Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM of Hof) heeft in de periode september 2018 tot en met augustus 2019 weer diverse uitspraken gedaan over gezondheidsrechtelijke vraagstukken. Naast uitspraken over de uitleg van ‘bekende’ rechten, zoals het recht op leven, het recht op toegang tot adequate zorg en de procedurele overheidsverplichtingen, waren er verschillende ‘nieuwe’ onderwerpen waarover het Hof zich moest buigen, waaronder de verplichting om een urinetest te ondergaan, de toegang tot een externe deskundige, het recht om te huwen van een onder curatele gestelde persoon en de rechten van naasten en nabestaanden. Het geheel geeft een beeld van de diverse tegen verdragsstaten ingediende klachten.

Bij recente faillissementen van Nederlandse ziekenhuizen vormde de overdracht van patiëntendossiers een taai vraagstuk. Dit artikel gaat over de vraag hoe de faillissementscurator in geval van faillissement moet omgaan met de overdracht van patiëntendossiers in het licht van de privacywetgeving (AVG en UAVG) en het medisch beroepsgeheim.

Cooperation by professionals dealing with cases of stalking by former partners is complex. First and foremost professionals should focus on a shared ambition in order to stop stalking. But in order to achieve that goal partners in safety and security should be in the clear regarding practical matters: how do they consult each other? What appointments are made? How is invested in the development of a mutual relationship and the understanding of each other’s tasks?

De gefailleerde is op grond van de in de Faillissementswet vastgelegde plichten tot inlichting en medewerking gehouden mee te werken aan het onderzoek van de curator. Dit onderzoek kan leiden tot een strafrechtelijke aangifte.
In de kern ziet deze bijdrage op de vraag of, en zo ja welke rol de hierboven onder dwang verkregen gegevens in de daaropvolgende strafzaak kunnen spelen. Hebben deze gegevens alleen de status van startinformatie en dienen zij dus enkel om het opsporingsonderzoek een aanvang te doen nemen? Of kan deze informatie ook worden gebruikt voor het bewijs in die strafzaak? Dit alles is op het eerste oog niet onproblematisch als wordt bedacht dat een belangrijk strafvorderlijk uitgangspunt is dat een verdachte niet kan worden gedwongen mee te werken aan zijn eigen veroordeling, oftewel het in artikel 6 EVRM geïncorporeerde nemo tenetur-beginsel.

Dit artikel beschrijft de effectiviteit van het Amerikaanse sanctierecht en de gevolgen daarvan voor de rechtsontwikkeling en wereldwijde sanctiecompliance. Amerikaans sanctierecht kent een vergaande extraterritoriale werking. De handhaving daarvan loopt voorop in de wereld. Deze vindt plaats middels een combinatie van hoge boetes en boeteverlaging bij vrijwillige inkeer. Dit maakt het Amerikaanse sanctierecht uiterst effectief, maar het heeft ook evidente negatieve aspecten. Dit artikel gaat op beide aspecten in.

In dit artikel wordt stilgestaan bij de achtergrond, geschiedenis en de ontwikkeling van internationale sancties. Tegen de achtergrond van de ontstaanshistorie wordt in dit artikel een beeld geschetst van het doel en de noodzaak van sancties. Vervolgens wordt beschreven welke wetgeving in Nederland van toepassing is op sanctieovertredingen en wordt relevante jurisprudentie behandeld. Ten slotte wordt er vanuit een praktische invalshoek beschreven op welke wijze de opsporing en vervolging is georganiseerd.

In dit themanummer wordt bijzondere aandacht gegeven aan sanctiewetgeving. In dit redactioneel wordt ingegaan op de mogelijkheden om betrokkenheid van ondernemingen bij ernstige mensenrechtenschendingen aan te pakken, naast het gebruik van de Sanctiewet. Verkend wordt wat de aard en omvang van dit fenomeen is en welke juridische en niet-juridische middelen worden ingezet om de betrokkenheid van ondernemingen bij ernstige mensenrechtenschendingen te voorkomen en wat daarvan het effect kan zijn. Vervolgens zullen de beschikbare juridische middelen en quasi-juridische reacties en het gebruik daarvan worden geïnventariseerd. Ten slotte wordt gereflecteerd op de mogelijke effecten van het gebruik van deze instrumenten ter preventie van de betrokkenheid van ondernemingen bij ernstige mensenrechtenschendingen.

This contribution seeks to bring together three themes in a descriptive and exploratory manner: (a) community service orders, (b) traffic offences and (c) restorative justice; the Dutch situation is central. To this end, the Dutch legal regulation regarding community service orders is first explained. Attention is also paid to existing empirical research on the effectiveness of community service orders in terms of reduction of recidivism (section 2). Furthermore, the sanctioning of traffic offences is discussed as well as the consequences for this of the current bill that seeks to sharpen criminal liability for serious traffic offences (section 3). Subsequently, it is examined which restorative justice provisions or modalities are available and how restorative community service orders are and can be designed (section 4). Finally, I describe my ideal when it comes to the sanctioning of traffic offences in the form of a continuum in which a special role is reserved for restorative community service orders (section 5). The contribution ends with a conclusion (section 6).

Recent studies show that neurocognitive functioning of people within the criminal justice system might be relevant for judicial intervention and reintegration programs, but the use of this information is hindered by – among other things – a lack of appropriate norm scores for neuropsychological tests. A total of 272 detainees completed the d2 attention and concentration test. This article shows that for the d2 attention and concentration test, the already available norm scores are not appropriate for the use within the criminal justice system. New norm scores for Dutch detainees are provided, based on outcomes of a regression based norm procedure. These norm scores are made freely available.

Het recht van de Europese Unie is lange tijd weinig populair geweest onder strafrechtadvocaten. Het was abstract, moeilijk te vinden, en betrof voornamelijk economische verhoudingen. In commune strafzaken vielen er nauwelijks verweren aan te ontlenen. Het Unierecht begint echter steeds relevanter te worden voor de algemene strafrechtspraktijk. In het arrest van 17 januari 2019 inzake Dzivev e.a./Bulgarije accepteerde het Hof van Justitie de uitsluiting van onrechtmatig verkregen tapgesprekken van de bewijsvoering. Betekent dit dat bewijsuitsluiting soms ook verplicht is, zoals sommigen beweren? Dat zou grote gevolgen kunnen hebben voor de Nederlandse strafrechtpraktijk. Een bespiegeling naar aanleiding van het arrest.
HvJ 17 januari 2019, zaak C-310/16, Dzivev e.a./Bulgarije, ECLI:EU:C:2019:30

Two developments are discussed that have a significant influence on the scope and content of the penology of the future, but otherwise have little to do with each other: The expansion of the sentencing field has resulted in a completely fluid research field. However, the important questions of penology can only be answered by integrally mapping and analyzing that sentencing field. For that reason, penology should radically free itself of the limitation of its field of research to the penal sanction. Ongoing insight into the functioning of the brain and the predictability of behavior on the basis of algorithms shine a different light on the portraits of mankind on which we base punishment. It also exposes a range of new possibilities to influence behavior and prevent criminal behavior. It is also part of the research field of penology to question which of those possibilities we want to use and under which conditions.