Bsb_cover
Rss

Boom Strafblad

Meer op het gebied van Strafrecht

Over dit tijdschrift  

Meld u zich hier aan voor de attendering op dit tijdschrift zodat u direct een mail ontvangt als er een nieuw digitaal nummer is verschenen en u de artikelen online kunt lezen.

Aflevering 6, 2021 Alle samenvattingen uitklappen
Redactioneel

Oude patronen en hedendaagse vraagstukken

Trefwoorden Terugblik, Actuele kwesties, Ontwikkelingen
Auteurs Prof. mr. J.B.H.M. (Joep) Simmelink en Mr. dr. P.P.J. (Patrick) van der Meij
SamenvattingAuteursinformatie

    De gebruikelijkheid van retrospectieven aan het einde van het jaar heeft de redactie geïnspireerd om deze het jaar afsluitende aflevering van BoomStrafblad op te zetten in de vorm van een terugblik. Het oog wordt echter niet gericht op strafrechtelijke bijzonderheden die zich verspreid over 2021 hebben voorgedaan. Dat kunnen wij wel lezen in de kronieken over de rechtsontwikkeling in 2021 die in de loop van het nieuwe jaar zullen verschijnen. De bedoeling is veeleer om actuele kwesties en ontwikkelingen te spiegelen aan vergelijkbare aangelegenheden uit het verleden. Niet met de gedachte dat ´l´histoire se repete´, want het verleden komt niet meer terug of laat zich niet opnieuw beleven. Het gaat meer om de vraag welke lessen het verleden leert voor de wijze van omgang met actuele kwesties en te signaleren ontwikkelingen. Een dergelijke spiegeling kan inzicht geven in de vraag of sprake is van vooruitgang, van een verdiept inzicht, waardoor wij tot betere oplossingen komen. Het is echter ook mogelijk dat moet worden geconstateerd dat wij weinig hebben geleerd van het verleden en dat in de kern wordt geprobeerd opnieuw het wiel uit te vinden. En als het wiel destijds vierkant was, blijft het door bestendiging van tekortkomingen ook in het heden hobbelen.


Prof. mr. J.B.H.M. (Joep) Simmelink
Joep Simmelink senior advocaat-generaal bij het Ressortsparket, bijzonder hoogleraar Openbaar Ministerie aan de Universiteit Maastricht en redactielid van Boom Strafblad.

Mr. dr. P.P.J. (Patrick) van der Meij
Patrick van der Meij is strafrechtadvocaat en partner bij Cleerdin & Hamer Advocaten, research fellow bij het Instituut voor Strafrecht & Criminologie van de Universiteit Leiden en redactielid van Boom Strafblad.
Artikel

Access_open Van hiv naar corona en van reële kans naar redelijke vrees

Trefwoorden Voorwaardelijk opzet, Aanmerkelijke kans, Coronaspugers, Coronahoesters
Auteurs Mr. dr. N. (Klaas) Rozemond
SamenvattingAuteursinformatie

    In zijn hiv-rechtspraak was de Hoge Raad restrictief ten aanzien van de strafrechtelijke aansprakelijkheid van besmette personen voor onbeschermde seksuele contacten. In zijn eerste corona-arrest kiest de Hoge Raad voor een extensieve benadering van een coronaspuger. De maatschappelijke context en de politieke opvattingen lijken daarvoor verklarende factoren te zijn. Ook in de coronacrisis zijn echter omstandigheden aan te wijzen die een meer restrictieve strafrechtelijke benadering zouden kunnen rechtvaardigen, zoals de anderhalvemetermaatregel en de ontwikkeling van vaccins tegen het coronavirus.


Mr. dr. N. (Klaas) Rozemond
Klaas Rozemond is universitair hoofddocent strafrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Artikel

De modernisering van artikel 359a Sv – terug naar de vorige eeuw?

Trefwoorden 359a, Modernisering, Eerlijk proces, Goede rechtsbedeling, Goede procesorde
Auteurs Mr. L.E.M. (Laurie) Schreurs
SamenvattingAuteursinformatie

    In deze bijdrage wordt de voorgestelde modernisering van artikel 359a Sv besproken in het kader van de drie voorgestelde criteria voor sanctionering: i) het belang van een goede rechtsbedeling; ii) een eerlijk proces; en iii) een goede procesorde. Dit betreft een eerste verkenning naar de betekenis van de drie voorgestelde criteria. De vraag die centraal staat is of en, zo ja, in hoeverre deze noties een hernieuwde invulling van het geldend recht met zich brengen.


Mr. L.E.M. (Laurie) Schreurs
Laurie Schreurs is promovenda aan Tilburg University.
Artikel

Meer (ruimte voor het) gebruik van zwijgen in de bewijsconstructie of oude wijn in nieuwe zakken?

Trefwoorden Zwijgrecht, Bewijs, Redeneren, Witwassen, Diefstal
Auteurs Mr. T.J. (Tessa) van der Rijst en Prof. mr. L. (Lonneke) Stevens
SamenvattingAuteursinformatie

    Volgens sommige auteurs verbindt de feitenrechter in toenemende mate voor de verdachte negatieve consequenties aan diens zwijgen. Op basis van een vergelijking tussen recentere en al wat oudere rechtspraak van de Hoge Raad inzake het gebruik van de proceshouding van de verdachte, stellen wij hier een andere hypothese tegenover. Volgens ons mocht het gebruik van zwijgen ‘vroeger’ ook, maar gebeurde dat minder handig. Dankzij toenemende kennis van bewijstheorie krijgt de rechter meer handvatten om een goede bewijsredenering op te zetten.


Mr. T.J. (Tessa) van der Rijst
Tessa van der Rijst is promovenda strafrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam en het Nederlands Studiecentrum voor Criminaliteit en Rechtshandhaving (NSCR).

Prof. mr. L. (Lonneke) Stevens
Lonneke Stevens is hoogleraar straf- en strafprocesrecht aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Artikel

De innovatie blues

Hardnekkige uitdagingen in de aanpak van ondermijnende criminaliteit

Trefwoorden Georganiseerde criminaliteit, Ondermijning, Evaluatie, Lerende organisatie, Criminologie
Auteurs Dr. mr. C.A.R. (Roeland) Moerland, Prof. dr. mr. J.M. (Hans) Nelen, Prof. dr. C.G. (Karin) van Wingerde e.a.
SamenvattingAuteursinformatie

    De ondermijningsgelden zorgden voor een innovatie-impuls die de integraliteit van de aanpak heeft vergroot en het gebruik van nieuwe methoden en technieken heeft gestimuleerd. Ondanks deze positieve ontwikkelingen heeft de beweging zich niet kunnen ontdoen van een aantal hardnekkige uitdagingen die de aanpak negatief beïnvloeden. In deze bijdrage wordt gereflecteerd op een aantal uitdagingen waarvan we in de strijd tegen georganiseerde criminaliteit maar niet los lijken te komen.


Dr. mr. C.A.R. (Roeland) Moerland
Roeland Moerland is universitair docent criminologie, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Maastricht.

Prof. dr. mr. J.M. (Hans) Nelen
Hans Nelen is hoogleraar criminologie, Faculteit der Rechtsgeleerdheid, Universiteit Maastricht.

Prof. dr. C.G. (Karin) van Wingerde
Karin van Wingerde is hoogleraar corporate crime and governance, Erasmus School of Law, Erasmus Universiteit Rotterdam.

Prof. dr. L.C.J. (Lieselot) Bisschop
Lieselot Bisschop is hoogleraar public and private interests, Erasmus School of Law, Erasmus Universiteit Rotterdam.
Artikel

Bestraffing van seksuele uitbuiting: nieuwe ontwikkelingen in een langlopende discussie?

Trefwoorden LOVS-oriëntatiepunten, Richtlijn strafvordering mensenhandel, Seksuele uitbuiting, Bestraffing
Auteurs Mr. E. (Eva) Huls
SamenvattingAuteursinformatie

    Dit artikel bespreekt de achtergrond van de discussie omtrent bestraffing van seksuele uitbuiting in de praktijk, waarbij de straftoemetingskaders uiteen worden gezet. De vragen en de discussie die de straftoemetingskaders teweegbrengen, komen vervolgens aan de orde, gevolgd door een slotbeschouwing.


Mr. E. (Eva) Huls
Eva Huls is buitenpromovenda bij de Universiteit Leiden, advocaat-in-dienstbetrekking bij Defence for Children en tevens redactielid bij Boom Strafblad.
Discussie, Nieuws en Analyse

Procedurele rechtvaardigheid bij de politierechter: empirisch-juridisch inzicht in het belang van een als eerlijk ervaren behandeling

Trefwoorden Procedurele rechtvaardigheid, politierechterzittingen, Empirisch-juridisch onderzoek
Auteurs Mr. dr. L. (Lisa) Ansems, Prof. dr. C. (Kees) van den Bos en Prof. mr. dr. E. (Elaine) Mak
SamenvattingAuteursinformatie

    Dit artikel geeft een overzicht van enkele recent uitgevoerde kwalitatieve en kwantitatieve empirische studies waarin het belang van ervaren procedurele rechtvaardigheid op een kritische manier wordt getoetst. Dit gebeurt onder meer door na te gaan of ervaren procedurele rechtvaardigheid ertoe doet bij politierechterzittingen, waarin voor verdachten veel op het spel kan staan. Daartoe zijn drie empirisch-juridische deelstudies uitgevoerd: (1) kwalitatieve interviews met 100 verdachten in politierechterzaken, (2) een vragenlijstonderzoek onder 198 verdachten in politierechterzaken en (3) een experiment onder 239 burgers die zich inleefden in de positie van de verdachte tijdens een politierechterzitting.
    In dit artikel gaan we nader in op de achtergronden van deze studies, beschrijven we de manier waarop de studies zijn opgezet en uitgevoerd, en bespreken we de bevindingen op hoofdlijnen. Door de verschillende deelstudies met elk hun eigen methode in onderlinge samenhang te bespreken, en door te reflecteren op de vraag hoe de empirische onderzoeksbevindingen zich verhouden tot het normatieve domein van het recht, beoogt dit artikel een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling en maatschappelijke impact van empirisch-juridisch onderzoek in zowel de Nederlandse strafrechtcontext als daarbuiten.


Mr. dr. L. (Lisa) Ansems
Lisa Ansems is postdoctoraal onderzoeker bij het Instituut voor Strafrecht & Criminologie van de Universiteit Leiden.

Prof. dr. C. (Kees) van den Bos
Kees van den Bos is hoogleraar Sociale Psychologie en hoogleraar Empirische Rechtswetenschap aan de Universiteit Utrecht.

Prof. mr. dr. E. (Elaine) Mak
Elaine Mak is hoogleraar Encyclopedie van de rechtswetenschappen en Rechtstheorie aan de Universiteit Utrecht.
Column

Pak geweld aan, fouilleren?

Trefwoorden Preventief fouilleren, Amsterdam, Wapencontrole
Auteurs M. (Marijke) Drogt MSc
SamenvattingAuteursinformatie

    Marijke Drogt is als kritisch waarnemer bij de groot opgetuigde acties in het kader van het preventief fouilleren door de politie in Amsterdam aanwezig geweest en deelt haar ervaringen. De evaluatie van de fouilleringsactie wordt in haar beschouwingen meegenomen.


M. (Marijke) Drogt MSc
Marijke Drogt is criminoloog en docent aan de Hogeschool Leiden.