree of intrusiveness of such techniques, particularly with the right to privacy, it remains important to take note of the jurisprudence of the European Court of Human Rights, which continues to set minimum safeguards for the interference with private life. In this paper, we therefore conduct a brief overview of recent ECtHR case law concerning five types of digital investigation powers. We then consider the implications of this case law for the regulation of such powers in the draft Code of Criminal Procedure and for the Modernisation process more broadly.

Het recht van een verdachte om niet mee te hoeven werken aan zijn eigen veroordeling (het nemo tenetur-beginsel), is samen met het zwijgrecht een hoeksteen in ons strafprocesrecht. Voor het positieve recht is het echter nog steeds geen uitgemaakte zaak wat de inhoud van het beginsel precies is. Toch kan men daarover duidelijk een divergentie waarnemen tussen de opvatting van de Nederlandse (hoogste) rechters en het EHRM.

Op 20 april 2021 heeft de Hoge Raad naar aanleiding van de uitspraak van het EHRM in de zaak Keskin zijn jurisprudentie ten aanzien van de eisen die aan verzoeken tot het horen van getuigen bijgesteld. Het arrest laat echter ook een aantal vragen onbeantwoord die vanuit het perspectief van verdragsconformiteit van belang zijn. Dit artikel behelst een nadere reflectie op de lijn van de Hoge Raad zoals uiteengezet in het post-Keskin arrest, waarin getracht wordt zaken op te helderen en in breder perspectief te plaatsen.

Bij de discussies in de Kamer over de goedkeuringswet van het EVRM werd nog gedacht dat het EVRM vooral invloed zou hebben op andere landen. Inmiddels is duidelijk dat het EVRM, zoals toegepast en geïnterpreteerd door het EHRM, ook een niet meer weg te denken invloed heeft gehad op de Nederlandse strafrechtspleging. Lidstaten laten soms merken dat het EHRM zich wat gedeisd moet houden. En klagers vinden dat het best wat ruimhartiger mag zijn. Het is voor het EHRM een constant balanceren tussen terughoudendheid en activisme

De redactie zag in de recente Straatsburgse veroordelingen aanleiding om de Nederlandse strafrechtspleging kritisch tegen het licht te (laten) houden voor wat betreft haar omgang met fundamentele rechten, waarbij niet alleen betekenis toekomt aan het EVRM maar ook in toenemende mate aan het Handvest voor de Grondrechten van de Europese Unie. Aldus staat dit nummer in het teken van de centrale vraag of het Nederlandse strafrecht nu en in de nabije toekomst in de spiegel van Straatsburg verdere bijsturing nodig heeft.

De strafvorderlijke regulering van de verhoorbijstand in Nederland beperkt de advocaat in het op actieve wijze verlenen van bijstand tijdens het politieverhoor. Naar aanleiding van een uitspraak van het Hof van Discipline waarin een klacht over een actief optredende advocaat tijdens een politieverhoor ongegrond werd verklaard, wordt in dit artikel uiteengezet waarom de Nederlandse regeling niet (langer) verenigbaar is met de rechtspraak van het EHRM en Richtlijn 2013/48/EU.