Bij de IGZ is sprake van een verschuiving in aandacht voor risicovolle situaties naar aandacht voor kwaliteit van zorg in meer algemene zin. Het opsporen van echte risico’s in de gezondheidszorg behoort echter meer tot de taak van de IGZ dan het toezicht op de governance van zorginstellingen in algemene zin of het uitvoeren van een specifieke fusietoets. De oprichting van het Nationaal Kwaliteitsinstituut vormt een extra aanleiding voor een kritische toets van taakuitoefening en gebruik van bevoegdheden door de IGZ, waaronder de praktijk van het verscherpt toezicht en het indienen van klachten bij het tuchtcollege.

Regelmatig publiceert de IGZ op haar website een overzicht van zorgaanbieders die onder verscherpt toezicht zijn geplaatst. De vraag is gerezen of zorgaanbieders hiertegen rechtsbescherming hebben. Artikel 8 Wob biedt de grondslag voor actieve openbaarmaking. Het besluit tot actieve openbaarmaking – waarin de belangenafweging op grond van artikel 10 Wob besloten ligt – is een besluit in de zin van de Awb. Als de zorgaanbieder toepassing verzoekt van artikel 6 lid 5 Wob kan de zorgaanbieder de nodige tijd winnen om een voorlopige voorziening te vragen ter voorkoming van publicatie. Proactief handelen is daartoe wel vereist.

Het uitgangspunt van de huidige kwaliteitswetgeving is, dat het veld zelf invulling geeft aan het wettelijke begrip ‘verantwoorde zorg’. De IGZ houdt toezicht op deze veldnormen. Dit uitgangspunt voldoet niet in gevallen waarin het veld nalaat veldnormen op te stellen. Het is niet aanvaardbaard dat het veld op die wijze de reikwijdte van het overheidstoezicht kan bepalen. In een geval waarin veldnormen ontbreken, heeft de IGZ logischerwijs een zekere eigen ruimte om het begrip ‘verantwoorde zorg’ te interpreteren en in te vullen. De IGZ dient daarmee wel terughoudend om te gaan.

Het thema tijdens de najaarsvergadering 2011 van de VGR was ‘Taken/bevoegdheden IGZ en relatie IGZ-andere toezichthouders’. Prof. mr. J.H. Hubben opende met de lezing ‘De IGZ: van stille kracht naar publieke waakhond’. Prof. dr. W.H. van Harten verzorgde een coreferaat. Hubben ging in op het juridisch kader waarbinnen de IGZ opereert, de knelpunten die daarbij optreden en de veranderende rol van de IGZ van ‘silent service’ naar een proactieve handhavingsorganisatie. Van Harten schetste in zijn coreferaat verschillende voorbeelden uit de praktijk. Daarnaast ging hij in op de vraag wat een effectief kwaliteitsbeleid op macroniveau zou zijn.

Deze kroniek geeft een overzicht van de belangrijkste tuchtrechtelijke uitspraken over de periode juli 2010 t/m december 2011 verdeeld over zes onderwerpen, te weten ontvankelijkheid en andere procesrechtelijke vraagstukken, verantwoordelijkheidsverdeling, kindermishandeling, inclusief vraagstukken rond het ouderlijk gezag, bedrijfs- en verzekeringsartsen, tandartsen en (de zwaarte van) de door tuchtcolleges opgelegde maatregelen.Vermeldenswaard is dat het Centraal Tuchtcollege ten aanzien van de ontvankelijkheid een ruimere koers is gaan varen. Bij de verantwoordelijkheidsverdeling valt op de rol van de supervisor/opleider en de verantwoordelijkheid voor medeondertekening van ontslagbrieven ook al is er geen sprake van directe betrokkenheid.

Verzoek om namen zorgverleners op grond van de Wbp; raadplegers geen ontvangers in de zin van de Wbp; art. 35 lid 2 Wbp geeft recht op volledig overzicht verwerkte persoonsgegevens, los van doel betrokkene: vernietiging besluit UMCG wegens strijd met art. 7:12 Awb

Onterecht niet ingegaan op de (on)verbindendheid van een algemeen verbindend voorschrift; strijd met art. 7:12 lid 1 Awb; toepassing art. 8:72 lid 3 Awb: ethische en maatschappelijke aspecten terecht aangemerkt als gewichtige belangen voor een vergunningplicht voor ivf

Bevoegdheid NZa tot het geven van een aanwijzing; zorg in de zin van de Wmg; schending van het gelijkheidsbeginsel: voorziening toegewezen

Gerechtvaardigde verwachtingen door eerder constant gevoerd beleid; geen reden voor twijfel over gedeclareerde zorg; bijzondere relatie zorgverzekeraar – zorgaanbieder leidt tot bijzondere verplichtingen en verantwoordelijkheden: onrechtmatig handelen

Onvoldoende en gebrekkige voorbereiding van onderzoek naar wilsbekwaamheid; onzorgvuldig onderzoek; verwarring rol beoordeling wilsbekwaamheid met beoordeling euthanasiewens; tekortschieten in verslaglegging in dossier en brief huisarts